Το ΚΚΕ στην αντιπολίτευση, ο λαός στη μνημονιακή χρεωκοπία

The Red Ruin, By James Ferrier Pryde (1866–1941) [Public domain], via Wikimedia Commons

Δεν έχει σημασία ποιος θα «δικαιωθεί» πάνω στα συντρίμμια, σημασία έχει να προσπαθήσεις να ανταποκριθείς στο ιστορικό σου καθήκον

του Αντρέα Καρίτζη
ΑΥΓΗ, 15.04.12

1. Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν έχει αντιληφθεί ότι η επίθεση στις δυνάμεις της εργασίας και τον λαό είναι ολοκληρωτική και ότι αν δεν αναχαιτιστεί το συντομότερο δυνατόν, θα μείνουμε όλοι να κοιτάμε αποσβολωμένοι τα συντρίμμια και τον φασισμό που γιγαντώνεται πάντα σε έναν ισοπεδωμένο λαό.

Η όποια γραμμή άμυνας των δυνάμεων της εργασίας και του λαού υπήρχε μέχρι χθες έχει σήμερα σπάσει, δεν έχει νόημα να δίνουμε ο καθένας επιμέρους μάχες, ΤΩΡΑ είναι η ώρα της συσπείρωσης και της πλατιάς ενότητας ώστε να αποτρέψουμε την ολοσχερή καταστροφή.

Η ευθύνη όλων μας είναι να προσπαθήσουμε για την ανατροπή ΤΩΡΑ, παρά τις όποιες δυσκολίες ή ακόμη και αρνητικές προβλέψεις μπορούμε να κάνουμε. Η ευθύνη μας είναι αυτή της αυταπάρνησης προς όφελος των εργαζομένων και του λαού και όχι να φυλαγόμαστε όπως κάνει η ηγεσία του ΚΚΕ. Στις μεγάλες ιστορικές στιγμές ποτέ δεν νιώθεις έτοιμος ούτε ο δρόμος είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Αντί η ηγεσία του ΚΚΕ να χλευάζει ή να σπέρνει την απογοήτευση, καλά θα κάνει να αντιληφθεί την κρισιμότητα των περιστάσεων, να μην κρύβεται πίσω από τις δυσκολίες και να συμβάλει με αυταπάρνηση στην υπεράσπιση των εργαζομένων και του λαού.

2. Το ΚΚΕ, δηλαδή μια αριστερή πολιτική δύναμη, εμφανίζεται να υποστηρίζει ακριβώς το ίδιο με το κυρίαρχο μνημονιακό μιντιακο-πολιτικό σύστημα όσον αφορά τη δυνατότητα ανατροπής της καταστροφικής πολιτικής: η ηγεσία του ΚΚΕ λέει με τον πιο επίσημο τρόπο στον ελληνικό λαό ότι αυτό ΔΕΝ είναι δυνατόν ΣΗΜΕΡΑ. Σε πολίτες που ταλαντεύονται ή είναι επιρρεπείς στην τρομοκρατία επιβεβαιώνεται το κυρίαρχο στερεότυπο περί μονόδρομου, με αποτέλεσμα να στρέφονται στο μνημονιακό στρατόπεδο από τη στιγμή που και τμήμα της Αριστεράς ισχυρίζεται ότι τα Μνημόνια είναι μονόδρομος.

3. Το επιχείρημα της ηγεσίας του ΚΚΕ ότι δεν υπάρχουν σήμερα παραδείγματα τα οποία να δικαιολογούν την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ είναι αντιφατικό, διότι προφανώς πριν συμβεί κάτι για πρώτη φορά δεν έχει ξανασυμβεί! Για να υπάρξει ένα παράδειγμα, πρέπει να κινηθεί κάποιος παραβιάζοντας τη λογική αυτή. Δηλαδή η ηγεσία του ΚΚΕ λέει ότι αν κάποιοι άλλοι ξεκινήσουν και πετύχουν, τότε να ακολουθήσουμε. Όμως η άποψη αυτή, δηλαδή ότι κάποιοι άλλοι να ξεκινήσουν πρώτοι και βλέπουμε, μπορεί να υπάρξει παντού και συνεπώς τίποτα να μην ξεκινήσει ποτέ!

Αυτό που ζούμε είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση: οξύτατη παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, ΔΝΤ και σκληρή πολιτική ισοπέδωσης των δυνάμεων της εργασίας (φτώχεια και περιστολή δημοκρατίας) σε χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού με πρώτη την Ελλάδα κ.ο.κ. Η ανάγκη να μείνει όρθιος ο ελληνικός λαός επιβάλλει στην Αριστερά να βρεθεί στην πρωτοπορία και όχι να φυλάγεται την πιο κρίσιμη στιγμή. Η ηγεσία του ΚΚΕ υποστηρίζει ότι αν δεν υπάρχει εγγύηση για την έκβαση, καλύτερα να μην δώσουμε τη μάχη. Όμως τίποτα δεν έχει γίνει στην Ιστορία με βέβαιη την έκβασή του! Αντίθετα, οι λαοί κέρδισαν όποτε σήκωσαν το ανάστημά τους ακόμη και όταν οι προβλέψεις ήταν δυσοίωνες. Έχω την εκτίμηση ότι ΔΕΝ είναι αυτή η αντίληψη των χιλιάδων αγωνιστών που αποτελούν το ΚΚΕ.

4. Η ηγεσία του ΚΚΕ ισχυρίζεται ότι η κυβερνητική εξουσία δεν μπορεί να πετύχει τίποτα, αφού το κλειδί βρίσκεται στην οικονομική εξουσία. Αυτή η άποψη καταργεί τη διαλεκτική μεταξύ της πολιτικής, οικονομικής και ιδεολογικής πάλης, και συγκεκριμένα τον κεντρικό ρόλο της πολιτικής εξουσίας στη διαμόρφωση του κοινωνικού και ιδεολογικού συσχετισμού και τη σημασία της για την έκβαση της πάλης και στο οικονομικό επίπεδο. Είναι σαν να υποστηρίζει ότι η ανάληψη της πολιτικής εξουσίας από την Αριστερά θα αφήσει τα πάντα αμετάβλητα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, άποψη που ακυρώνει κάθε έννοια διαλεκτικής. Αυστηρά μιλώντας έρχεται σε αντίθεση με τις περισσότερες εκδοχές της κομμουνιστικής θεωρίας και πρακτικής.

Επίσης, αποσιωπά ότι το προγραμματικό πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ θέτει αλλαγές και στο οικονομικό επίπεδο ανταγωνιστικές προς το κυρίαρχο μοντέλο, ενώ συναρτά τη μεθοδολογία άσκησης της πολιτικής εξουσίας με ευρύτερες μετατοπίσεις και αλλαγές που θα προκύψουν από μια τέτοια εξέλιξη με ορίζοντα τον σοσιαλισμό.

5. Η πρόσφατη θέση της ηγεσίας του ΚΚΕ, σύμφωνα με την οποία αν η Αριστερά γίνει κυβέρνηση αυτό θα είναι πρόβλημα, γιατί δεν θα υπάρχει αριστερή αντιπολίτευση πέρα από το γεγονός ότι παραβιάζει την απλή λογική (το οποίο δεν είναι καθόλου αμελητέο) έχει ευρύτερες πολιτικές συνέπειες αρνητικές για το λαϊκό κίνημα. Η βασικότερη ίσως είναι ότι «κανονικοποιεί» την περίοδο που διανύουμε. Η επικέντρωση στην αντιπολίτευση υπονοεί ότι βρισκόμαστε σε μια «κανονική» περίοδο όπου το ποιος είναι στην κυβέρνηση είναι δευτερεύουσας σημασίας και το κρίσιμο είναι ότι πρέπει να υπάρχει αριστερή αντιπολίτευση. Πιο συγκεκριμένα:

Συμβάλλει στην «κανονικοποίηση» της σημερινής κατάστασης ισχυριζόμενη ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ είναι «μια από τα ίδια» με προτάσεις προηγούμενων περιόδων όπως π.χ. αυτή του ΠΑΣΟΚ το 1981. Το σφάλμα που διαπράττει -συμβάλλοντας στην παρουσίαση της σημερινής κατάστασης ως μιας κανονικής περιόδου ή ακόμη χειρότερα συγκρίνοντάς την με μια περίοδο με εντελώς διαφορετικό κοινωνικό συσχετισμό (πολύ πιο ευνοϊκό) και παγκόσμια οικονομική συγκυρία- είναι μεγάλο, διότι καλλιεργεί αυταπάτες σε έναν κόσμο ως προς τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιχειρηθεί να ανασχεθεί η σημερινή καταστροφή. Ακόμη και αν τοποθετείται αρνητικά, αφήνει να εννοείται ότι η μνημονιακή καταστροφή μπορεί να μετριαστεί με μια συμβατική σοσιαλδημοκρατική διαχείριση εντός συστήματος. Όμως κάτι τέτοιο δεν είναι σήμερα δυνατόν και αποτελεί κομβικό σημείο για τον ΣΥΡΙΖΑ η άρση τέτοιων αυταπατών, τις οποίες η ηγεσία του ΚΚΕ έρχεται και ενισχύει, έστω και με αρνητικό τρόπο.

Η «κανονικοποίηση» της περιόδου από την ηγεσία του ΚΚΕ ενισχύει τον -άκρως άκυρο για την ιστορική συγκυρία που διανύουμε- διχασμό γύρω από το ζήτημα της πολιτικής εξουσίας ανάμεσα σε μια αντίληψη που βλέπει την Αριστερά μόνο στην από τα κάτω αντιπολιτευτική παρέμβαση και σε μια που βλέπει την Αριστερά ως δύναμη παρέμβασης κυρίως από κυβερνητικές θέσεις. Αυτό το στερεότυπο εκτιμώ ότι ήταν εύλογο στην προηγούμενη συγκυρία, αλλά δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών.

Σήμερα, το καθήκον της Αριστεράς είναι η επινόηση μιας κινηματικής / κυβερνητικής μεθοδολογίας η οποία θα επιχειρήσει να αποτρέψει τον όλεθρο και να αντιμετωπίσει ένα σύνθετο και δυσμενές εγχώριο και διεθνές περιβάλλον, στο οποίο όμως οι λαοί ήδη μπαίνουν δυναμικά στο προσκήνιο. Αυτό το καθήκον δεν υπηρετείται αναπαράγοντας τον παραπάνω διχασμό ούτε σε επίπεδο προγράμματος (μετριοπαθείς προτάσεις έναντι απέραντων αιτηματολογίων) ούτε σε επίπεδο κυβερνητικής μεθοδολογίας (πεπατημένη κυβερνητική πρακτική/διαχείριση από τα πάνω έναντι καμιάς κυβερνητικής εξουσίας και παρέμβασης μόνο από τα κάτω).

Η επινόηση μιας νέας μεθοδολογίας ταυτόχρονης κινητοποίησης του λαού και άσκησης πολιτικής εξουσίας συνιστά το έδαφος της δικής μας προσέγγισης, η οποία αποτελεί το ιστορικό στοίχημα για την Αριστερά στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως. Αυτό το στοίχημα υπονομεύει η ηγεσία του ΚΚΕ όταν «κανονικοποιεί» την περίοδο και δεν αναλαμβάνει το μερίδιο της ευθύνης που της αναλογεί. Μια ευθύνη που νομίζω ότι με χαρά και αυταπάρνηση θα αναλάμβανε η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του ΚΚΕ.

6. Η ηγεσία του ΚΚΕ με τον τρόπο που πολιτεύεται διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για την ήττα του λαού στην προσπάθεια να σταματήσει την καταστροφή του και συμμετρικά δίνει ένα πολύ σημαντικό στήριγμα στο πολιτικό σύστημα που την επιβάλλει. Αν τελικά ηττηθεί ο λαός, θα ισχυριστεί ότι δικαιώθηκε στις προβλέψεις της -ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει σήμερα- αποσιωπώντας το γεγονός ότι συνέβαλε δραματικά σε αυτό το γεγονός δεδομένου του μεγέθους του ΚΚΕ. Όμως δεν έχει σημασία ποιος θα «δικαιωθεί» πάνω στα συντρίμμια, σημασία έχει να προσπαθήσεις να ανταποκριθείς στο ιστορικό σου καθήκον.