Για τον ΣΥΡΙΖΑ και τη δική μας αριστερά

Γρηγόρης Ψαριανός
Κυριακάτικη Αυγή, 01/11/2009

--------------------------------------------------------------------------------

Η έννοια «μέλος του ΣΥΡΙΖΑ» είναι ένα ζήτημα που χρειάζεται πολύ μεγάλη συζήτηση και επεξεργασία. Δεν μπορεί να είσαι μέλος μιας συνιστώσας και ταυτόχρονα μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι εύκολο αυτό, ούτε δημοκρατικό, ούτε λογικό σε πρώτη ανάγνωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κάνει δύο πράγματα. Ή να παραμείνει μια εκλογική συμμαχία με τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες που έχει ως τώρα ή να μετεξελιχθεί σε έναν νέο πολιτικό φορέα.

Στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει να αυτοδιαλυθούν και να διαχυθούν μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ όλα τα κόμματα, οι τάσεις και οι συνιστώσες που τον απαρτίζουν. Και να αυτοκαταργηθούν προφανώς όλοι οι υπάρχοντες μηχανισμοί. Δηλαδή τα πέντε ή δέκα ή δεκαπέντε πολιτικά μορφώματα θα πρέπει να γίνουν ένα. Με τοπικές επιτροπές, με κλαδικές επιτροπές στις οποίες να συμμετέχουν όλοι οι αριστεροί πολίτες και οι χιλιάδες ως τώρα ανένταχτοι, που δεν εκφράζονται πουθενά και που είναι και η πλειοψηφία των φίλων και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοί θα πρέπει να έχουν λόγο και στη διαμόρφωση της πολιτικής και του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και να συμμετέχουν στην εκλογή των οργάνων του. Η Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εκλέγεται από τη βάση του. Ως τώρα φαίνεται να είναι ένα αυτοδιορισμένο άτυπο συμβούλιο από τους επικεφαλής ή εκπροσώπους των συνιστωσών. Οι ανένταχτοι πώς εκπροσωπούνται σʼ αυτό;

Η μετεξέλιξη αυτή φαίνεται σαν ένα άλμα μεγάλο αυτή τη στιγμή. Φοβάμαι πως κανείς από τους μηχανισμούς, τις συνιστώσες και τις τάσεις δεν το θέλει. Είναι προβλήματα αυτά που αφορούν μικρές ή μεγάλες εξουσίες, τις οποίες δεν είμαι σίγουρος ότι θέλουμε να καταργήσουμε. Όπως ένας ψιλικατζής, περιπτερούχος ή μικροκαταστηματάρχης δεν είναι σίγουρο ότι θα θέλει να γίνει συμμέτοχος σε ένα μεγάλο πολυκατάστημα. Και αυτό σχηματικά βέβαια. Η αριστερά δεν είναι εμπορικός οργανισμός ούτε πουλάει τίποτα…

Έτσι όμως είναι διαρθρωμένος ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα. Και, ναι, το εγχείρημα τραυματίζεται αν υπάρχουν ηγεμονικές συμπεριφορές. Δικαίως μια μικρή συνιστώσα διαμαρτύρεται για την προσπάθεια μιας μεγαλύτερης να ηγεμονεύσει. Είναι όμως λογικό - όχι δίκαιο - η μεγαλύτερη συνιστώσα, στην προκειμένη περίπτωση ο ΣΥΝ, να θέλει να παίζει ηγεμονικό ρόλο. Το ίδιο θα συνέβαινε αν μια οποιαδήποτε συνιστώσα είχε την ιστορία και το εκτόπισμα που έχει ο ΣΥΝ. Άλλωστε ο ΣΥΝ πήρε την πρωτοβουλία γι’ αυτό το εγχείρημα και γι’ αυτό αυτή η συμφωνία προέβλεπε επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ να είναι ο πρόεδρος του ΣΥΝ. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι υπόλοιπες συνιστώσες είναι κομπάρσοι.

Επίσης, ένα άλλο ζήτημα που συζητιέται και θα πρέπει να μας απασχολεί, πέρα από το οργανωτικό και το διαρθρωτικό ή τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ, είναι βέβαια η πολιτική και ιδεολογική φυσιογνωμία του. Και ίσως αυτό είναι και το σοβαρότερο. Ως φορέας της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής αριστεράς, πιστεύω ότι οφείλει να είναι και επαναστατικός και μεταρρυθμιστικός, και διαχειριστικός. Δεν πρέπει να μπαίνουν διλήμματα αν η αριστερά είναι ή όχι αντικαπιταλιστική, ή αν είναι ή όχι αντισυστημική.

Και εδώ πρέπει να αναπτυχθεί ένας μεγάλος διάλογος. Για παράδειγμα, τι είναι βία και ποιος την ασκεί, τι είναι τρομοκρατία, ποιος την ασκεί και ποιος την ξορκίζει; Πώς η αριστερά οφείλει να αλλάξει την κοινωνία, τη ζωή μας και τον κόσμο. Είναι μία πολύ μεγάλη συζήτηση και υπάρχουν ερωτήματα στα οποία η δική μας αριστερά δεν έχει απαντήσει. Και πρέπει να το κάνει.

Πάντως προσωπικά πιστεύω ότι αυτή η αριστερά δεν μπορεί παρά να είναι απόλυτα δημοκρατική, ελεύθερη, με ευρωπαϊκό και διεθνιστικό προσανατολισμό.