Εντέλει, βλέπετε, η ουσία είναι να μην είσαι πια ελεύθερος και να υπακούς, μες στη μεταμέλεια, σ' όποιον είναι πιο τομάρι από σένα.

Ιερώνυμος Μπος, Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων - Κόλαση (via Wikipedia commons)

[ ...] Αχ, οι μικρο-ύπουλοι, μικρο-αγύρτες, μικρο-υποκριτές, οι τόσο συγκινητικοί μ' αυτά τους τα καμώματα! Όλοι τους είναι έτσι, πιστέψτε με, ακόμη κι όταν πυρπολούν τον ουρανό. Άθεοι και θεοσεβούμενοι, Μοσχοβίτες και Βοστωνέζοι, όλοι τους χριστιανοί, απ' τον πατέρα στο γιο. Μα ακριβώς, δεν υπάρχει πια πατέρας, ούτε και κανόνας! Είμαστε ελεύθεροι, πρέπει λοιπόν να τα βγάλουμε πέρα και, καθώς δε θέλουν ιδίως την ελευθερία ούτε τις καταδίκες της, παρακαλούν να τους τιμωρήσουν, επινοούν κανόνες τρομαχτικούς, σπεύδουν να φτιάξουν πυρές για ν' αντικαταστήσουν τις εκκλησίες. Σαβοναρόλες, σας λέω. Αλλά δεν πιστεύουν στο αμάρτημα, ποτέ στη Χάρη. Τη σκέφτονται, φυσικά. Τη Χάρη, να τι θέλουν, το ναι, την εγκατάλειψη, την ευτυχία να είναι και, ποιος ξέρει, αφού είναι και αισθηματίες, τους αρραβώνες, το δροσερό κορίτσι, τον ντόμπρο άντρα, τη μουσική. Εγώ, επί παραδείγματι, που δεν είμαι αισθηματίας, ξέρετε τι ονειρευόμουν: έναν έρωτα πλήρη, μ' όλη μου την καρδιά και το κορμί, μέρα νύχτα σ' ένα ατέλειωτο σφιχταγκάλιασμα, απολαυστικό κι ενθουσιώδες, κι αυτό για πέντε χρόνια στη σειρά και μετά, θάνατος. Αλίμονο!
 

Ελλείψει, επομένως, αρραβώνων ή ατέλειωτου έρωτα, θα'χουμε το γάμο, βίαιο, με τη δύναμη και το μαστίγιο. Η ουσία είναι να γίνουν όλα απλά, όπως για τα παιδιά, κάθε πράξη κατόπιν εντολής, το καλό και το κακό να υποδεικνύονται με τρόπο αυθαίρετο, επομένως προφανή. Κι όμως, μόλο που είμαι Σισιλιάνος μαζί και Χαβανέζος, συμφωνώ μ'αυτά, χωρίς να 'μαι ούτε κατά διάνοιαν χριστιανός, αν και νιώθω στοργή για τον Πρώτο τους. Πάνω όμως στις γέφυρες του Παρισιού, έμαθα κι εγώ πως φοβόμουν την ελευθερία. Ζήτω λοιπόν ο αφέντης, όποιος κι αν είναι, για ν'αντικαταστήσει το νόμο του ουρανού. «Πατέρα μας, που βρίσκεσαι εδώ προσωρινά... Οδηγοί μας, αρχηγοί μας εξαίσια αυστηροί, ως καθοδηγητές σκληροί και πολυαγαπημένοι...» Εντέλει, βλέπετε, η ουσία είναι να μην είσαι πια ελεύθερος και να υπακούς, μες στη μεταμέλεια, σ' όποιον είναι πιο τομάρι από σένα. Όταν θα είμαστε όλοι ένοχοι, θα 'χουμε δημοκρατία. Χωρίς να υπολογίζω, αγαπητέ φίλε, πως πρέπει να εκδικηθείς που έχεις να πεθάνεις μόνος. Ο θάνατος είναι μοναχικός, ενώ η δουλεία είναι συλλογική. Έχουν κι οι άλλοι το λογαριασμό τους και ταυτοχρόνως μ'εμάς, ιδού το σημαντικό. Όλοι ενωμένοι, επιτέλους αλλά γονατιστοί και με το κεφάλι σκυφτό.
 

Δεν είναι εξίσου καλό να ζεις καθ'ομοίωσιν της κοινωνίας και, γι'αυτό, δεν πρέπει να μου μοιάζει η κοινωνία; Η απειλή, η ατίμωση, η αστυνομία είναι τα μυστήρια αυτής της ομοιότητας.

...Θα 'μαι κι εγώ μες στη φωνή των οργισμένων ανθρώπων

Tom Joad: I ain't thought it all out clear in my mind, I can't. I don't know enough.

Ma Joad: How am I gonna know about ya, Tommy? Why, they could kill ya and I'd never know. They could hurt ya. How am I gonna know?


Tom Joad: Well, maybe it's like Casy says. A fella ain't got a soul of his own, just a little piece of a big soul - the one big soul that belongs to ever'body.

Ma Joad: Then what Tom?

Tom Joad: Then...then, it don't matter. I'll be all around in the dark. I'll be ever'-where - wherever you can look. Wherever there's a fight so hungry people can eat, I'll be there. Wherever there's a cop beatin' up a guy, I'll be there. I'll be in the way guys yell when they're mad - I'll be in the way kids laugh when they're hungry an' they know supper's ready. An' when the people are eatin' the stuff they raise, and livin' in the houses they build - I'll be there, too.

Ma Joad: I don't understand it Tom


Tom Joad: Me neither, Ma, but just somethin' I've been thinkin' about.

(από την ταινία The Grapes of Wrath του John Ford, 1940, με τον Henry Fonda και Jane Darwell στη συγκεκριμένη σκηνή)

«... Δεν τα ξεκαθάρισα μες στο μυαλό μου. Μητέρα μη με στενοχωρείς. Μη με στενοχωρείς.»
 

Κάθονταν σιωπηλοί μέσα στη θεοσκότεινη σπηλιά που φτιάναν οι βατομουριές. Η μητέρα είπε: «Πώς θα μαθαίνω νέα σου; Μπορεί να σε σκοτώσουν και να μην το μάθω. Μπορεί να σε χτυπήσουν. Πώς θα ξέρω τι γίνεσαι;»
 

Ο Τομ γέλασε βιασμένα. «Ε, όπως έλεγε κι ο Κέισι, μπορεί ο άνθρωπος να μην έχει μια δική του ψυχή, μα μόνο ένα κομματάκι από μια μεγάλη ψυχή... κι έτσι, τότε...»
 

«Τομ, τότε, τι;»
 

«Τότε δε θα 'χει σημασία. Τότε θα βρίσκομαι αόρατος παντού, θα βρίσκομαι παντού... όπου κι αν γυρίσεις να κοιτάξεις. Όπου αγωνίζονται οι πεινασμένοι για να βρουν να φάνε, θα 'μαι κι εγώ εκεί. Όπου κανένας πολισμάνος χτυπάει κάποιον άνθρωπο, θα 'μαι κι εγώ εκεί. Αν είναι όπως τα 'λεγε ο Κέισι, ε, θα 'μαι κι εγώ μες στη φωνή των οργισμένων ανθρώπων, και ... θα 'μαι και μες στο γέλιο των παιδιών, σαν είναι πεινασμένα και ξέρουν πως το φαγητό είναι έτοιμο. Και όταν πια οι δικοί μας θα τρώνε απ'όσα οι ίδιοι ανάστησαν, και όταν πια θα ζουν μες στα σπίτια που έχτισαν οι ίδιοι -ε, θα βρίσκομαι κι εγώ εκεί. Βλέπεις; Μα το Θεό, μιλάω σαν τον Κέισι. Είναι γιατί τον συλλογιέμαι όλη την ώρα. Είναι φορές που θαρρείς και τον βλέπω ζωντανό μπροστά μου.»
 

«Δεν καταλαβαίνω» είπε η μητέρα. «Στ' αλήθεια, δεν ξέρω».
 

«Ούτε εγώ» είπε ο Τομ. «Όλα αυτά είναι συλλογές που μου ΄ρχονται στο μυαλό»

(Η σκηνή στο βιβλίο του Τζον Στάινμπεκ Τα σταφύλια της Οργής, σε μετάφραση Κοσμά Πολίτη)

[Ο Τζον Έρνστ Στάινμπεκ (John Ernst Steinbeck: Σαλίνας Βάλεϋ, Καλιφόρνια, 27 Φεβρουαρίου 1902 – Νέα Υόρκη, 20 Δεκεμβρίου 1968) ήταν αμερικανός συγγραφέας. Έγραψε το βραβευμένο με Βραβείο Πούλιτζερ μυθιστόρημα Τα Σταφύλια της Οργής το 1939]

Men walkin' 'long the railroad tracks

Goin' someplace there's no goin' back

Highway patrol choppers comin' up over the ridge

Hot soup on a campfire under the bridge

Shelter line stretchin' 'round the corner

Welcome to the new world order

Families sleepin' in their cars in the Southwest

No home no job no peace no rest

The highway is alive tonight

But nobody's kiddin' nobody about where it goes

I'm sittin' down here in the campfire light

Searchin' for the ghost of Tom Joad

He pulls a prayer book out of his sleeping bag

Preacher lights up a butt and takes a drag

Waitin' for when the last shall be first and the first shall be last

In a cardboard box 'neath the underpass

Got a one-way ticket to the promised land

You got a hole in your belly and gun in your hand

Sleeping on a pillow of solid rock

Bathin' in the city aqueduct

The highway is alive tonight

Where it's headed everybody knows

I'm sittin' down here in the campfire light

Waitin' on the ghost of Tom Joad

Now Tom said "Mom, wherever there's a cop beatin' a guy

Wherever a hungry newborn baby cries

Where there's a fight 'gainst the blood and hatred in the air

Look for me Mom I'll be there

Wherever there's somebody fightin' for a place to stand

Or decent job or a helpin' hand

Wherever somebody's strugglin' to be free

Look in their eyes Mom you'll see me."

Τhe highway is alive tonight

But nobody's kiddin' nobody about where it goes

I'm sittin' down here in the campfire light

With the ghost of old Tom Joad

[ From: http://www.elyrics.net/read/b/bruce-springsteen-lyrics/the-ghost-of-tom-joad-lyrics.html]

Μετανάστες: Υπάρχει λύση;

η φωτογραφία από το Πανελλαδική Απεργία Πείνας Μεταναστών

του Ευτύχη Μπιτσάκη, από το δρόμο της αριστεράς 21.2.11

Εν φυλακή ήμην και ουκ ήλθατε πρός με

Για εικοστή ημέρα (σήμερα πια στην 33η.-σημ. του μπλόγκ), οι τριακόσιοι περίπου μετανάστες συνεχίζουν την απεργία πείνας, στοιβαγμένοι σε ένα κτίριο, σε συνθήκες παρόμοιες με αυτές που αντιμετώπιζαν οι κρατούμενοι στην περίοδο του εμφυλίου. Και η «σοσιαλιστική» και «χριστιανική» κυβέρνησή «μας» στέκεται άτεγκτη, ψυχρή και ανάλγητη μπροστά σε αυτό το δράμα.

Από την άλλη, Δεξιά και ακροδεξιά έβγαλαν πάλι τα ρατσιστικά και τα εθνικιστικά τους απωθημένα. Τέλος, η συνήθης βραδυκίνητη δικαστική εξουσία καλεί πέντε μέλη της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στο Εφετείο. Έγκλημα; «Παράνομη διακίνηση λαθρομεταναστών, διατάραξη οικιακής ηρεμίας, φθορά ξένης ιδιοκτησίας».
Ας ηρεμήσουμε: «Διακίνηση!» Δηλαδή, οι μετανάστες είναι άβουλα όντα που τους «διακίνησαν» για άγνωστους, ύποπτους σκοπούς νόμιμα σωματεία και φοιτητικοί σύλλογοι;
Τι λέει, όμως, ο εκπρόσωπος των μεταναστών; «Ο αγώνας μας είναι συλλογικός και αυτόνομος. Μας ενδιαφέρει η αλληλεγγύη. Θέλουμε να είμαστε νόμιμοι, να δουλεύουμε και να πληρώνουμε τα ταμεία». Για ποια «διακίνηση» και για ποια «παιχνίδια» μιλούν οι επικριτές;
Πού βρέθηκαν, λοιπόν, και τι είναι οι «λαθρομετανάστες», δηλαδή οι συνάνθρωποί μας που κατέφυγαν στη χώρα μας χωρίς «χαρτιά»; Ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι πολιτικοί πρόσφυγες. Είναι θύματα των πολέμων της Νέας Τάξης, των δικτατορικών καθεστώτων και της, εν πολλοίς, συνακόλουθης φτώχιας. Αυτοί ζητούν άσυλο, και η χώρα μας, «λίκνο της Δημοκρατίας», τους το αρνείται. Ταυτόχρονα, αγωνίζονται να δουλέψουν και να ζήσουν. Όμως, η μεγάλη πλειοψηφία είναι οικονομικοί πρόσφυγες από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες είτε από τις χώρες των νεο-αποικιακών πολέμων και των εμφύλιων συρράξεων.
Τι ζητούν, λοιπόν, οι σύγχρονοι ικέτες από τη χώρα του πάλαι ποτέ ξένιου Δία; Άσυλο! Άδεια παραμονής! Ορισμένοι υπηκοότητα. Ανθρώπινη μεταχείριση γι’ αυτούς και για τα παιδιά τους. Και πώς αντιμετωπίζονται; Σαν απόβλητα!
Οι συνάνθρωποί μας αυτοί είχαν, λοιπόν, δικαίωμα να διεκδικήσουν ορισμένα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα; Είχαν δικαίωμα να έλθουν μαζικά στην πρωτεύουσα για να θέσουν τα αιτήματά τους; Και, επειδή βοηθήθηκαν, σημαίνει ότι αυτοί ήταν άβουλα όντα στα χέρια συμπατριωτών μας, που «έπαιζαν παιχνίδια» σε βάρος τους;
Δεν ξέρω αν η προσωρινή στέγαση στη Νομική ήταν η πιο φρόνιμη λύση για τη στέγαση των μεταναστών. Αλλά με ποια λογική είναι παράνομη η στέγαση σε ένα άδειο πανεπιστημιακό κτίριο; Το κτίριο το άφησαν πιο καθαρό απ’ ό,τι το βρήκαν. Ποια φθορά ξένης ιδιοκτησίας υπήρξε; Τα μαθήματα δεν διακόπηκαν εξαιτίας της παρουσίας τους. Ποια διατάραξη οικιακής ηρεμίας υπήρξε, λοιπόν;

Ποιο είναι τελικά το πρόβλημα;
Το πρόβλημα βρίσκεται αλλού: Το πέρασμα των μεταναστών από τη Νομική ήτανε το «εκλυτικόν αίτιον», που έβγαλε στην επιφάνεια τον αντι-ανθρωπισμό και το λανθάνοντα ή φανερό ρατσισμό της Δεξιάς και της ακροδεξιάς.
Και πρώτα η «τυφλή» Δικαιοσύνη: Το Συμβούλιο Επικρατείας ακύρωσε, ως γνωστόν, το νόμο Ραγκούση για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι στις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές ως αντισυνταγματικό. Προοδεύουμε, λοιπόν. «Δίκαιο του αίματος»: Μόνον οι καθαρόαιμοι (ποιοι καθαρόαιμοι;) έχουν πολιτικά δικαιώματα.
Και τα γεγονότα, για τα οποία συζητάμε, έδωσαν στους «δημοκράτες» πολιτικούς μας την ευκαιρία να προσπαθήσουν να πετύχουν επιπλέον έναν πάγιο στόχο τους: την κατάργηση του ασύλου.
Πρώτα, συγχορδία Ν.Δ. και ΛΑΟΣ: «Να καταργηθεί το άσυλο!» Από κοντά η κυρία υπουργός Παιδείας: «Η μετατροπή του πανεπιστημίου σε καταυλισμό μεταναστών υπερβαίνει τα όρια της ανοχής!» Ποιο πανεπιστήμιο, κυρία Διαμαντοπούλου, έγινε «καταυλισμός» μεταναστών; Ασχοληθείτε, καλύτερα, με την κατεδάφιση του αστικού πανεπιστημίου, και να είστε ήσυχη. Το όνομά σας θα γραφτεί χρυσοίς γράμμασι στις δέλτους της Ιστορίας! Από κοντά και η κυρία Γιαννάκου, επικεφαλής παλαιότερα του αμαρτωλού υπουργείου Παιδείας, να μιλάει για αυτόκλητους μεσολαβητές του αριστερού χώρου και να αποφαίνεται εμβριθώς ότι «ο μαρξισμός τελείωσε, αλλά η άρρωστη πλην τίμια Αριστερά βρίσκεται δίπλα μας». Τι να την κάνουμε, λοιπόν, την «άρρωστη πλην τίμια» Αριστερά; Να τη θέσουμε εκτός νόμου;
Και ακολουθούν Τύπος και πολιτικοί: Η Καθημερινή της φωτισμένης Δεξιάς τάσσεται υπέρ του νόμου της τάξης και φθέγγεται: «Η κυβέρνηση οφείλει να καταργήσει το άσυλο». Και θα αδικούσα τον κύριο Σπηλιωτόπουλο, άσχετο με το πανεπιστήμιο αλλά πρώην υπουργό Παιδείας, αν δεν σημειώναμε και τα υπ’ αυτόν λεχθέντα για «τραυματισμό του πανεπιστημιακού χώρου από τρομοκράτες, μαφιόζικες συμμορίες, εμπόρους ναρκωτικών» κ.λπ.

Δυο λόγια για το άσυλο
Τι είναι, λοιπόν, το άσυλο που πρέπει να καταργηθεί; Το άσυλο υπήρχε από την αρχαιότητα και προστάτευε κυνηγημένους, θύματα, ακόμα και εγκληματίες. Μορφές ασύλου υπήρξαν και κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Στη Δύση, το άσυλο συνδέθηκε κυρίως με τη δημιουργία του θεσμού του πανεπιστημίου από τον 11ο αιώνα και μετά.
Σήμερα, το Σύνταγμά μας κατοχυρώνει την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στα πανεπιστήμια. Αλλά το άσυλο δεν αφορά μόνο την ελευθερία της έκφρασης και της έρευνας. Προστάτευε πάντα τους δημοκρατικούς αγώνες των φοιτητών, των διδασκόντων και γενικότερα του λαού, όπως τους αγώνες της δεκαετίας ’50-’60 για την ένωση της Κύπρου. Αργότερα, έγινε σύμβολο της αντίστασης εναντίον της δικτατορίας με την κατάληψη της Νομικής και με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Το άσυλο, συνολικά, είναι σύμβολο ανθρωπισμού. Στη σημερινή περίπτωση της Νομικής, σύμβολο διεθνιστικής αλληλεγγύης.
Δεν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα ασύλου; Στο βαθμό που υπάρχει, αρμόδιοι να προστατεύσουν το πανεπιστήμιο είναι οι φοιτητές και το διδακτικό προσωπικό. Αλλά η σημερινή επίθεση εναντίον του ασύλου δεν αφορά «το νόμο και την τάξη». Εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια απαξίωσης του πανεπιστήμιου και μετατροπής του σε χώρο κατάρτισης πειθήνιων υπηρετών του κεφαλαίου (βλ. Μπολόνια και Πράγα).
Το πέρασμα των μεταναστών από τη Νομική υπήρξε το έναυσμα για την επίθεση των συντηρητικών δυνάμεων εναντίον του ασύλου.

Το ζήτημα των μεταναστών μπορεί να λυθεί
Ας επιστρέψουμε, όμως, στο πρόβλημα των μεταναστών. Οι μετανάστες αποτέλεσαν, αυτά τα χρόνια, την κύρια εργατική δύναμη για να αντέξει η ελληνική γεωργία: ελιές, εσπεριδοειδή, αμπέλια, βαμβάκι, κηπευτικά καλλιεργούνται και μαζεύονται χάρη στα φθηνά χέρια των μεταναστών. Σημαντική είναι επίσης, ως γνωστόν, η συνεισφορά τους στην οικοδομή. Γενικά, οι μετανάστες κάνουν τις πιο κακοπληρωμένες και συχνά βαριές δουλειές. Οι άνθρωποι αυτοί, λοιπόν, που συμβάλλουν σημαντικά στον παραγόμενο κοινωνικό πλούτο, ήλθαν στην Αθήνα να διεκδικήσουν το αυτονόητο. Ήλθαν υπερήφανοι διεκδικητές του δίκιου τους και, ταυτόχρονα, σύγχρονοι ικέτες, θύματα του βάρβαρου κόσμου μας.
Δεν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα μεταναστών; Βεβαίως υπάρχει, αλλά δεν αντιμετωπίζεται με την ψυχρή αδιαφορία και την καταστολή.
«Μας παίρνουν τις δουλειές μας». «Η καθαρότητά μας θα νοθευτεί με σεξουαλικές επιμιξίες, με τους μεικτούς γάμους». Ο καπιταλισμός κατόρθωνε και κατορθώνει να στρέφει τους εργάτες μιας χώρας εναντίον των εργατών άλλων χωρών, τον έναν εργατικό κλάδο εναντίον τού άλλου. Εργατική, λοιπόν, αλληλεγγύη και διεθνιστική αλληλεγγύη. Για την ώρα, είναι φτωχή. Ας αγωνιστούμε, λοιπόν, για να αποκτήσουν έστω τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα οι μετανάστες.
Αλλά, και πάλι, το πρόβλημα παραμένει. Να απαιτήσουμε, λοιπόν, από την άθλια κυβέρνηση να καταγγείλει το Δουβλίνο 2. Όσοι μετανάστες επιθυμούν να μπορούν να μεταναστεύουν σε άλλες χώρες. Στην εποχή της ελεύθερης διακίνησης των κεφαλαίων, να απαιτήσουμε να επιτρέπει η Ευρώπη-φρούριο των πολυεθνικών την ελεύθερη διακίνηση των θυμάτων της. Επίσης, αν η εθελόδουλη κυβέρνηση νοιαζόταν για την αναγέννηση της υπαίθρου και, την ίδια στιγμή, για τους μετανάστες, θα έπρεπε να δίνει χαμηλότοκα δάνεια σε όσους θα ήθελαν να εγκατασταθούν μόνιμα στα αποδεκατισμένα χωριά μας.
Αλλά πολλά δεν ζητάμε από μια «κυβέρνηση» που ξεπουλά την Ελλάδα για 50 δισεκατομμύρια; Έτσι, τα άλυτα προβλήματα θα τροφοδοτούν ρατσιστικές και φασιστικές αντιλήψεις και πρακτικές. Η πόλωση της κοινωνίας μας θα εντείνεται, αν η Αριστερά και οι λαϊκές δυνάμεις δεν μπορέσουν να ανακόψουν αυτή την καταστροφική πορεία.
Θα επιτευχθεί, λοιπόν, μια αγωνιστική αλληλεγγύη των Ελλήνων εργατών με τα ταξικά ξένα αδέλφια τους;
Ειπώθηκε ότι ήταν λάθος, σε εποχή κρίσης, να αναχθεί σε κύριο πρόβλημα το μεταναστευτικό. Αλλά το μεταναστευτικό είναι μέρος της συνολικής κρίσης της χώρας μας και, ταυτόχρονα, «προϊόν» των πολέμων της Νέας Τάξης, των δικτατοριών και της φτώχειας που επιβάλλει, βοηθά, ανέχεται ο σημερινός ιμπεριαλισμός. Και μέρος της ευθύνης ανήκει στην «ηγέτιδα» τάξη μας και στους πολιτικούς εκπροσώπους της.
Αγώνας, λοιπόν, για να ανατραπεί η κατοχική κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα, επιμέρους αλληλένδετο μέτωπο για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Εκτός εάν, λόγω της κατάντιας της οικονομίας μας, οι μετανάστες μεταναστεύσουν σε άλλους καπιταλιστικούς παραδείσους και μας αφήσουν ήσυχους.

Η επανάσταση στη Λιβύη

Νέα γυναίκα διαμαρτύρεται έξω από την πρεσβεία της Λιβύης στο Λονδίνο (via New Statesman)

του Alan Woods, από τη Μαρξιστική Φωνή, 22.02.11

Το επαναστατικό κύμα στον αραβικό κόσμο έφτασε στο πιο πρόσφατο και αιματηρό σημείο ανάπτυξής του στη Λιβύη, όπου η κατάσταση  είναι ιδιαίτερα έκρυθμη. Βρισκόμενη ανάμεσα στην Τυνησία και την Αίγυπτο, πολλοί σχολιαστές (και ο ίδιος ο Καντάφι!) φαντάζονταν ότι η Λιβύη θα μπορούσε να αποφύγει με κάποιο τρόπο τη γενική πυρκαγιά που έχει ξεσπάσει από τις αρχές του χρόνου στη Βόρεια Αφρική.

Το Λαϊκό Κέντρο Συνδιασκέψεων, όπου συνεδριάζει το Γενικό Λαϊκό Κογκρέσο (κοινοβούλιο), πυρπολήθηκε, ενώ αστυνομικά τμήματα και άλλα κυβερνητικά κτίρια δέχτηκαν επίσης επίθεση, λεηλατηθήκαν και πυρπολήθηκαν. Η κατάσταση στη Λιβύη αποτελεί πλέον μια πραγματική ένοπλη εξέγερση. Οι συγκρούσεις συνεχίζονται μεταξύ των διαδηλωτών και των δυνάμεων ασφαλείας στις ανατολικές πόλεις της χώρας και ιδιαίτερα στη Βεγγάζη, όπου η αντιπολίτευση κατά του Λίβυου ηγέτη Μοαμάρ Καντάφι είναι πιο ισχυρή. Αλλά η εξέγερση έχει εξαπλωθεί και στα νότια και τα δυτικά της χώρας και φτάνει ως και την ίδια την Τρίπολη.

Οι διαδηλώσεις στην Τρίπολη εντάθηκαν εκ νέου μετά από μια τηλεοπτική ομιλία του γιου του Καντάφι «Σεΐφ Αλ-Ισλάμ». Υποσχέθηκε πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις και είπε ότι η δολοφονία διαδηλωτών ήταν "λάθος", αλλά συγχρόνως, περιέγραψε τους διαδηλωτές ως μεθυσμένους και ναρκομανείς που ακολουθούν εντολές από ξένους πράκτορες. Υποσχέθηκε να ξεκινήσει μια διάσκεψη για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις εντός δύο ημερών, ενώ προειδοποίησε τους Λίβυους ότι θα πρέπει «να ξεχάσουν το πετρέλαιο και τη βενζίνη» και να προετοιμαστούν για μια κατοχή από τη "Δύση" και 40 χρόνια εμφυλίου πολέμου, εάν δεν συμβιβαστούν.

Ο υιός Καντάφι προσπάθησε να δείξει πως υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στην κατάστασης στη Λιβύη σε σχέση με τις επαναστάσεις στην Αίγυπτο και την Τυνησία: «Η Λιβύη είναι διαφορετική, εάν υπάρξει ταραχή θα χωριστεί σε διάφορες πολιτείες», είπε. Αλλά τα ίδια πράγματα ειπώθηκαν προηγουμένως και για την Αίγυπτο, η οποία λεγόταν πως ήταν και αυτή διαφορετική από την Τυνησία και, επομένως είχε ανοσία στη μετάδοση της επανάστασης. Τα γεγονότα, όμως, έδειξαν σύντομα την κενότητα των ισχυρισμών αυτών. Δεν υπήρχαν πυραμίδες στην Τυνησία και δεν υπάρχουν ούτε και στη Λιβύη! Αλλά υπάρχει μαζική δυσαρέσκεια σε όλες αυτές τις χώρες, η οποία πρέπει να βρει μια διέξοδο. Και όσο περισσότερο καταπιέζεται αυτή η δυσαρέσκεια, τόσο πιο εκρηκτική είναι η έκφρασή της.

Στην ομιλία του, άφησε να εννοηθεί ότι ο στρατός και η εθνική φρουρά θα πατάξουν τα «ανατρεπτικά στοιχεία» που εξαπλώνουν την κοινωνική αναταραχή: «Μπορείτε να πείτε ότι θέλετε δημοκρατία και δικαιώματα, μπορούμε να συζητήσουμε για αυτό, θα έπρεπε να έχουμε μιλήσει για αυτό από πριν. ‘Η θα μιλήσουμε ή θα έχουμε πόλεμο. Και αντί να έχουμε πάνω από 200 νεκρούς, θα κλάψουμε πάνω από εκατοντάδες χιλιάδες θύματα.»

«Θα αγωνιστούμε ως το τελευταίο λεπτό, ως την τελευταία σφαίρα,» δήλωσε ο Καντάφι. Αλλά το ερώτημα είναι: εναντίον ποιων θα στραφεί αυτή η τελευταία σφαίρα;

Εμφύλιος Πόλεμος

Ο Σαΐφ Καντάφι παραδέχτηκε ότι ορισμένες στρατιωτικές βάσεις, τανκ και όπλα κατασχέθηκαν από τους διαδηλωτές και αναγνώρισε ότι ο στρατός, βρισκόμενος υπό πίεση, άνοιξε πυρ κατά των μαζών, επειδή δεν είχε εμπειρία στον έλεγχο διαδηλώσεων.

Μάρτυρες στη Λιβύη ανέφεραν ότι ορισμένες πόλεις, κυρίως στα ανατολικά, που θεωρούνται λιγότερο «πιστές» στο καθεστώς του Μοαμάρ Καντάφι, έχουν περάσει πλήρως στα χέρια των πολιτών και των διαδηλωτών. Μετά την ομιλία, οι διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους, φωνάζοντας συνθήματα κατά του Σεΐφ Αλ-Ισλάμ, καθώς και κατά του πατέρα του.

Υπήρξαν αναφορές για αποστασίες στο στρατό στη Βεγγάζη και την Al Bayda στην ανατολική Λιβύη από τις 20 Φεβρουάριου, ενώ τώρα οι ταραχές εξαπλώνονται και στην Τρίπολη. Όλα αυτά δείχνουν ότι το καθεστώς έχει χάσει τον έλεγχο της κατάστασης.

Ο Marwan Bishara, πολιτικός αναλυτής στο Αλ Τζαζίρα, δήλωσε ότι η ομιλία του Σαΐφ Καντάφι μαρτυρούσε «απελπισία».

«Ακούστηκε σαν μια απελπισμένη ομιλία ενός απελπισμένου γιου ενός δικτάτορα, ο οποίος προσπαθεί να εκβιάσει το Λιβυκό λαό, απειλώντας ότι θα μπορούσε να βυθίσει τη χώρα σε ένα λουτρό αίματος», δήλωσε ο Bishara.

«Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο και προέρχεται από κάποιον που δε διαθέτει καν μια επίσημη θέση στη Λιβύη - έτσι, αυτό θα μπορούσε να είναι η αρχή ενός εφιαλτικού σεναρίου για τη Λιβύη, όπου ένας αυταρχικός ηγέτης βάζει τον γιο του να μιλήσει στον αέρα, προκειμένου να προειδοποιήσει το λαό για ένα λουτρό αίματος, εάν ο λαός αρνηθεί να υπακούσει στις εντολές και τις προσταγές του δικτάτορα».

Εάν το καθεστώς της Λιβύης προσπαθήσει να προσκολληθεί στην εξουσία με τη βία μπορεί να καταλήξει όπως το καθεστώς του Τσαουσέσκου στη Ρουμανία. Μια τέτοια προοπτική είναι ένα εφιαλτικό σενάριο για τους ιμπεριαλιστές και τα καθεστώτα-μαριονέτες τους παντού. Οι τελευταίες εκθέσεις δείχνουν ότι η λιβυκή πολεμική αεροπορία και το ναυτικό βομβάρδισαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις που πέρασαν με το μέρος των επαναστατών, ενώ επιτέθηκαν ακόμη και κατά πολιτών. Η κατάσταση δείχνει ότι έχει ξεσπάσει ένας ανοιχτός εμφύλιος πόλεμος με τον Καντάφι να προσπαθεί να προσκολληθεί απεγνωσμένα στην εξουσία, αλλά αυτή τη στιγμή όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά.

Μετάφραση: Θωμάς Γεωργίου

Βία και Νομιμότητα

της Ρόζας Λούξεμπουργκ

Παρά πολλά ειπώθηκαν, τον τελευταίο καιρό, για την οριστική πια αδυναμία μας να χρησιμοποιήσουμε «επα­ναστατικά μέσα παλιού τύπου». Μα ποτέ δε μας είπαν τι εννοούν μ' αυτά τα μέσα, ούτε και με τι θα αντικαταστήσουν.

Έτσι, με την ευκαιρία της βελγικής μας ήττας^[1], φέρνουν σε αντίθεση προς τα «επαναστατικά μέσα» - και πρώτα απ' όλα, προς τη βίαιη επανάσταση, προς τις μάχες των δρόμων -την καθημερινή οργάνωση και μόρφωση των μαζών. Αλλά είναι παράλογο να θέτουμε έτσι το' ζήτημα, για τον απλούστατο λόγο ότι η οργάνωση και η μόρφωση από μόνες τους δεν είναι ακόμη αγώνας, παρά είναι απλά προπαρα­σκευαστικά μέσα για τον αγώνα, και σαν τέτοια, είναι απαραίτητα τόσο στην επανάσταση, όσο και σε κάθε άλλη μορφή του εργατικού αγώνα. Η οργάνωση και η μόρφωση, αυτές καθεαυτές, δεν κάνουν περιττή την πολιτική πάλη, παρόμοια όπως η δημιουργία συνδικάτων και η είσπραξη των συνδρομών των μελών δεν κάνουν περιττούς τους αγώνες για το μεροκάματο ή τις απεργίες ...

... Στην απόφαση που πήραν μερικοί ν' αντικαταστήσουν μόνο με την κοινοβουλευτική δράση κάθε χρησιμοποίηση βίας στην προλεταριακή πάλη, το πιο παράξενο είναι η ιδέα ότι τάχα η επανάσταση μπορεί να γίνει αυθαίρετα. Ξεκι­νώντας από την αντίληψη αυτή, πιστεύουν ότι μπορούμε να κηρύξουμε ή να μην κηρύξουμε τις επαναστάσεις, να τις ετοιμάσουμε ή να τις αναβάλουμε, φθάνει μόνο να τις θεωρούμε ωφέλιμες ή περιττές ή βλαβερές, ότι αν θα γίνουν ή δε θα γίνουν επαναστάσεις στις καπιταλιστικές χώρες, εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την πεποίθηση που θα επικρατεί στη σοσιαλδημοκρατία. Όσο περισσότερο η νομιμόφρονη θεωρία του σοσιαλισμού υποτιμάει τη δύναμη του εργατικού κόμματος σε άλλα ζητήματα, άλλο τόσο την υπερτιμάει σε τούτο το σημείο.

Η ιστορία όλων των επαναστάσεων που έγιναν στα περασμένα μας δείχνει ότι τα μεγάλα λαϊκά κινήματα δεν είναι καθόλου ένα αυθαίρετο και ενσυνείδητο δημιούργημα των λεγόμενων «αρχηγών» ή των «κομμάτων», καθώς φαντάζονται οι αστυνομικοί και οι επίσημοι αστοί ιστο­ριογράφοι, αλλά είναι αυθόρμητα κοινωνικά φαινόμενα, γεννημένα από μια δύναμη φυσική που πηγάζουν από τον ταξικό χαρακτήρα της σύγχρονης κοινωνίας. Η ανάπτυξη της σοσιαλδημοκρατίας σε τίποτε δεν άλλαξε τα πράγματα, και ο δικός της ρόλος δεν είναι να χαράζει νόμους στην ιστορική εξέλιξη της πάλης των τάξεων, αλλά ανίθετα να μπαίνει στην υπηρεσία αυτών των νόμων, χρησιμοποιώντας τους για τους σοσιαλιστικούς σκοπούς. Αν η σοσιαλδημοκρατία αντιστε­κόταν στις επαναστάσεις, που παρουσιάζονται σαν ιστορική ανάγκη, το μόνο αποτέλεσμα θα ήταν να μετατραπεί από εμπροσθοφυλακή σε οπισθοφυλακή, εμπόδιο ανίσχυρο στην πάλη των τάξεων. Μα η πάλη των τάξεων στο τέλος θα θριάμβευε είτε έτσι είτε αλλιώς, χωρίς τη σοσιαλδημοκρατία και, αν χρειαζόταν, ενάντια της.

Φτάνει να καταλάβουμε τα απλά αυτά πράγματα για να δούμε ότι το ζήτημα: επανάσταση ή νόμιμο πέρασμα στο σοσιαλισμό είναι καθαρά και κατά κύριο λόγο ζήτημα όχι σοσιαλδημοκρατικής τακτικής, αλλά ιστορικής εξέλιξης. Μ' άλλα λόγια, βγάζοντας την επανάσταση έξω απ' την ταξική πάλη του προλεταριάτου, οι οπορτουνιστές μας ισχυρίζονται, ούτε λίγο, ούτε πολύ, ότι η βία έπαψε να είναι ένας συντελεστής της νεώτερης ιστορίας.

Αυτό είναι το θεωρητικό βάθος του ζητήματος. Φτάνει να διατυπώσουμε μόνο την ιδέα αυτή, για να γίνει ολοφάνερος ο παραλογισμός της. Η βία, από τότε που εμφανίστηκε η «αστική νομιμότητα», ο κοινοβουλευτισμός, όχι μονάχα δεν έπαψε να παίζει έναν ιστορικό ρόλο, αλλά είναι και σήμερα επίσης, όπως και σε όλες τις προηγούμενες εποχές, η βάση της κυρίαρχης πολιτικής τάξης. Το καπιταλιστικό κράτος στο σύνολο του βασίζεται στη βία. Η στρατιωτική του οργάνωση είναι αυτή καθεαυτή μια χειροπιαστή απόδειξη. Ο οπορτουνιστικός δογματισμός πρέπει πραγματικά να έχει θαυματουργά χαρίσματα για να μην το βλέπει αυτό.

Μα είναι οι ίδιες ακόμη οι εκδηλώσεις της «νομιμότη­τας» που δίνουν αρκετές αποδείξεις γι'αυτό. Ή καλύτερα: τι άλλο παρά βία είναι στην ουσία της η αστική νομιμότητα;

Όταν έναν «ελεύθερο πολίτη», παρά τη θέληση του, με τον εξαναγκασμό, τον κλείνει ένας άλλος πολίτης σ' ένα μέρος στενό και ακατοίκητο, κι όταν τον κρατάν εκεί πέρα κάμποσο καιρό - όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτό είναι μια πράξη βίας. Μα από τη στιγμή που η ενέργεια αυτή θα γίνει δυνάμει ενός ενιαίου βιβλίου, που λέγεται Ποινικός Νόμος, και το μέρος αυτό ονομαστεί «Πρωσσική Βασιλική Φυλα­κή», μετατρέπεται αμέσως σε πράξη ειρηνικής νομιμότητας. Αν ένας άνθρωπος εξαναγκαστεί από ένα άλλο, παρά τη θέληση του, να σκοτώνει συστηματικά τους συνανθρώπους του, αυτό είναι πράξη βίας. Μα από τη στιγμή που αυτό θα ονομαστεί «στρατιωτική υπηρεσία», ο καλός πολίτης φαντάζεται ότι αναπνέει τον αέρα της ειρήνης και της νομιμότητας. Αν ένα πρόσωπο παρά τη θέληση του το στερήσουν άλλοι από ένα μέρος της ιδιοκτησίας του και του εισοδήματος του, κανένας δε θα διστάσει να πει ότι αυτό είναι μια πράξη βίας. Μα από τη στιγμή που αυτή η ληστεία θα ονομαστεί «είσπραξη άμεσων φόρων», πρόκειται μονάχα για εφαρμογή του νόμου.

Κοντολογής, ό,τι παρουσιάζεται στα μάτια μας για αστική νομιμότητα δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η βία της κυρίαρχης τάξης ανυψωμένη εκ των προτέρων σ' επιτακτικό κανόνα. Από τη στιγμή που οι διάφορες πράξεις βίας καθορίστηκαν σαν υποχρεωτικός κανόνας, το πράγμα αντικαθρεπτίζεται από την ανάποδη στο κεφάλι των αστών νομομαθών, καθώς και στο κεφάλι των οπορτουνιστων σοσιαλιστών: η «έννομος» τάξη παρουσιάζεται σαν ένα ανεξάρτητο δημιούργημα της «δικαιοσύνης» και η βία του κράτους σα μια απλή της συνεπεία, σα μια «κύρωση» των νόμων. Στην πραγματικότητα η αστική νομιμότητα (και ο κοινοβουλευτισμός σα νομιμότητα εν τω γίγνεσθαι) είναι ίσα-ίσα μια ορισμένη μορφή, που παίρνει η πολιτική βία της αστικής τάξης, της βίας που πάλι φυτρώνει πάνω στο οικονομικό έδαφος της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως όλη η θεωρία του νομι-μόφρονος σοσιαλισμού είναι καθαρή φαντασιοκοπία. Ενώ οι άρχουσες τάξεις στηρίζονται σε κάθε τους ενέργεια στη βία, μόνο το προλεταριάτο θα έπρεπε να αρνηθεί από την αρχή και για πάντα τη χρησιμοποίηση της βίας στην πάλη του εναντίον αυτών των τάξεων. Ποιο λοιπόν τρομερό σπαθί θα χρησιμοποιήσει για να ανατρέψει τη βία που κυβερνάει; Την ίδια εκείνη νομιμότητα που δίνει στη βία της αστικής τάξης τη σφραγίδα του επιτακτικού και παντοδύναμου κοινωνικού κανόνα.

Το πεδίο της αστικής νομιμότητας, του κοινοβουλευ­τισμού είναι όχι μόνον πεδίο κυριαρχίας της καπιταλιστι­κής τάξης, μα και πεδίο μάχης που διασταυρώνονται οι ανταγωνισμοί μεταξύ προλεταριάτου και αστών. Μα όπως η «έννομος τάξις» δεν είναι για την αστική τάξη τίποτε άλλο παρά η έκφραση της δικής της βίας, έτσι και η κοινοβου­λευτική πάλη για το προλεταριάτο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η τάση του να ανεβάσει στην εξουσία τη δική του βία. Αν πίσω από τη νόμιμη και κοινοβουλευτική μας δράση δεν υπάρχει η βία της εργατικής τάξης, έτοιμη να μπει σ' ενέργεια μόλις χρειαστεί, η κοινοβουλευτική δράση της σοσιαλδημοκρατίας καταντάει παιχνίδι τόσο έξυπνο, όσο και το κουβαλημα νερού με το κόσκινο. Οι ερασιτέχνες του ρεαλισμού που δεν κουράζονται να φωνάζουν για τις «θετικές επιτυχίες» της κοινοβουλευτικής δράσης της σοσιαλδημοκρατίας, για να τις χρησιμοποιήσουν ως όπλα κατά της αναγκαιότητας και σκοπιμότητας της βίας στον εργατικό αγώνα, δε βλέπουν καθόλου ότι οι επιτυχίες αυτές και οι πιο ασήμαντες, δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της αόρατης και λανθάνουσας δράσης της βίας.

Το ότι η βία πάντα βρίσκεται στη βάση της αστικής νομιμότητας, το βλέπουμε στις περιπέτειες της ίδιας της ιστορίας του κοινοβουλευτισμού. Η πρακτική πείρα απο­δεικνύει ολοφάνερα πως: όταν οι κυρίαρχες τάξεις πεισθούν ότι οι βουλευτές μας δεν υποστηρίζονται από πλατιές λαϊκές μάζες, έτοιμες να δράσουν όταν χρειαστεί, ότι οι επαναστα­τικές κεφαλές και επαναστατικές γλώσσες δεν είναι ικανές ή δε θεωρούν καλό να βάλουν σε κίνηση, μόλις χρειαστεί, τις επαναστατικές γροθιές - τότε και ο ίδιος ο κοινοβουλευ­τισμός και όλη η περίφημη νομιμότητα θα εξαφανισθούν, αργά ή γρήγορα, ως βάση του πολιτικού αγώνα.

Ύστερα, η νομιμότητα αποδεικνύεται ότι είναι προϊόν του συσχετισμού των δυνάμεων των διαφόρων τάξεων που συγκρούονται, και ότι πάντα ταλαντεύεται. Η Βαυαρία, η Σαξωνία, το Βέλγιο και η Γερμανία μας δίνουν αρκετά πρόσφατα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι οι κοινο­βουλευτικές συνθήκες της πολιτικής πάλης παραχωρούνται ή αφαιρούνται από την κυρίαρχη τάξη, διατηρούνται ή αίρονται, ανάλογα με το βαθμό που οι θεσμοί αυτοί διασφαλίζουν τα ταξικά της συμφέροντα, ανάλογα με την επίδραση που ασκεί η υπόκωφη βία των λαϊκών μαζών, επιθετική ή αμυντική. Και πραγματικά, όπως σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις δεν είναι δυνατό να αποφύγουμε τη βία σα μέσο άμυνας των κοινοβουλευτικών δικαιωμάτων, έτσι επίσης σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις, η βία είναι μέσο επίθεσης αναντικατάστατο, εκεί οπού ακόμη πρόκειται ακόμη να κατακτήσουμε το νόμιμο πεδίο της πάλης των τάξεων ...

... Οι οπορτουνιστές μας δηλώνουν πως ο σοσιαλισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τη δημοκρατία του αστικού κράτους. Δε βλέπουν ότι λέγοντας αυτό, απλώς επαναλαμβάνουν, με άλλα λόγια, τις παλιές θεωρίες που δίδασκαν ότι η αστική νομιμότητα και η αστική δημοκρατία είναι προορισμένες να πραγματοποιήσουν τη γενική ελευ­θερία, ισότητα και ευτυχία - όχι τις θεωρίες της Μεγάλης Γαλλικής Επανάστασης, που τα συνθήματα της στάθηκαν μια αφελής πίστη, πριν από τη μεγάλη τους ιστορική δοκιμασία, αλλά τις θεωρίες των λογίων και φλύαρων δικηγόρων του 1848, των Οντιλόν Μπαρό, των Λαμαρτί-νων, των Γκαρνιέ Παζές, που ορκίζονταν να πραγματοποι­ήσουν όλες της επαγγελίες της Μεγάλης Επανάστασης με κοινοβουλευτικές φλυαρίες. Οι θεωρίες αυτές σημείωσαν καθημερινά αποτυχίες στη διάρκεια ενός ολόκληρου αιώνα, και η σοσιαλδημοκρατία τις έθαψε τόσο βαθειά, που χάθηκε ολότελ» η μνήμη τους. Ύστερα απ' όλα αυτά έρχονται σήμερα να τις αναστήσουν και να μας τις παρουσιάσουν για ιδέες ολωσδιόλου καινούργιες, ικανές να μας οδηγήσουν στην πραγματοποίηση των σκοπών της σοσιαλδημοκρα­τίας. Ώστε λοιπόν βάση της διδασκαλίας των οπορτου-νιστών δεν είναι, όπως πολλοί φαντάζονται, η θεωρία της εξέλιξης, αλλά η θεωρία των περιοδικών επαναλήψεων της ιστορίας που η κάθε νέα τους έκδοση είναι πιο ανιαρή και πιο αηδιαστική από την προηγούμενη.

Η γερμανική σοσιαλδημοκρατία εδώ και 15 χρόνια πραγματοποίησε, χωρίς αμφιβολία, μια εξαιρετικά σπουδαία αναθεώρηση της σοσιαλιστικής τακτικής και γι αυτό προσέφερε μια μεγάλη υπηρεσία στο διεθνές προλεταριάτο. Η αναθεώρηση αυτή συνίσταται στην καταστροφή της παλιας πίστης στη βίαιη επανάσταση ως τη μοναδική μέθοδο της ταξικής πάλης, ως το μέσο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί ανά πασά στιγμή, για να εγκαθιδρυθεί το σοσιαλιστικό καθεστώς. Σήμερα η επικρατούσα αντίληψη, διατυπωμένη ξανά από τον Καουτσκυ στο συνέδριο του Παρισιού, δέχεται ότι η κατάληψη της εξουσίας από την εργατική τάξη θα πραγματοποιηθεί ύστερα από μία πολύ ή λίγο μακρόχρονη περίοδο κανονικής και καθημερινής κοινωνικής πάλης, στην οποία η προσπάθεια για τον προοδευτικό εκδημοκρατισμό του κράτους και του κοινο­βουλευτισμού, είναι ένα μέσο εξαιρετικά αποτελεσματικό, για την ιδεολογική και, ως ένα μέρος, για την υλική εξύψωση της εργατικής τάξης.

Αυτά η γερμανική σοσιαλδημοκρατία τα απέδειξε στην πραξη. Ωστόσο αυτά καθόλου δε σημαίνουν ότι η βία παραμερίστηκε μια για πάντα, ούτε ότι οι βίαιες επαναστά­σεις αποκηρύχθηκαν ως μέσο πάλης του προλεταριάτου και ότι ο κοινοβουλευτισμός ανακηρύχθηκε μοναδική μέθοδος πάλης των τάξεων. Ίσα-ίσα το αντίθετο, η βία είναι και μένει το ύστατο μέσο της εργατικής τάξης, ο υπέρτατος νόμος της πάλης των τάξεων, άλλοτε λανθάνων, άλλοτε εμφανής. Αν με την κοινοβουλευτική μας δράση και με όλη μας την εργασία «επαναστατούμε» τα μυαλά, αυτό το κάνουμε για να κατέβει όταν χρειαστεί η επανάσταση από τα κεφάλια στις γροθιές.

Δεν είναι η αγάπη προς τη βία ή ο επαναστατικός ρομαντισμός, αλλά σκληρή ιστορική ανάγκη, εκείνο που υποχρεώνει τα σοσιαλιστικά κόμματα να προετοιμάζονται για βίαιες συγκρούσεις αργά ή γρήγορα με την αστική κοινωνία, στην περίπτωση που οι προσπάθειες μας σκοντά­ψουν σε ζωτικά συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων. Το να θεωρούμε τον κοινοβουλευτισμό ως αποκλειστικό μέσο πολιτικής πάλης της εργατικής τάξης, δεν είναι λιγότερο φαντασιοκοπικό και, κατά βάθος, λιγότερο αντιδραστικό, από το να δεχόμαστε τη γενική απεργία ή τα οδοφράγματα, ως αποκλειστικά μέσα πάλης.

Η βίαιη επανάσταση, στις σημερινές περιστάσεις, είναι δίχως άλλο δίκοπο μαχαίρι και δυσκολομεταχείριστο. Πιστεύω ότι το προλεταριάτο δε θα καταφύγει σ' αυτό το μέσο παρά μόνον όταν αυτό θα είναι η μόνη διέξοδος που θα του απομένει, με την απαραίτητη πάντα προϋπόθεση ότι η πολιτική κατάσταση και ο συσχετισμός των δυνάμεων εξασφαλίζουν λιγότερο ή περισσότερο την πιθανότητα της επιτυχίας. Μα η σαφέστατη κατανόηση της ανάγκης να χρησιμοποιηθεί η βία τόσο στα διάφορα επεισόδια της πάλης των τάξεων, όσο και για την τελική κατάκτηση της εξουσίας, είναι εκ των προτέρων απαραίτητη, γιατί ίσα-ίσα η κατανόηση αυτή είναι που δίνει ορμή και αποφασιστικότητα στην ειρηνική και νόμιμη δράση μας.

Αν η σοσιαλδημοκρατία παρασυρόταν από τους οπορτουνιστές και αποφάσιζε να παραιτηθεί εκ των προτέρων και δια παντός από τη χρησιμοποίηση της βίας, αν αποφάσιζε να υποχρεώσει τις εργατικές μάζες να σεβαστούν την αστική νομιμότητα, τότε όλοι οι πολιτικοί της αγώνες, κοινοβουλευτικοί και άλλοι, θα χρεοκοπούσαν αξιοθρήνητα, αργά ή γρήγορα, για να δώσουν τη θέση τους στην αχαλίνωτη κυριαρχία της αντιδραστικής βίας.

[1] Ύστερα από τη γενική απεργία των βέλγων εργατών του 1902 που απάνθρωπα χτυπήθηκε από τις στρατιωτικές δυνάμεις της καθολι­κής κυβέρνησης και στην αποκορύφωση της λύθηκε από το οπορτουνιστικό Γενικό Συμβούλιο του Βελγικού Εργατικού Κόμματος (Βάντερβελντε), στη Διεθνή ξέσπασε μια μεγάλη ιδεολογική διαμάχη γύρω από την τακτική της σοσιαλδημοκρατίας. 

Πρωτοδημοσιεύτηκε: Die Neue Zeit, 14 Μαΐου 1902.
Πρώτη φορά στα ελληνικά: Περιοδικό Νέοι Στόχοι Νο. 1 στη διάρκεια της επταετίας
Επαναδημοσίευση: Περιοδικό Σπάρτακος, Νο. 66, Σεπτέμβρης 2002
από το Ελληνικό Αρχείο Ρόζα Λούξεμπουργκ, Μάϊος 2003 

ΠΡΩΤΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ

Νέο ξεκίνημα μέσα από τους αγώνες


*Συνεδριάζει αυτή την εβδομάδα η Συντονιστική Επιτροπή

Στο προηγούμενο φύλλο της “Εποχής” σημειώναμε ότι η επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι προ των πυλών. Και πράγματι, ο ΣΥΡΙΖΑ παρά τα ανοιχτά ζητήματα, κάνει ένα νέο ξεκίνημα. Και αυτό το νέο ξεκίνημα το είδαμε όχι μόνο με τη συνεδρίαση της Γραμματείας και των βουλευτών, αλλά και στα Χανιά, στον Έβρο, στη Θεσσαλονίκη, στον Πειραιά, στο Περιστέρι, στην Αγία Παρασκευή, στη Νέα Σμύρνη... Αν μάλιστα διαβάσει κανείς τις αποφάσεις των τοπικών συνελεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ, θα αντιληφθεί πολύ γρήγορα ότι η “βάση” είναι τελικά που οδηγεί την κούρσα. Αυτή βάζει και την ατζέντα.

Μία από τις φράσεις κλειδιά για την συνέχιση του εγχειρήματος είναι “ένας οδικός χάρτης για τον ΣΥΡΙΖΑ”. Που σημαίνει ότι θα υπάρξουν συγκεκριμένα βήματα, που θα ενισχύουν την κοινή πορεία, το κλίμα εμπιστοσύνης, τη διαφάνεια, τη δημοκρατική λειτουργία και την ουσιαστική συμμετοχή των μελών. Μέσα σε αυτή την πορεία θα δοκιμάζονται οι αντοχές, οι κοινοί πολιτικοί βηματισμοί, αλλά και η ειλικρινής διάθεση όλων των πλευρών.
Τα όργανα
Την περασμένη Δευτέρα συνεδρίασε η Γραμματεία με την παρουσία των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνεδρίαση συζητήθηκαν μια σειρά ζητήματα, που αφορούν τη λειτουργία του σχήματος, αλλά και πλευρές της πολιτικής και των πρωτοβουλιών που είναι αναγκαίο να παρθούν το επόμενο διάστημα. “Η απόφαση αυτή ανταποκρίνεται στις αγωνίες και ενωτικές διαθέσεις του κόσμου της ριζοσπαστικής αριστεράς...” σημειώνεται στο κείμενο του Γραφείου Τύπου στις 16 Φεβρουαρίου. Ήταν το πρώτο αποφασιστικό βήμα για την επανεκκίνηση. Ακολούθησε η συνεδρίαση της 11μελούς Εκτελεστικής Γραμματείας, ενός νέου οργάνου, που θα έχει ευθύνη του καθημερινού συντονισμού και της υλοποίησης των αποφάσεων της Συντονιστικής Επιτροπής. Η Σ.Ε. θα απαρτίζεται από τη Γραμματεία με τη συμμετοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας, στελεχών από τις θεματικές επιτροπές και τα κινήματα. Θα συνεδριάζει μια φορά το μήνα, θα έχει αποφασιστικό χαρακτήρα και την ευθύνη του πολιτικού σχεδιασμού και συντονισμού. Στην ίδια απόφαση γίνεται αναφορά στην επαναλειτουργία του Γραφείου Τύπου, με εκπρόσωπο Τύπου και σε ρυθμίσεις για να υπάρχει πλουραλισμός στη δημόσια εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τέλος, η 4η πανελλαδική συνδιάσκεψη, θα διεξαχθεί, ως φαίνεται, τον Μάιο, αφού πρώτα υπάρξουν στέρεοι βηματισμοί.
Κινητοποίηση
για την απεργία
Η δεύτερη ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, δεν είχε να κάνει με τον εαυτό του, δεν ήταν εσωστρεφής. Βασικό μέλημα των επόμενων ημερών θα είναι η επιτυχία της πανελλαδικής απεργίας στις 23 Φλεβάρη. Με αυτό το θέμα άλλωστε θα συγκληθεί η Εκτελεστική Γραμματεία αύριο Δευτέρα, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ με όλες του τις δυνάμεις να συμβάλει στην ενίσχυση του απεργιακού αγώνα, αλλά και των πολύμορφων αγωνιστικών κινητοποιήσεων. Αναφέρει στην ανακοίνωσή του “...Η εργατική τάξη πρέπει να δώσει δυναμικό παρόν και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις κλιμάκωσης ενός πολύμορφου κινήματος με στόχο την απεμπλοκή από το μνημόνιο και την ακύρωση των πολιτικών της κυβέρνησης και της Τρόικας (...)” Στη συνεδρίαση υπήρξαν προτάσεις για ενιαίο μπλοκ του χώρου στην πορεία της Τετάρτης με προμετωπίδα πανό του δικτύου συνδικαλιστών της ριζοσπαστικής αριστεράς. Ταυτόχρονα υπάρχουν απόψεις που υποστηρίζουν ότι οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να ενισχύσουν τα μπλοκ των κοινωνικών κινημάτων, όπως για παράδειγμα το κίνημα “δεν πληρώνω”. Αμέσως μετά την απεργιακή κινητοποίηση θα συνεδριάσει για πρώτη φορά η Συντονιστική Επιτροπή για να συζητήσει τον πολιτικό προσανατολισμό, αλλά κυρίως τα μέτωπα πάλης της επόμενης περιόδου.
Θετική εξέλιξη αν...
Στο μεταξύ υπήρξε παρέμβαση του Αλέκου Αλαβάνου, μέσω σχολίου, με το οποίο επιχείρησε, κατά πάσα πιθανότητα να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που άφησε η ταυτόχρονη δημοσίευση της πλατφόρμας του “μετώπου”, με την ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ. “Οι διεργασίες στον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να έχουν θετική εξέλιξη στο βαθμό που δεν περιοριστούν σε οργανωτικές διευθετήσεις, αλλά κινούνται στην προοπτική της μετωπικής λογικής των πιο πλατιών δυνάμεων που αντιστρατεύονται την πολιτική της ΕΕ και του ΔΝΤ και αγωνίζονται για την ανατροπή της κυβέρνησης Παπανδρέου..” αναφέρει ανάμεσα σε άλλα.
Ερωτηματικά
Τη ίδια στιγμή, δεν απουσιάζουν κινήσεις, που εύλογα γεννούν ερωτηματικά σε κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη ήταν η ανακοίνωση - πλατφόρμα του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής, την ίδια ημέρα που ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωνε την επανεκκίνηση των οργάνων του. Στελέχη συνιστωσών του “Μετώπου” διευκρίνιζαν, όμως, ότι το κείμενό τους είχε αποσταλεί νωρίτερα και ότι η επιλογή να δημοσιοποιηθεί την ίδια ημέρα δεν ήταν δική τους. Η δεύτερη, ίσως σοβαρότερη, ήταν η ανακοίνωση της ΚΟΕ, με την οποία σημείωνε ότι “δεν (επανα)ξεκινάμε καλά”, καθώς όπως λέει δεν ήταν ενήμερη του περιεχομένου της ανακοίνωσης του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ και σε πολλές διατυπώσεις δεν συμφωνεί.
 ΚΟΕ: όχι τελεσίδικα
Η τρίτη, προκύπτει από την τοποθέτηση του εκπροσώπου της ΚΟΕ στην πρώτη συνεδρίαση της Γραμματείας. Είπε σε σημείο της ομιλίας του “Από αυτή την άποψη δεν τοποθετούμαστε με τελεσίδικο τρόπο, δεν σηκώνουμε τα φλάμπουρα και τις σημαίες ότι είμαστε με τον ΣΥΡΙΖΑ ή ότι είμαστε με το Μέτωπο ή μόνο με το Μέτωπο. Βλέπουμε το στοιχείο της συμπαράταξης, ευρύτερα της αριστεράς και στρατηγικά και άμεσα, ταυτόχρονα δηλαδή. Είμαστε δηλαδή και με τον ΣΥΡΙΖΑ και με το Μέτωπο και με διαδικασίες οι οποίες μπορεί να μας φέρουν πιο κοντά σε επαφή, για παράδειγμα, με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή και άλλα πράγματα...” Νωρίτερα είχε αναφερθεί σε καταστάσεις – γέφυρες, οι οποίες όπως είπε είναι το Αριστερό Βήμα, η Σπίθα και το Μέτωπο. Για να μην αδικήσουμε τον εκπρόσωπο της ΚΟΕ να αναφέρουμε ότι στη συνέχεια αναρωτήθηκε “Θέλουμε να μιλήσουμε σε αυτά τα υποκείμενα; Ας αφαιρέσουμε τη Σπίθα γιατί είναι μια μεγάλη συζήτηση, πιάνει και αριστερούς, περιλαμβάνει και δεξιούς και διάφορο κόσμο...”.
 Πάντως, με βάση τα κείμενα που κυκλοφορούν, αλλά και τη στάση των συνιστωσών που συγκροτούν το “μέτωπο”, δεν φαίνεται ότι υπάρχει μια ενιαία γραμμή πλεύσης ως προς το συμμαχικό σχήμα. Υπάρχουν αυτοί που τοποθετούνται σταθερά και -για να χρησιμοποιήσουμε φράση της ΚΟΕ- “σηκώνουν σημαίες” υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ και άλλοι που κινούνται με τις γνωστές επιφυλάξεις.
Πάνος Λάμπρου

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΥΡΙΖΑ Η επανεκκίνηση ανταποκρίνεται στις ενωτικές διαθέσεις
Η επανεκκίνηση της λειτουργίας των κεντρικών οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, αποτελεί πολιτική επιλογή των δυνάμεων που τον συναπαρτίζουν, η υλοποίηση της οποίας αποφασίστηκε από κοινού με την ελπίδα μιας νέας αφετηρίας για την ανάκτηση και διεύρυνση της αξιοπιστίας και της πολιτικής επιρροής του εγχειρήματος.
Η απόφαση αυτή ανταποκρίνεται στις αγωνίες και ενωτικές διαθέσεις του κόσμου της ριζοσπαστικής αριστεράς, που παρά τα προβλήματα που εμφανίστηκαν στο επίπεδο της ηγεσίας του  ενωτικού μας σχήματος έδειξε ότι  πιστεύει και επιμένει σε αυτή την υπόθεση και τη θεωρεί ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ενότητα όλης της αριστεράς.
Η απόφαση αυτή εναρμονίζεται, επίσης, με τις ανάγκες των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων που συνθλίβονται από την πολιτική της κυβέρνησης, της τρόικας και του μνημονίου και  προσδοκούν τη στήριξη  της ριζοσπαστικής αριστεράς, στην πάλη για την  υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.
Στo πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε:
Η διαμόρφωση ενός προγράμματος κοινής δράσης με έμφαση στη στήριξη των αγώνων των εργαζομένων και των μεγάλων κινημάτων που αναπτύσσονται αυτή την περίοδο.
Η επικαιροποίηση του πολιτικού πλαισίου με βάση το οποίο κινείται η πολιτική μας συμμαχία, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις πιο αποτελεσματικής παρέμβασης της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Η μετατροπή της Γραμματείας σε Συντονιστική Επιτροπή  η οποία θα συνεδριάζει  μία φορά τον μήνα  με τη συμμετοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας, στελεχών από τις θεματικές επιτροπές και τα κινήματα, θα έχει αποφασιστικό χαρακτήρα και θα έχει την ευθύνη του πολιτικού σχεδιασμού και συντονισμού της όλης προσπάθειας στο επόμενο διάστημα.
Η  δημιουργία μιας Γραμματείας 11μελούς σύνθεσης που θα έχει εκτελεστικές αρμοδιότητες  και την ευθύνη της καθημερινής παρέμβασης με βάση τις ειλημμένες αποφάσεις.
Η ενεργοποίηση  και η αναζωογόνηση των Νομαρχιακών, κλαδικών και τοπικών οργανωτικών κυττάρων και πολιτικών επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ, με τη μαζική συμμετοχή των μελών του,  ώστε με σχέδιο και με άνοιγμα στην κοινωνία να συμβάλουν στη δημιουργία ενός ευρύτερου κοινωνικού αλλά και πολιτικού μετώπου αντίστασης στις ακραία νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές επιλογές.
Η άμεση επαναλειτουργία του Γραφείου Τύπου, με εκπρόσωπο Τύπου, του ΣΥΡΙΖΑ.
Ρυθμίσεις για να υπάρξει πλουραλισμός στη δημόσια παρουσία και έκφραση του ΣΥΡΙΖΑ, με αξιοποίηση όλου του δυναμικού του.
Οι πιο πάνω αποφάσεις  μπορούν να αναθερμάνουν ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ενότητας και κοινής δράσης σε όλη την κλίμακα του ΣΥΡΙΖΑ, να δημιουργήσουν βήμα-βήμα πιο στέρεες βάσεις για την επιτυχία της νέας προσπάθειας αναγέννησης του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε  μέσα από αυτή τη διαδικασία να  εξεταστεί η πραγματοποίηση της 4ης Πανελλαδικής συνδιάσκεψης το Μάιο του 2011.
•

Για τη Δημοκρατικη Ανασυγκροτηση του ΣΥΡΙΖΑ

Η Τοπική Οργάνωση Κέντρου Θεσσαλονίκης στη Γενική της Συνέλευση που έγινε την Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011 αποφάσισε τα παρακάτω:

Επειδή η ξέφρενη επίθεση της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής βαρβαρότητας δεν αφήνει περιθώρια στις τάσεις περιχαράκωσης και ομφαλοσκόπησης,

Επειδή, αντίθετα, η συγκυρία απαιτεί μαζική, ενωτική, ριζοσπαστική και ξεκάθαρη απάντηση από μια αριστερά που αντιτίθεται στο καπιταλιστικό σύστημα και οραματίζεται την ανατροπή του από ένα κίνημα δυναμικό, πολύχρωμο, που στηρίζεται στην κοινωνική αλληλεγγύη και  τις δημοκρατικές λειτουργίες, θεωρούμε απαραίτητη προϋπόθεση και μοναδική ελπίδα ανασύνθεσης τη δημοκρατική ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Με βάση το παραπάνω σκεπτικό και μετά από συνθετική συζήτηση αποφασίσαμε μετά από ψηφοφορία ότι

1. ο μόνος δρόμος για την λειτουργική επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ και την αναζωογόνηση των διαδικασιών ανασύνθεσης  είναι η καθιέρωση της άμεσης δημοκρατικής διαδικασίας σε όλα τα επίπεδα (ένα μέλος = μια ψήφος). Με την έννοια αυτή η 4^η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αποτελέσει τον ιστορικό σταθμό μιας συντεταγμένης και ξεκάθαρα δημοκρατικής ανασυγκρότησης με αποφασιστικό, μετά ψηφοφορίες, χαρακτήρα.  Για το σκοπό αυτό αποφασίσαμε να οργανώσουμε ειδική συνέλευση στην οποία μετά τη σχετική ανταλλαγή απόψεων θα εκλεγούν με απλή αναλογική οι αντιπρόσωποι της οργάνωσης μας για την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη.
2. να οργανώσουμε άμεσα μια εκδήλωση για το μεταναστευτικό. Εκλέχτηκε σχετική επιτροπή
3. να κινητοποιήσουμε άμεσα τις δυνάμεις μας για την απεργία της 23 Φλεβάρη
4. να σχεδιαστεί και κυκλοφορήσει άμεσα το επόμενο «Μπλοκακι». Εκλέχτηκε σχετική επιτροπή
5. να ενημερωθούν και οι άλλες τοπικές της περιοχής μας για τη συγκρότηση και τις αποφάσεις μας
6. να συγκληθεί η επόμενη γενική συνέλευση σε ένα περίπου μήνα
7. με σκοπό την υλοποίηση των παραπάνω και το συντονισμό της οργάνωσης εκλέχτηκε μετά από ψηφοφορία 9μελές Συντονιστικό όργανο. Στη διαδικασία εκλογής προτάθηκαν και εκλέχτηκαν συντρόφισσες και σύντροφοι με βάση τη διαθεσιμότητά τους χωρίς καμία  ρήτρα ή αλγόριθμο που να λαμβάνει υπόψη συνιστώσα, ηλικία, επάγγελμα κλπ.

Το Συντονιστικό όργανο έχει συγκεκριμένο ρόλο ( να υλοποιήσει τις παραπάνω αποφάσεις) και πεπερασμένη θητεία μέχρι την επόμενη γενική συνέλευση.

Η μέχρι σήμερα εμπειρία επιβεβαιώνει ότι η πορεία ανασύνθεσης της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν είναι ούτε δεδομένη, ούτε εύκολη. Από την άλλη πλευρά η κινηματική μας δυναμική και τοποθέτηση δεν μας επιτρέπει να παρακολουθούμε ως αδρανείς και παθητικοί ακροατές την πορεία προς την αποδιάρθρωση. Αν λοιπόν, δεν καταφέρουμε να υπερβούμε τις «παραδοσιακές αδυναμίες μας», θεωρούμε υποχρέωσή μας προς το κίνημα και την ιστορία μας, τη δημοσιοποίηση και αυτοκριτική ανακοίνωση της διάλυσής μας.

Κατά τη διάρκεια της συνέλευσης έγινε γνωστή η κεντρική απόφαση  δημιουργίας 11μελούς γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και η κοινή ανακοίνωση για μια νέα πορεία με σταθμό την 4η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Η ταύτιση στόχων και χρονικής στιγμής θεωρήθηκε ως ένα ιδιαίτερα ενθαρρυντικό δεδομένο για την παραπέρα πορεία του κοινού μας εγχειρήματος.

Δηλώνουμε την απόφασή μας να προσπαθήσουμε συλλογικά και κινηματικά να επανεκκινήσουμε το κοινό μας εγχείρημα και καλούμε όλες και όλους τις συντρόφισσες και τους συντρόφους μας να ενεργοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Η συντροφικότητα και αλληλεγγύη, η φαντασία και η κινηματική αγωνιστικότητα και κυρίως η από τα κάτω επιβολή των δημοκρατικών διαδικασιών αποτελούν τη μόνη, σήμερα, αποτελεσματική απάντηση στην ανελέητη επίθεση της βαρβαρότητας και του συντηρητισμού..

ΣΥΡΙΖΑ ΠΑΝΤΟΥ... 

--
Γραμματεία Τοπικής Επιτροπής Κέντρου Θεσσαλονίκης ΣΥΡΙΖΑ

ΣΥΡΙΖΑ: Πώς πρέπει να προχωρήσουμε;

Γράφει ο/η Παναγιώτης Κολοβός   

14.02.11
Την ίδια στιγμή που η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα δέχονται την πιο άγρια επίθεση των τελευταίων πενήντα χρόνων το άλλοτε δυναμικό και ελπιδοφόρο συμμαχικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει μια εικόνα διάλυσης και ανικανότητας ακόμα και για την πιο στοιχειώδη πολιτική παρέμβαση στις εξελίξεις. Η «ντε φάκτο» διάσπαση που προέκυψε στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές, έχει παραλύσει το σχήμα εδώ και πολλούς μήνες. Η αιτία βέβαια όλης αυτής της κρίσης που σέρνεται εδώ και δύο σχεδόν χρόνια, δεν είναι άλλη από την αναντιστοιχία των απαντήσεων της Αριστεράς γενικά και ειδικότερα του ΣΥΡΙΖΑ με τα καυτά ερωτήματα που βγάζει στην επιφάνεια η καπιταλιστική κρίση. Η κρισιμότητα της κατάστασης ασκεί τεράστια πίεση πάνω στην Αριστερά, από την οποία ο κόσμος πια απαιτεί κρυστάλλινες και σαφείς απαντήσεις. Οι ηγεσίες όμως του ΣΥΡΙΖΑ όλο το προηγούμενο διάστημα προτιμούσαν να καταλήγουν σε στρογγυλεμένες ασαφείς θέσεις, προκειμένου να «χωράνε όλοι» και να αποφεύγονται οι εσωτερικές τριβές. Απόρροια της ίδιας καταστροφικής αντίληψης, ήταν και η συντηρητική στάση που κράτησε για μεγάλο διάστημα η ηγεσία, απέναντι στο αίτημα της βάσης -που περιλάμβανε κάποια στιγμή χιλιάδες ανένταχτους αγωνιστές- για το αυτονόητο δικαίωμα τους στη συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων, μέσα από την απόκτηση αρμοδιοτήτων για τις συνελεύσεις βάσεις. Όλα αυτά, οδήγησαν το ΣΥΡΙΖΑ σε μια βαθειά κρίση που τον έφερε στο χείλος της πολιτικής περιθωριοποίησης και της οριστικής διάλυσης. Είναι ξεκάθαρο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτέλεσε ποτέ την αυθεντική μαζική ενότητα της Αριστεράς που είναι αναγκαία για το εργατικό κίνημα. Αποτέλεσε όμως, ένα θετικό βήμα που τράβηξε την προσοχή και κινητοποίησε πολλούς αγωνιστές. Με αυτή την έννοια πρέπει να το διαφυλάξουμε σαν ένα βήμα προς τον επιθυμητό στόχο. Για να γίνει αυτό εφικτό, πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για την ουσία, το πρόγραμμα και την στρατηγική. Άποψη μας είναι ότι μόνη στέρεη βάση για να βγει η Αριστερά από την κρίση και να μπορέσει να δώσει διέξοδο και στην κοινωνία, είναι η επιστροφή στις θεμελιώδεις ιδέες του κινήματος μας, τις ιδέες του μαρξισμού μέσα από την υιοθέτηση ενός γνήσιου σοσιαλιστικού μεταβατικού προγράμματος. Αυτό πρέπει να συνδυαστεί απαραίτητα με δομές που θα διευκολύνουν την επαναστατική πρωτοβουλία και αυτό-οργάνωση της βάσης, με δομές αυθεντικά δημοκρατικές με τη λήψη όλων των σημαντικών αποφάσεων που αφορούν τη δράση από τις ίδιες τις συνελεύσεις βάσης, αλλά και τη δυνατότητα τους να συνδιαμορφώσουν την πολιτική του σχήματος. Το στέρεο έδαφος για να υλοποιηθούν όλα αυτά είναι η ίδια η ενεργή παρέμβαση στο κίνημα. Αυτό, μπορεί να εξασφαλίσει τους όρους και για τη διεύρυνση της συμμαχίας και την ενότητα της Αριστεράς στη δράση. Πρέπει λοιπόν όλες οι συνελεύσεις βάσης και πρώτα απ όλα η κεντρική γραμματεία με ευθύνη όλων των συνιστωσών, να συνεδριάσουν το επόμενο διάστημα για να οργανώσουν την παρέμβαση στο κίνημα (με στόχους την αποτελεσματική διοργάνωση αλληλεγγύης στους απεργούς, την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ενότητα των αριστερών δυνάμεων στα συνδικάτα, το κίνημα της νεολαίας και τις γειτονιές). Αυτό είναι το βασικότερο καθήκον της περιόδου και μόνο μέσα από την εκπλήρωσή του μπορεί να χτιστεί η αναγκαία εμπιστοσύνη για την όποια «επανεκκίνηση» του σχήματος.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΑΤΗ ΔΥΝΑΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ  ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝ (12-13.2.2011)

3α. Μέσα στη διαμορφούμενη πολιτική συγκυρία γίνεται φανερό  ότι η κρίση του πολιτικού συστήματος και η γενικευμένη απαξίωση των δύο εταίρων του συναινετικού δικομματισμού δεν έχει γίνει δυνατό να μετατραπεί σε μια νέα προοδευτική δυναμική που θα εγγυάται την αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων με την ανατροφοδότηση της ανάπτυξης μαζικών, ενωτικών και πολύμορφων κινημάτων αντίστασης και ανατροπής των πολιτικών  των μνημονίων και των ίδιων των εμπνευστών τους.
Οι δυνάμεις  που στηρίζουν την κυβερνητική πολιτική επιχειρούν  να χρεώσουν συνυπευθυνότητα προς τις δυνάμεις της αριστεράς και να καταστήσουν τις κατακτήσεις της μεταπολίτευσης και τους κοινωνικούς αγώνες «ενόχους» για τα σημερινά αδιέξοδα! Αλλά και στα πλαίσια της αριστεράς συνυπάρχουν αντιλήψεις που διαιωνίζουν τους διχασμούς, τις διαχωριστικές γραμμές, τις οξείες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις με αφορμή και την κρίση.
Θεωρούμε, ότι η ίδια η κρίση και ιδιαίτερα η σημερινή συγκυρία επιβάλλουν την πλήρη ανατροπή αυτών των ανθενωτικών αντιλήψεων, μπορούν να γονιμοποιήσουν τη διαμόρφωση ενός ευρύτατου μετώπου μέσα από ενωτικές διεργασίες, κοινές δράσεις και διεκδίκηση κοινών εναλλακτικών προς το μνημόνιο πολιτικών, σ΄ένα μεγάλο φάσμα δυνάμεων από το χώρο όσων αποδεσμεύονται αριστερά του ΠΑΣΟΚ μέχρι και την εξωκοινοβουλευτική  αριστερά και τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής και πολιτικής οικολογίας. Σ΄αυτή την κατεύθυνση, συμμετέχουμε ως ΣΥΝ και ως ΣΥΡΙΖΑ σε πρωτοβουλίες που θα ενταθούν στο επόμενο διάστημα με στόχο να δημιουργηθεί μια νέα δυναμική και μια νέα ελπίδα για τη συνεργασία και την κοινή δράση των αριστερών δυνάμεων, μια θετική διέξοδος στις αναζητήσεις του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας μας που στέκεται κριτικά σήμερα απέναντι στο πολιτικό σύστημα.
Η άρση του κατακερματισμού, η υποχώρηση των διχαστικών αντιλήψεων, η διαμόρφωση ενός ενωτικού κλίματος συμπαράταξης μέσα στα κοινωνικά κινήματα, αποτελούν για τον ΣΥΝ στρατηγικής σημασίας επιλογή που πρέπει να υπηρετείται με όλες τις πολιτικές πρωτοβουλίες και κινήσεις μας. Η δυναμική επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ενισχύσει αυτή τη θετική εξέλιξη για όλη την αριστερά.

3β. Η επανεκκίνηση και σε κεντρικό επίπεδο της λειτουργίας του συμμαχικού σχήματος, του ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να είναι άμεση και προσδοκούμε να αποτυπώσει στο δημόσιο χώρο, με βάση ένα κοινό προωθητικό πολιτικό πλαίσιο, τόσο τη συνέχεια στις αξίες και το εύρος των πρωτοβουλιών που προσέδωσαν κύρος και δυναμική στο εγχείρημα, όσο και την διακριτή α-συνέχεια σε επιλογές, νοοτροπίες και τη στενότητα πολιτικών αντιλήψεων που κατά καιρούς λειτούργησαν αρνητικά και αποθάρρυναν το ευρύ ακροατήριο της αριστεράς. Εκτιμούμε ότι μπορεί να διαμορφωθεί στο επόμενο διάστημα ακόμα καλύτερο κλίμα και πολιτική συναντίληψη για τη λειτουργία και το μέλλον του συμμαχικού μας σχήματος.
Βρισκόμαστε εδώ και καιρό όλοι μας σε μια δοκιμασία και θεωρούμε, ότι σωστά από κοινού όλοι παίρνουμε τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για μια νέα φάση στη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ, επιλέγοντας τις γόνιμες συνθέσεις αντί των άγονων αντιπαραθέσεων.
Εγκρίνουμε  και θα ενισχύσουμε τη συναίνεση που έχει επιτευχθεί με βάση και τις δικές μας προτάσεις, αλλά και προτάσεις και πρωτοβουλίες απ΄όλες τις πλευρές που ενδιαφέρονται για το εγχείρημα. Κοινή πεποίθηση, άλλωστε αποτελεί, ότι αυτό το μεταβατικό στάδιο, αυτή η νέα φάση για τη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ, θα σφραγιστεί όχι μόνο από τις πρωτοβουλίες στη Βουλή, την πολιτική συγκρότηση και εξόρμηση του ΣΥΡΙΖΑ σε τοπικό και κλαδικό επίπεδο, αλλά κυρίως, από την συμμετοχή και την έμπνευση στους κοινωνικούς αγώνες, τις μεγάλες και τις επιμέρους απεργιακές κινητοποιήσεις, τα πολύμορφα μαζικά κινήματα που αναπτύσσονται για την αντίσταση και την ανατροπή των πολιτικών του μνημονίου.

 

Το θέμα είναι τώρα τι λες

Της
Ελένης Πορτάλιου

Η κυβέρνηση συνεχίζει ακάθεκτη την επίθεση των μνημονίων που φτάνουν αισίως τον αριθμό 4, αποδεικνύοντας ότι οι ταξικές επιλογές, οι υπερεθνικές δεσμεύσεις και ο πολιτικός κυνισμός δεν γνωρίζουν κόκκινες γραμμές και δεν οπισθοχωρούν, παρά το ότι η εργασία και το κοινωνικό κράτος έχουν απορυθμιστεί πλήρως, η φτώχεια εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς, οι παραγωγικές δραστηριότητες συρρικνώνονται δραματικά, οι λειτουργίες του κράτους έχουν περιοριστεί στην καταστολή, το σύνταγμα έχει κακοποιηθεί και η χώρα θυμίζει λεηλατημένο τοπίο. 
   Οι αντιδράσεις στα μέτρα αφορούν ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, από την εργατική τάξη μέχρι τους επιστήμονες, τους αυτοαπασχολούμενους επαγγελματίες και τις μικρές επιχειρήσεις, αλλά ο κοινωνικός αυτοματισμός εξακολουθεί να δρα αποσυντονιστικά και οι αγώνες να χαρακτηρίζονται από μερικότητα. Το κυριότερο, δεν έχει διατυπωθεί ένα συνεκτικό εναλλακτικό σχέδιο, βασισμένο στις ανάγκες των αποκάτω, που θα συνθέτει την κατακερματισμένη κοινωνία, θα αντιμετωπίζει την κρίση και θα οδηγεί τη χώρα σε μια άλλη προοπτική, εγγυημένη από τις δυνάμεις της εργασίας και τις μεγάλες πηγές πλούτου που διαθέτει.
   Ο δρόμος που ακολουθεί η κυβέρνηση οριοθετείται απολύτως από τις επιλογές της τρόικας και είναι, όπως η ίδια δηλώνει, μονόδρομος. Γι’ αυτό και η πολιτική της όχι μόνο αποκλείει τις ελάχιστες διορθωτικές κινήσεις αλλά εντείνει όλους τους δείκτες υπερεκμετάλλευσης ανθρώπων και δημόσιων αγαθών, με μοναδικό κριτήριο τα συμφέροντα του κεφαλαίου και των αγορών. Δεν υπάρχει προοπτική αλλά ένα θλιβερό μέλλον που διαρκεί, καθώς καταστρέφονται όλες οι παραγωγικές και δημιουργικές δυνατότητες των νέων ανθρώπων, οι οποίοι, όταν μπορούν, εγκαταλείπουν τη χώρα.
   Το να διεκτραγωδούμε την κατάσταση δεν είναι δύσκολο, άλλωστε μια σύγχρονη ελληνική τραγωδία –για να θυμηθούμε την «Ελληνική Τραγωδία» που συνέγραψε επί δικτατορίας ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς – εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας. Το δύσκολο είναι να αντιληφθούμε και να ερμηνεύσουμε το γιατί η Συνασπισμένη Ριζοσπαστική Αριστερά παραμένει θεωρητικά ανεπαρκής, οργανωτικά κατακερματισμένη και ηθικά αφερέγγυα, ενώ τα μέλη της αγωνίζονται καθημερινά, πρωτοστατώντας στους αγώνες που δίδονται.
  Η απογοήτευση που δοκιμάζει ο κόσμος, όπως αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, είναι μεγαλύτερη για τον ΣΥΡΙΖΑ από την απογοήτευση για οποιοδήποτε άλλο κόμμα. Είμαστε θύματα του ίδιου του εαυτού μας, που βλέπουμε τις προσπάθειές μας καθημερινά να ακυρώνονται. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Υπάρχει θέμα και ατομικής ευθύνης. Δεν έχει δικαίωμα κανένα κόμμα, καμιά τάση, υποτάση η συνιστώσα να ακυρώσει τη δυνατότητα μιας αριστερής πρότασης διεξόδου από την κρίση. Δεν μπορεί η κυβέρνηση και ο δικομματισμός να κινούνται χωρίς αντίπαλο.
   Καλά τη φέραμε τη ζωή μας μέχρις εδώ, μικρές ζημίες και μικρά κέρδη συμψηφίζοντας, αλλά το θέμα είναι τι λέμε τώρα! Τώρα, όχι αύριο, απέναντι στην τέταρτη φάση μιας εθνικής και κοινωνικής τραγωδίας, ομόλογης με τις τραγωδίες άλλων χωρών και ευρωπαϊκών λαών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν παρόμοια διλήμματα και πρέπει να πάρουν, όπως και τα κόμματα της ευρωπαϊκής αριστεράς, ανάλογες ιστορικές αποφάσεις. Άλλωστε, ο αναγκαίος πανευρωπαϊκός συντονισμός των αγώνων προϋποθέτει αγώνες σε κάθε χώρα χωριστά.
  Πρέπει, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ ν’ ανοίξει τώρα, με βάση τις αρχές της δημοκρατίας και της συμμετοχής. Για όλα ανεξαιρέτως τα μέλη του, για όλα ανεξαιρέτως τα στελέχη του, για όλους τους νυν και πρώην ανθρώπους του, ώστε να υποδεχθεί τον κόσμο της εργασίας που δίνει και μπορεί να δώσει τη μάχη απεγκλωβισμού από την κυβέρνηση και την τρόικα. Αν δεν το κάνει δεν θα έχει καμία δικαιολογία. Άλλωστε, κανείς δεν ενδιαφέρεται για τις λεπτομέρειες των εσωτερικών τριβών και της αριστερής κακοδαιμονίας των διασπάσεων, των μικροηγεμονισμών και των μικροεξουσιών. Αυτό που υπάρχει μπροστά μας είναι οι μεγάλες υποθέσεις της αντίστασης, της αλληλεγγύης, της αξιοπρέπειας και της χειραφέτησης του κόσμου της εργασίας. Μ’ αυτές πρέπει τώρα να μετρηθούμε.

...να φτύσω μέσα με οργή, που οι νέες εποχές με κάνουνε να μοιάζω με κρετίνο

Δεν μ' αναγνωρίζετε γιατί έλειπα καιρό·

τα δάκρυά μου δε σας λένε κάτι.

Λοιπόν διηγηθείτε μου τι έγινε εδώ,

να βρω ξανά του νήματος την άκρη.

Πείτε μου εκείνες τις ιστορίες σας

που κάνουν τα καλάμια να λυγίζουν

στα όρια των χωραφιών κι -εν μέσω άπνοιας-

τα μέτωπα των αγροτών δροσίζουν.

Πείτε μου εκείνες τις ιστορίες σας.

Φωτογραφίες δείξ'τε μου αυτών που Κυριακή

γεννήθηκαν κι εκείνων που 'χουν πέσει

από τη βάρκα λίγο πριν φτάσει στην ακτή

γιατί η ζωή τους πια δεν τους αρέσει.

Τα τραγούδια πείτε μου που λέτε την αυγή

σα σβήνουνε τα φώτα στην πλατεία,

καθώς και τ' απογεύματα, μετά την προσευχή

και πριν να ξεκινήσει η αλητεία.

Τα τραγούδια πείτε μου που λέτε την αυγή.

Αν συνεχίζουν, πείτε μου, κοιτώντας τη φωτιά,

οι άνθρωποι να κάθονται στις φτέρνες

και αν οι ομορφότερες γυναίκες, στα κρυφά,

κάτω από τη γλώσσα εκτρέφουν σμέρνες.

Πείτε μου ακόμα αν έρχεται στην άκρη του χωριού

ο λύκος του θανάτου τους χειμώνες,

που, σαν κουνούσε την ουρά, το γάλα έπηζε

στα τρομαγμένα στήθη απ' τις χελώνες.

Πείτε μου ακόμα αν έρχεται στην άκρη του χωριού.

Πείτε μου μη βρέθηκε κι η σκάφη που, παλιά,

λουζόμουνα με ήλιο και με χιόνι

ή τα μαλιά που φύλαξε απ' την πρώτη μου κουρά

η μάνα, που ακόμα ρούχα απλώνει.

Το πτυελοδοχείο του Μπακούνιν το χυτό

συντρόφια μήπως βρέθηκε και κείνο,

να φτύσω μέσα με οργή, που οι νέες εποχές

με κάνουνε να μοιάζω με κρετίνο.

Δεν μ' αναγνωρίζετε γιατί έλειπα καιρό.

Μουσική, Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Ερμηνεία: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Ενορχήστρωση: Φώτης Σιώτας

Φώτης Σιώτας: βιολί, βιόλα

Δημήτρης Μυστακίδης: λαούτο

Δημήτρης Τσιολχάς: ακορντεόν

Νίκος Μαγνήσαλης: ταμπούρο

Στάθης Παρασκευόπουλος: κάσα

Γιάννης Αντωνιάδης: κλαρίνο

(από την Κοιλάδα των Τεμπών)

εμπνευσμένο από την ταινία των Πάολο & ΒιττόριοΤαβιάνι San Michele aveva un gallo  (στηριγμένη κι αυτή στο Divine and Human του Τολστόι)


κι άλλα για την ταινία στα Παράλληλα Βλέμματα

Νομιμότητα και Ανυπακοή

Η Ρόζα Παρκς που με μια πράξη πολιτικής ανυπακοής γέννησε ένα κίνημα κατά του φυλετικού διαχωρισμού. via wikipedia

από την Ιστοσελίδα της ΔΕΑ

Χάος χωρίζει πλέον τη γραμμή των αγορών και των κυβερνήσεων από τις ανάγκες του κόσμου 

Τ ο κύριο άρθρο της «Καθημερινής» –με τον εύγλωττα απειλητικό τίτλο «Να τελειώνουμε»– δήλωνε ότι «ο νόμος και η τάξη δεν αποτελούν χουντική εμμονή, αλλά θεμελιώδες συστατικό κάθε σοβαρής κοινωνίας…».

«Νόμος και τάξη»

Στη γραμμή αυτή –στο αίτημα για επιβολή του «νόμου και της τάξης», πέρα από «εμμονές» σε δημοκρατίες και δικαιώματα– συνωθείται ήδη ένα μεγάλο τμήμα των ΜΜΕ, όλο το κοινοβουλευτικό «τόξο» υποστήριξης του μνημονίου και ένα τμήμα της διανόησης που βάζει τη «σοβαρότητα» πάνω απ’ όλα. Στη συζήτηση για το άσυλο είχαμε την προσχώρηση σε αυτή την άποψη και ενός τμήματος της Αριστεράς, της Δη.Αρι. του Φ. Κουβέλη.

Δεν πρόκειται για συζήτηση ακαδημαϊκή. Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και άλλων θεσμών του κράτους δείχνουν ότι αυτή τη φορά βρισκόμαστε μπροστά σε απειλές συγκεκριμένης-εφαρμόσιμης πολιτικής.
  
Μετά τη νύχτα της Νομικής, η Δικαιοσύνη έχει ασκήσει δίωξη κατά της πρωτοβουλίας αλληλεγγύης στους μετανάστες, αξιοποιώντας το νομικό οπλοστάσιο που αφορά στην παράνομη διακίνηση «λαθρομεταναστών». Στη Βουλή, η ΝΔ και το ΛΑΟΣ διαγκωνίζονται για το ποιος θα φωνάξει πιο δυνατά το αίτημα της οριστικής κατάργησης του ασύλου. Τα δικαστήρια εκδίδουν ομοβροντίες κατά των απεργών –χαρακτηρίζοντάς τες όλες παράνομες– ενώ στην περίπτωση των απεργών στις συγκοινωνίες η κυβέρνηση έπαιξε με την ιδέα «αξιοποίησης» των δικαστικών αποφάσεων (που επιφέρουν, μεταξύ άλλων, απολύσεις χωρίς αποζημίωση…).

Μάχη

Το ΣτΕ έφτασε στο σημείο να ακυρώσει τη δυνατότητα συμμετοχής των μεταναστών στις δημοτικές εκλογές, κάνοντας λόγο, στον 21ο αιώνα, για το «δίκαιο του αίματος». Ο Ρέππας προαναγγέλλει νομοθετικές ρυθμίσεις που θα υπερασπίζουν τους μεγαλοεργολάβους από τους ακτιβιστές του κινήματος «Δεν πληρώνω». Είναι σαφές ότι ο κόσμος των «από πάνω» ακονίζει τα όπλα του. Γνωρίζει ότι έχει μπροστά του μια μεγάλη οικονομική και κοινωνική μάχη, την οποία θα δώσει για να την κερδίσει. Και στην κατεύθυνση αυτή θα ευθυγραμμιστεί όλο το υπηρετικό προσωπικό: εφημερίδες θα θέσουν τη σοβαρότητα πάνω από τη δημοκρατικότητα, δικαστές θα γυρίσουν ξανά στις ιδέες του απολυταρχισμού, «θεσμοί» θα πάψουν να τηρούν ακόμα και τα προσχήματα αντικειμενικότητας.

Δεν πρόκειται για «στιγμιαίο» κίνδυνο. Στην πραγματικότητα η αντικειμενική απόσταση ανάμεσα στα συμφέροντα των «από πάνω» και του κόσμου από τα κάτω έχει αυξηθεί τόσο πολύ, που είναι πλέον αδύνατο να λειτουργεί το σύστημα (ή τμήματά του όπως η Δικαιοσύνη) με τρόπο, τάχα, καθολικά αντικειμενικό.

Ανυπακοή

Αυτή η εξέλιξη γίνεται κατανοητή και από τον κόσμο, που κάνει βήματα με τις πράξεις του. Οι συμβασιούχοι επιτέθηκαν στο κτίριο του Αρείου Πάγου (μετά την απόρριψη της προσφυγής για μετατροπή των ποικιλώνυμων συμβάσεων έργου ή ορισμένου χρόνου σε συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου), καίγοντας σημαίες της ΕΕ και κραυγάζοντας κατά των δικαστών: «Πουλημένοι-Πουλημένοι!».

Οι απεργοί γιατροί έχουν καταλάβει το υπουργείο Υγείας και ο –κατά τα άλλα ακραία υπερφίαλος– Λοβέρδος κάνει το «παγώνι», ελπίζοντας να εκτονωθεί δια του διαλόγου η κατάσταση. Στα μεγάλα απεργιακά συλλαλητήρια όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι εμφανίζονται πρόθυμοι για τακτικές «εφόδου» ενάντια στη Βουλή.

Και όλα αυτά είναι απλώς οι προειδοποιήσεις. Στα τελευταία 30 χρόνια οι καπιταλιστές πέτυχαν να περιορίσουν τις εξεγέρσεις του κόσμου και –κατά συνέπεια– να περιορίσουν την επιρροή των εξεγερσιακών ιδεών. Μεγάλο τμήμα του συστήματος κατέληξε στην εκτίμηση ότι αυτή η κατάσταση θα είναι παντοτινή. Αυτή η αλαζονική ιδέα γίνεται θρύψαλα κάτω από τις εξελίξεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Οι εξεγέρσεις των πεινασμένων και των καταπιεσμένων επιστρέφουν. Και στον 21ο αιώνα η απόσταση ανάμεσα στη Β. Αφρική και τους δρόμους της Ευρώπης είναι μικρότερη από ότι ήταν το 1968. Οι αθλιότητες των κυβερνητικών πολιτικών, οι αγριότητες του μνημονίου, η έλλειψη κάθε θετικής «αφήγησης» πέρα από τη διαρκή λιτότητα, θα στρέφουν χιλιάδες και χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους και στις ιδέες των εξεγέρσεων.

Η Αριστερά οφείλει να πάρει ιδιαίτερα σοβαρά την πρόβλεψη αυτή. Η μάχη για τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες είναι σοβαρή και πρέπει να δοθεί με συνέπεια. Αυτό όμως δεν σημαίνει έναν δημοκρατικό «καθωσπρεπισμό», μια θεσμική προσήλωση σε μια δημοκρατική εκδοχή του συστήματος. Η Αριστερά πρέπει να ταυτιστεί με τον κόσμο, να καλύψει τους αγώνες του, να στηρίξει πολιτικά τις προοπτικές του, συμπεριλαμβανόμενου του δικαιώματος στην ανατροπή. Στα χρόνια που πέρασαν, η άκρα δεξιά κατόρθωσε να βγει από το περιθώριο, χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό κοινοβουλευτικής τακτικής και «ριζοσπαστισμού», δηλαδή ανατρεπτικής των πλαισίων δράσης.

Ανατροπή

Στους μήνες και τα χρόνια που έρχονται, εικόνες όπως στους δρόμους του Καΐρου, όπως στον περίβολο του Αρείου Πάγου, όπως μπροστά στις μπάρες των διοδίων, θα απαιτούν μια Αριστερά μαζική και ριζοσπαστική. Μια Αριστερά ικανή να υπερασπιστεί το «εδώ και τώρα» χιλιάδων ανθρώπων, αλλά επίσης ικανή να ανοίγει δρόμους για το αύριο, για την ανατροπή, για τη «νομιμότητα» της λογοδοσίας στις ανάγκες των πολλών απλών ανθρώπων.   

Ψωμί και τριαντάφυλλα

Ο στρατός περικυκλώνει ειρηνική διαδήλωση των απεργών του εργοστασίου Λόρενς στην Μασσαχουσέτη το 1912, via Wikipedia

Πότε θα γίνει κατανοητό ότι δεν υπάρχουν αγώνες που εκθέτουν, αλλά αγώνες που δεν δίνονται;

Της Μαρίας Μπαλάφα Από το Γενάρη ως το Μάρτη του 1912 έγινε απεργία στο εργοστάσιο υφαντουργίας Λόρενς. Συμμετείχαν 23000 απεργοί. Όλο το διάστημα της απεργίας η διοίκηση διέδιδε μέσω του τύπου της εποχής, πως όλα λειτουργούν κανονικά, πως οι παραγγελίες θα παραδοθούν στην ώρα τους, πως οι προμηθευτές θα πληρωθούν στην ώρα τους. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Παπανδρέου και οι τροϊκανοί κολλητοί μετέτρεψαν τη χώρα σ’ ένα μεγάλο εργοστάσιο Λόρενς. Κάθε μέρα ανοίγει κι άλλο απεργιακό μέτωπο. Στον κύκλο των αντιδρώντων δεν μετέχουν μόνο οι «κοπτοραπτούδες» και οι «χαμάληδες», αντίθετα, μπαίνουν και τμήματα μιας μεσαίας τάξης που δεν είχαν φανταστεί για τον εαυτό τους πώς είναι να σε φλιτάρουν τα ΜΑΤ ή πως η καταστολή δεν αφορά μόνο το πολιτικό περιθώριο, αλλά ...έχει για όλους. Όλο αυτό το κύμα προσπαθούν να το ανατρέψουν με τα εύκολα μέσα, τις δημοσκοπήσεις και την απειλή των πρόωρων εκλογών (που πλέον οριοθετούνται αρχές του Απρίλη). Δημοσκοπήσεις, που δείχνουν, πως η αόριστη κοινή γνώμη διαφωνεί με τις κινητοποιήσεις γενικώς. Συμπέρασμα: ή στις απεργίες μετέχουν ισχνές – πλην όμως φασαριόζικες – μειοψηφίες ή η κοινωνία εκτός από κατάθλιψη πάσχει και από παράκρουση, με τον λεωφορειατζή να διαφωνεί με την απεργία του γιατρού και τούμπαλιν. Στην πολιτική εκτίμηση προηγείται ο «κανένας», ο ΓΑΠ βγαίνει από την κάλπη – τούρτα μεταμφιεσμένος σε Οδυσσέα, η Ν.Δ. παίρνει λίγο τα πάνω της, ο λαός βρίσκει αποκούμπι στον ακροδεξιό ΛΑΟΣ (που ψήφισε με τα δυο χέρια το Μνημόνιο) και η Ριζοσπαστική Αριστερά ...καταβαραθρώνεται, μολονότι και την αλήθεια δεν κρύβει και από τους κοινωνικούς αγώνες δεν λείπει. Βγαίνοντας το πρωϊ όμως στον φούρνο, στην στάση, στη δουλειά, η μαγική εικόνα των «δελτίων στις 8» έχει διαλυθεί . Από το Γενάρη ως το Μάρτη του 1912 έγινε απεργία στο εργοστάσιο υφαντουργίας Λόρενς. Συμμετείχαν 23000 απεργοί. Όλο το διάστημα της απεργίας η διοίκηση διέδιδε μέσω του τύπου της εποχής, πως όλα λειτουργούν κανονικά, πως οι παραγγελίες θα παραδοθούν στην ώρα τους, πως οι προμηθευτές θα πληρωθούν στην ώρα τους.Οι απεργοί για να σπάσουν τον απεργοσπαστικό μηχανισμό δημιούργησαν την μετακινούμενη απεργιακή ασπίδα. Κάθε μέρα 3000 – 10000 άνθρωποι απέκλειαν ολόκληρα τετράγωνα, ολόκληρες γειτονιές κι έμεναν εκεί με μουσικές και τραγούδια. Σ’ αυτή τη χώρα, κάθε μέρα η φτώχεια χτυπά κι άλλους πολλούς, κάθε μέρα ένα καινούριο κομμάτι εξωθείται στην εξαθλίωση (και από αυτή έχει για όλους). Και τι κάνουν τα τμήματα αυτά της κοινωνίας; Μετατοπίζουν την ευθύνη; Ρίχνουν τα βάρη το ένα στο άλλο; Κυριαρχεί ο κοινωνικός αυτοματισμός; Παίρνει κεφάλι ένας ιδιότυπος δωσιλογισμός; Και η κατανόηση, η συμπαράσταση, η αλληλεγγύη - σε ποιο χαντάκι έπεσαν και πνίγηκαν; Πόσο πιο κάτω πρέπει να βυθιστεί η κοινωνία για να γίνει κατανοητό ότι τώρα η κοινή αντίληψη, η κοινή στάση, η κοινή πάλη, η ενιαία και καθολική αντίδραση θα αντιστρέψουν, θα ανατρέψουν, θα κάνουν τη ζωή όλων καλύτερη; Πότε θα γίνει κατανοητό ότι δεν υπάρχουν αγώνες που εκθέτουν, αλλά αγώνες που δεν δίνονται; Από το Γενάρη ως το Μάρτη του 1912 έγινε απεργία στο εργοστάσιο υφαντουργίας Λόρενς. Συμμετείχαν 23000 απεργοί. Όλο το διάστημα της απεργίας η διοίκηση διέδιδε μέσω του τύπου της εποχής, πως όλα λειτουργούν κανονικά, πως οι παραγγελίες θα παραδοθούν στην ώρα τους, πως οι προμηθευτές θα πληρωθούν στην ώρα τους.Οι απεργοί για να σπάσουν τον απεργοσπαστικό μηχανισμό δημιούργησαν την μετακινούμενη απεργιακή ασπίδα. Κάθε μέρα 3000 – 10000 άνθρωποι απέκλειαν ολόκληρα τετράγωνα, ολόκληρες γειτονιές κι έμεναν εκεί με μουσικές και τραγούδια. Οι απεργοί προέρχονταν από 25 διαφορετικές εθνικότητες και μιλούσαν 45 διαφορετικές γλώσσες. Πρόκειται για μια ιστορική απεργία, αφού για πρώτη φορά ξεπεράστηκε κάθε διαφορά – φύλου, χρώματος, γλώσσας, εθνικότητας – και διεκδικήθηκαν συνειδητά κοινά αιτήματα. Η απεργία πείνας των 300 μεταναστών δεν αποτελεί μια ανταγωνιστική, μια αποπροσανατολιστική κινητοποίηση. Αντίθετα, η απεργία πείνας των 300 μεταναστών βρίσκεται στην καρδιά των εργατικών αγώνων στη χώρα. Ο κάθε εργαζόμενος, που χάνει κεκτημένα, που βλέπει τη ζωή του να αλλάζει άρδην, έχει τη δική του ασπίδα προστασίας: τα συνδικάτα.  Κυβερνητικα; Προδοτικά; Ξεπουλημένα; Ναι, αλλά υπάρχουν και είναι στο χέρι των εργαζόμενων σήμερα μέσα στην κρίση να τα αλλάξει όλα - και τους συσχετισμούς και το χαρακτήρα και τη δυναμική τους (γιατί δεν παίρνει άφεση αμαρτιών η εργατική τάξη για την κατάντια του συνδικαλισμού). Οι μετανάστες έχουν μόνο το κορμί τους και την αλληλεγγύη. Κι όταν κάποιος αποφασίζει να διαθέσει το κορμί του, η αλληλεγγύη γίνεται καθήκον. Δεν είναι ούτε μονομέρεια, ούτε αυτισμός. Οι πολιτικές δυνάμεις, οι πολιτικές συλλογικότητες, οι κοινωνικές οντότητες, οι άνθρωποι, που βρίσκονται δίπλα στον αγώνα των μεταναστών δεν έχουν ούτε μία απουσία από τις μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές διεκδικήσεις. Δεν τσιγκουνεύτηκαν ποτέ την αλληλεγγύη. Στις αρχές του 20ου αιώνα οι ΙWW (Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου, γνωστοί και ως Γουόμπλις), άνοιξαν τις πόρτες τους στα πλέον καταπιεσμένα κομμάτια της εργατικής τάξης, τους μαύρους, τους μετανάστες, τις γυναίκες. 16 μέρες τώρα αναζητείται μια ανακοίνωση (έστω) αλληλεγγύης από τις μεγάλες Ομοσπονδίες εργαζόμενων και τη ΓΣΕΕ (που της αρέσει το κρυφτό). Δικό τους το πρόβλημα… Κάποιοι θα επιμένουν να τραγουδούν: «Καθώς βαδίζουμε διαδηλώνοντας μέσα στην ομορφιά της μέρας Ένα εκατομμύριο σκοτεινές κουζίνες, χίλια γκρίζα εργοστάσια Αγγίζει όλη η λαμπεράδα, που απελευθέρωσε ένας ξαφνικός ήλιος. Γιατί ο λαός μας ακούει να τραγουδάμε: Ψωμί και τριαντάφυλλα – Ψωμί και τριαντάφυλλα. Καθώς βαδίζουμε διαδηλώνοντας μαχόμαστε και για τους άντρες. Γιατί κι αυτοί είναι στον αγώνα και θα νικήσουμε μαζί. Η ζωή μας απ’ την ώρα της γέννησης μέχρι το τέρμα της δεν θα ναι ένας ατέλειωτος μόχθος. Οι καρδιές πεινούν όσο και τα κορμιά μας. Δώστε μας ψωμί, Δώστε μας και τριαντάφυλλα». (Για την ιστορία, η απεργία στο εργοστάσιο υφαντουργίας Λόρενς νίκησε) REDNotebook

Η κοινωνική ανυπακοή ως δημοκρατική υποχρέωση

Ημερομηνία δημοσίευσης: 10/02/2011

Υλικές, αλλά και ιδεολογικές μορφές προσλαμβάνει ο αυταρχισμός με τον οποίο η κυβέρνηση επιχειρεί να καταστείλει τις κοινωνικές αντιδράσεις και να επιβάλει τον νόμο και την τάξη του Μνημονίου. Στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις συμμετέχουν υπουργοί, ΜΑΤ, διανοούμενοι του συστήματος, κανάλια και προπαγανδιστές δημοσιογράφοι...

Είναι χαρακτηριστικός ο καταιγισμός αρθρογραφίας προκειμένου να απονομιμοποιηθεί πολιτικά το κίνημα της κοινωνικής ανυπακοής, που εξαπλώνεται με διάφορες μορφές, κατά κανόνα ειρηνικές και μη βίαιες. Η κυβέρνηση φοβάται ότι οι κινήσεις πολιτών με σύνθημα "Δεν πληρώνω", που επί του παρόντος αναφέρονται σε ορισμένες πτυχές, μπορεί να διασυνδεθούν στο κεντρικό πολιτικό αίτημα για την ανατροπή της κυβέρνησης του Μνημονίου. Γι' αυτό επιχειρείται η κατασυκοφάντηση των κινήσεων, με το επιχείρημα μάλιστα ότι "είναι η ίδια λογική που συνδέει τα διόδια με τις επιθέσεις στα θέατρα και με τη Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς". Ντροπή και αίσχος!

Ορισμένοι χαρακτηρίζουν την κοινωνική ανυπακοή ως αυτοδικία. Προφανώς υποκρίνονται ότι αγνοούν πως η σημασία της αυτοδικίας εμπεριέχει την άσκηση βίας.

Χθες ο κ. Ρέππας, πιο προσεκτικός, είπε ότι είναι αδιανόητη η μη πληρωμή για προσφερόμενες υπηρεσίες. Αλήθεια, η προκαταβολή στα διόδια για δρόμους που δεν έχουν κατασκευαστεί εμπίμπτει σ' αυτόν τον κανόνα; Η αραίωση των δρομολογίων και η υποβάθμιση των δημόσιων συγκοινωνιών δικαιολογεί την εκτόξευση των εισιτηρίων; Όταν το κράτος προχωρεί στην υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών, εν ονόματι ποιας "αντιπαροχής" αξιώνει την υποταγή των πολιτών;

Γενικότερα η εφαρμογή των νόμων προσδιορίζεται από τις εκάστοτε κοινωνικές συνθήκες. Το παραδέχτηκε και ο υπουργός Δικαιοσύνης κι έπεσαν να τον φάνε! Ας γνωρίζουν οι θεματοφύλακες της τάξης ότι ο νόμος αντανακλά και διαπλάθει τη διαλεκτική των κοινωνικοπολιτικών συσχετισμών. Η τήρησή του προϋποθέτει, με δημοκρατικό τρόπο, την πίεση για τη διεύρυνση ή και την αναίρεσή του.

Και οι μη βίαιες εκδηλώσεις κοινωνικής ανυπακοής συνιστούν μορφές δημοκρατικής διεκδίκησης, που κρίνονται, πολιτικά και με βάση την κοινωνική απήχηση.
Άλλωστε το ίδιο το Σύνταγμα έχει καθιερώσει την "ανυπακοή" ως υποχρέωση για την υπεράσπισή του. Όταν ακούμε ότι πρέπει να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα, ακόμη και κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων για την αναθεώρησή του, όταν συνειδητοποιούμε ότι η συνταγματοποίηση του νεοφιλελευθερισμού στην ουσία σημαίνει κατάλυση δημοκρατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος, το ιστορικό 114, αποκτά νέα διάσταση.