Μαρσινέλ

Μπολιβάρ (λεπτομέρεια), Ν. Εγγονόπουλος

τώρα τα περιστέρια είναι κοιμισμένα
κι’ ο ουραγάν μαίνεται
το τρελλό αναμάλλιασμα των δέντρων
ακολουθεί την ύποπτη σιωπή
μακρυά ηχούνε βροντές θόρυβοι κανόνια
κι’ εδώ η βροχή
ραβδίζει τα πάντα
οι φυλλωσιές ουρλιάζουν
τα δέντρα ορθώνονται να φύγουν
και μέσ’ στον αγριεμένο βάτο π’ άνοιξε
ίδια ξεστηθιασμένη γριά
η απότομη λάμψη της αστραπής
αποκαλύπτει
τους δυο σάπιους κορμούς δέντρων
που κοίτονται στη λάσπη
–των δυο εραστών τα κορμιά–
με τα γυμνά κλαριά σα χέρια
να κουνούν
; φάσκελα
ή κραυγές
«μάθε να ζης!»;
 
στ’ απάγκιο
να το ψωμί πλάι η γαβάθα π’ αχνίζει
να το μαχαίρι
πάρε το μαχαίρι να κόψης ψωμί
παρ’ το μαχαίρι
παρ’ το μαχαίρι σου λέω εργάτη:
απόψε
να προσέξης απόψε:
τούτη η νύχτα δεν είν’ όμοια με τις άλλες !

Marcinelle, 1956

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ

(Εν ανθηρώ Έλληνι λόγω, 1957)

[Για το εργατικό ατύχημα της Μαρσινέλ (τα στοιχεία από την Wikipedia)

Το πρωί της 8 Αυγούστου 1956, μια φωτιά, που προκλήθηκε από τα ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας, στα ορυχεία της πόλης Μαρσινέλ του Βελγίου είχε ως αποτέλεσμα 262 θύματα. Κατά τη στιγμή του τραγικού ατυχήματος, 274 άνθρωποι εργάζονταν στο ανθρακωρυχείο Bois du Cazier. Ένα βαγόνι εξόρυξης λάθος τοποθετημένο στο κλουβί του ανελκυστήρα χτύπησε αγωγό πετρελαίου και ηλεκτρικά καλωδια, μόλις το ασανσέρ άρχισε να κινείται. Αυτό προκάλεσε πυρκαγιά, η οποία παγίδευσε τους ανθρακωρύχους που εργάζονταν στις υπόγειες στοές. Από τα 274 άτομα που εργάζονταν εκείνο το πρωί, μόνο δώδεκα επέζησαν. Τα περισσότερα από τα θύματα ήταν μετανάστες. Μεταξύ των θυμάτων, ήταν 136 Ιταλοί, 95 Βέλγοι, οκτώ Πολωνοί, έξι Έλληνες, πέντε Γερμανοί, πέντε Γάλλοι, τρεις Ούγγροι, ένας Άγγλος, ένας Ολλανδός, ένας Ρώσος και ένας Ουκρανός.
Οι επιχειρήσεις διάσωσης συνεχίστηκαν μέχρι τις 23 Αυγούστου, όταν η τελική ετυμηγορία ήρθε από το στόμα ενός διασώστη: "Tutti cadaveri!" ( Όλα πτώματα ). Το φοβερό αυτό ατύχημα οδήγησε την Ιταλία να απαιτήσει καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους Ιταλούς εργάτες στο Βέλγιο. Το Βέλγιο, ωστόσο, αποφάσισε να προσλάβει αλλοδαπούς εργαζόμενους από άλλες χώρες.
Το δικαστήριο αθώωσε όλους τους κατηγορούμενους την 1η Οκτωβρίου 1959. Κατατέθηκε έφεση, και στις 30 Ιανουαρίου 1961, ο διευθυντής του ορυχείου καταδικάστηκε σε εξάμηνη ποινή φυλάκισης με αναστολή και πρόστιμο 2.000 βελγικά φράγκα ενώ απάλλαχτηκαν οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι.]

«΄Εναν χάρτη του κόσμου που δεν περιλαμβάνει την Ουτοπία, δεν αξίζει να τον κοιτά κανείς»

Searching for Utopia by Jan Fabre,via Flickr, *peter C*'s photostream,  (CC BY-NC 2.0)

του Ρούσσου Βρανά

«΄Εναν χάρτη...
... του κόσμου που δεν περιλαμβάνει την Ουτοπία, δεν αξίζει να τον κοιτά κανείς», έγραφε ο Οσκαρ Ουάιλντ. «Επειδή αφήνει απέξω τη μοναδική χώρα όπου πάντα αποβιβάζεται η ανθρωπότητα. Μα και όταν αποβιβαστεί εκεί, πάλι ψάχνει. Και όταν ξαναβρεί μια άλλη καλύτερη χώρα, ανοίγει πάλι πανιά. Η πρόοδος είναι η πραγματοποίηση της Ουτοπίας».

Το πνεύμα...
... αυτού του γνήσιου σοσιαλιστή του 19ου αιώνα παραμένει ζωντανό μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερα στα μεγάλα κέντρα του καπιταλισμού, όπου η νεολαία έχει ξεσηκωθεί και με κινητοποιήσεις και καταλήψεις διεκδικεί μια καλύτερη ζωή. Πώς οι νέοι έφτασαν μέχρι εκεί; αναρωτιέται ο συγγραφέας Ταρίκ Αλί, που όταν ήταν κάποτε και αυτός νέος, είχε ξεχωρίσει στο φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του 1960. Και πιάνει τα πράγματα από την αρχή, από την πτώση του κομμουνισμού το 1991. Τότε, γράφει στην εφημερίδα «Σάντεϊ Χέραλντ», επικράτησε παντού η ιδεολογία της άρχουσας τάξης, όπως αυτή είχε εκφραστεί από τον πολιτικό φιλόσοφο Εντμουντ Μπερκ: «Οι απόστολοι της ισότητας απλώς αλλάζουν και διαστρέφουν τη φυσική τάξη των πραγμάτων». Μέσα από τα σπλάχνα του καπιταλισμού είδαμε τους φορείς του δικομματικού συστήματος να διαφθείρονται όσο ποτέ άλλοτε από τον κόσμο του χρήματος: Ρεπουμπλικανούς και Δημοκρατικούς στις ΗΠΑ, Νέους Εργατικούς και Συντηρητικούς στη Βρετανία, Σοσιαλιστές και Δεξιούς στη Γαλλία, Κεντροδεξιούς και Κεντροαριστερούς στη Γερμανία και τη Σουηδία. Ηταν επόμενο να επικρατήσει ένας εξτρεμισμός των αγορών, με επακόλουθο τη διείσδυση του κεφαλαίου στο κράτος και την άλωση όλων εκείνων που είχαμε συνηθίσει να θεωρούμε κοινωνικά αγαθά. Στο βασίλειο των «εκσυγχρονιστών», όποιος αποτολμούσε να υπερασπιστεί τον κοινωνικό χαρακτήρα τους, έμενε με τη ρετσινιά του «οπισθοδρομικού». Επειδή, στα μάτια των εκσυγχρονιστών, οι πολίτες ήταν πρώτα πελάτες.

Οι πολιτικοί...
... του εκσυγχρονισμού, μεθυσμένοι από τους θριάμβους του καπιταλισμού, ήταν λοιπόν φυσικό να βρεθούν απροετοίμαστοι όταν ξέσπασε η κρίση στη Γουόλ Στριτ το 2008, λέει ο Ταρίκ Αλί. Το ίδιο απροετοίμαστοι βρέθηκαν και οι περισσότεροι πολίτες-πελάτες που, παρασυρμένοι από τα εύκολα δάνεια, βρέθηκαν ξαφνικά χρεωμένοι μέχρι τον λαιμό, σε μια περίοδο που το σύστημα άρχιζε να τους κόβει το εισόδημα για να σώσει με αυτό τους τραπεζίτες. Καθώς άλλες χώρες κατέρρεαν (Ισλανδία, Ιρλανδία) και άλλες έβλεπαν να ανοίγεται μια άβυσσος μπροστά τους (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία), η Ευρωπαϊκή Ενωση (ή ακριβέστερα Τραπεζική Ενωση) γονάτισε αυτές τις χώρες ακόμη περισσότερο με αυστηρή λιτότητα, προκειμένου να σώσει το γερμανικό, το γαλλικό και το βρετανικό τραπεζικό σύστημα.

Η σύγκρουση...
... ανάμεσα στην αγορά και τη δημοκρατία δεν μπορούσε πια να κρυφτεί: οι πολιτικές ηγεσίες αυτών των χωρών εκβιάστηκαν μέχρι την πλήρη υποταγή τους, παρά την αντίθετη βούληση των λαών τους. Οι απεργίες, οι διαδηλώσεις και οι κινητοποιήσεις ήρθαν σαν ένα φυσικό επακόλουθο. Και είναι πια φανερό πως αυτές οι πολιτικές ηγεσίες δεν θα μπορούν πια να κυβερνούν για πολύ όπως κυβερνούσαν μέχρι τώρα.

από τα Νέα, 28.10.11

Παπανδρέου ή Βελουχιώτης;

του Θανάση Καρτερού

ΑΥΓΗ, 28.11.11

Καλό είναι, τέτοιες μέρες όπως σήμερα, όχι μόνο να κουνάμε σημαίες και να φωνάζουμε "ζήτω" στις παρελάσεις, αλλά και να σκεφτόμαστε λιγάκι πάνω στην Ιστορία. Να προβληματιζόμαστε για το παρελθόν, τι κάναμε, τι δεν κάναμε, τι έπρεπε να κάνουμε. Όχι βέβαια για να γνωρίσουμε απλώς καλύτερα την Ιστορία μας, αλλά κυρίως για να μπορέσουμε να βγάλουμε από το παρελθόν μαθήματα για το παρόν, ακόμα και για το μέλλον. Έτσι δεν μας λένε από παιδιά;

Σκεφτείτε λοιπόν τι θα γινόταν αν ο ελληνικός λαός σύσσωμος έκανε την αποκοτιά να πει ΟΧΙ στην πρόταση των Ιταλών να περάσουν εκείνο τον Οκτώβριο από την Ελλάδα. Αν δεν δεχόταν να το συζητήσει με τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι, να αποδεχτεί όρους εκ πρώτης όψεως ταπεινωτικούς, να διαπραγματευτεί σκληρά διά των εκπροσώπων του, αλλά να δεχτεί τελικώς την τότε τρόικα -Ιταλία, Γερμανία, Βουλγαρία- στην Ελλάδα.

Τι θα συνέπειες θα είχε ένα τέτοιο ΟΧΙ, το οποίο και τότε όπως και τώρα πρότειναν ορισμένοι ανεγκέφαλοι, εν ονόματι της εθνικής κυριαρχίας; Μπροστά στις συντριπτικά υπέρτερες δυνάμεις του άξονα θα είχαμε βέβαιη οικονομική και εθνική χρεωκοπία, εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς, κατοχή, ανυπολόγιστες καταστροφές. Πλήρη απεμπόληση δηλαδή του συνόλου της εθνικής κυριαρχίας εξαιτίας της άρνησής μας να παραδώσουμε ένα μέρος της. Μετά βεβαιότητας συνεπώς μπορούμε αν πούμε ότι το ΝΑΙ τότε έσωσε την πατρίδα.

Αφήστε που θα ήταν πολύ πιθανό, σχεδόν βέβαιο, να το πάρουν αυτό το ΟΧΙ τοις μετρητοίς ορισμένοι παλαβοί, να κατεβάσουν τη σημαία της τρόικας από την Ακρόπολη ή, ακόμα χειρότερα, να οργανώσουν ένοπλη αντίσταση και μάλιστα υπό την ηγεσία των κομμουνιστών. Τους οποίους για να εξουδετερώσουμε θα χρειαζόταν μετά ένας αιματηρός και καταστροφικός εμφύλιος. Θα φτάναμε δηλαδή σε καταστάσεις ανεξέλεγκτες, με τεράστιο κόστος για τον λαό και την πατρίδα, μόνο και μόνο για ένα κούφιο οικονομικού και εθνικού περιεχομένου και άρα παράλογο ΟΧΙ.

Ευτυχώς το λογικό ΝΑΙ έσωσε τότε τη χώρα. Φορτώθηκαν οι Έλληνες Γερμανούς επιτηρητές, αλλά τελικώς αυτό αποδείχτηκε το μικρότερο κακό. Η πατρίς εσώθη. Συνεπώς το μάθημα του '40 είναι ένα: Πρέπει να σκύβουμε λίγο το κεφάλι αν θέλουμε να το σώσουμε. Αλλιώς ας έρθει να κάνει μαθήματα πατριωτισμού στον Παπανδρέου κάποιος Βελουχιώτης - χωρίς κεφάλι.

Η εθνική ή η λαϊκή κυριαρχία είναι ο στόχος;

Eye, 1946
M C Escher

Με αφορμή την συμφωνία «κουρέματος» και την μόνιμη επιτροπεία στη διαχείριση των οικονομικών, εργασιακών και άλλων θεμάτων στην χώρα από «ειδικούς» της τρόικα, ξέσπασαν οι γνωστές σοβούσες εχθροπραξίες κατά των «ξένων». Έρχεται και η 28η Οκτωβρίου και το φρόνημα είναι ψηλά.

του Παναγιώτη Βωβού

από το Red NoteBook

Η συζήτηση περί απώλειας της εθνικής κυριαρχίας είναι βάσιμη. Είναι όμως βάσιμη εντός ενός συγκεκριμένου πλαισίου που αντιμετωπίζει τα εθνικά κράτη ως έναν εθελοντικό διαταξικό οικονομικό συνεταιρισμό, με ολίγη από πολιτισμό, ιστορία κ.λπ. Ποιο είναι όμως ακριβώς το πρόβλημα με την επιτροπεία; Η υπηκοότητα αυτού που την ασκεί; Αν δηλαδή στη θέση των ελεγκτών της τρόικα ήταν καθόλα Έλληνες τραπεζίτες, τεχνοκράτες, πρώην υπουργοί και πρωθυπουργοί, τα σαΐνια οι αναλυτές των καναλιών και διάφοροι εργατοφάγοι φανατικοί της ανταγωνιστικότητας, τότε τα πράγματα θα ήταν εντάξει; Η εθνική κυριαρχία θα ήταν στη θέση της; Φυσικά και θα ήταν: ο ελληνικός καπιταλισμός δουλεύει «εθνικά» όταν εξελίσσεται απρόσκοπτα η εκμετάλλευση Έλληνα από Έλληνα... (Για τους μετανάστες ούτε κουβέντα να γίνεται).

Τι θα κέρδιζε τότε ο εργαζόμενος; Πολύ απλά τίποτα. Γιατί το πραγματικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα έπρεπε να διεξάγεται η κουβέντα για την επιτροπεία δεν είναι αυτό της εθνικής, αλλά της λαϊκής κυριαρχίας. Με μία λέξη: της δημοκρατίας.

Το πρόβλημα με τους «ξένους», λοιπόν, δεν είναι η υπηκοότητα τους. Ούτε καν οι νεοφιλελεύθερες αντεργατικές απόψεις τους. Αυτές μας κυβερνάνε ήδη. Είναι ότι τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά είναι ανεξέλεγκτοι. Ότι δεν εκλέχθηκαν από κανέναν, δεν ελέγχονται από κανέναν, δεν θα κριθούν ποτέ από την κοινωνία η οποία θα υποστεί τις πολιτικές τους - όπως ακριβώς θα συνέβαινε, δηλαδή, με τον οποιοδήποτε Έλληνα τεχνοκράτη στη θέση τους. Ο έλεγχος και η επιβολή που θα ασκήσουν δεν θα γίνει στο όνομα του «έθνους» τους, άλλα στο όνομα των οικονομικών συμφερόντων τα οποία εκπροσωπούν και της τάξης τους. Αυτά τα συμφέροντα δεν επιδιώκουν ούτε να σώσουν ούτε να καταστρέψουν την Ελλάδα - εν μέρει είναι και ελληνικά άλλωστε. Επιδιώκουν το κέρδος, το οποίο πετυχαίνουν άλλοτε με την λεηλασία, άλλοτε με την ανάπτυξη, και σε κάθε περίπτωση εις βάρος των εργαζομένων και του περιβάλλοντος. Και αυτό το κάνουν με κάθε δυνατό τρόπο, σε κάθε χώρα, και φυσικά και στη δική τους: εις βάρος των Γερμανών, των Γάλλων, των Ιταλών εργαζομένων. Χαρακτηριστική υπήρξε η πρόσφατη περίπτωση του άρθρου 37 του πολυνομοσχεδίου για τις συμβάσεις. Η επιστολή Βενιζέλου –αυτή που δόθηκε στην δημοσιότητα έπειτα από έναν μήνα πιέσεων του ΣΥΡΙΖΑ- αποκάλυψε ότι δεν ήταν επιταγή της τρόικα, αλλά εγχώριων οικονομικών συμφερόντων.

Η επιτροπεία, λοιπόν, δεν παραβιάζει γενικώς την εθνική κυριαρχία. Αποτελεί άμεση πολιτική έκφραση της δικτατορίας των αγορών πάνω στους εργαζόμενους της Ελλάδας και της Ευρώπης. Η διαχείριση των οικονομικών της χώρας οφείλει στοιχειωδώς, στο πλαίσια της αστικής δημοκρατίας, να ασκείται από εκλεγμένους που υπόκεινται στον έλεγχο του κοινοβουλίου και στην βούληση του λαού, όποτε και όπως τον ρωτάνε. Η επιτροπεία το μόνο που επιβεβαιώνει είναι την θέση της αριστεράς, ότι όταν τα πράγματα σκουρύνουν για την αστική τάξη, τότε αυτή διολισθαίνει πρόθυμα σε αυταρχικά πρότυπα διακυβέρνησης και φασίζουσες εκτροπές. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι ανεκτή για τον καπιταλισμό μόνο στο βαθμό που του εξασφαλίζει την αναπαραγωγή του. Ιστορικά, όποτε αυτό έφτασε σε όρια, τότε άρχιζε πάντα το κούρεμα της δημοκρατίας για την έξοδο από την κρίση (τους). Η ιστορία, όμως, επιφυλάσσει πάντα και εκπλήξεις.

ΔΡΑΧΜΗ Η΄ ΕΥΡΩ; ΕΥΡΩΠΗ Η΄ ΕΛΛΑΔΑ; ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ Η΄ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ;

Του Ηλία Μυλωνά

Ένα μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς σήμερα υπερασπίζεται τη θέση για επιστροφή στη δραχμή και για μια εθνικά ανεξάρτητη και αυτοδύναμη οικονομική πολιτική. Σε αυτή τη λογική προωθεί αντιιμπεριαλιστικά μέτωπα και συμμαχίες ενώ την ίδια στιγμή αναβιώνει ένδοξες εαμικές στιγμές του παρελθόντος.

Το βασικό ερώτημα που προκύπτει από αυτή τη διαδικασία είναι αν το ζήτημα της επιστροφής στη δραχμή τίθεται στην προοπτική  μιας εκσυγχρονιστικής εξέλιξης στα πλαίσια του αστικού κράτους και του καπιταλιστικού συστήματος πράγμα το οποίο το καθορίζει σαν ένα απλά μεταρρυθμιστικό στάδιο, ή αν η μεθόδευση αυτή θα συνοδεύεται από σοσιαλιστικά μέτρα.

Στην πρώτη περίπτωση, μια αιφνίδια επιστροφή στη δραχμή είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει μια άμεση υποτίμηση του νομίσματος με ότι συνέπειες έχει αυτό στους μισθούς και την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων. Παράλληλα θα υπάρξει ένα τρομακτικό οικονομικό εμπάργκο που στόχο θα έχει να μην επωφεληθεί η Ελλάδα από αυτή την υποτίμηση  πετυχαίνοντας  να γίνει ένας σοβαρός ανταγωνιστικός εξαγωγέας, σε μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά που ολοένα συρρικνώνεται και διέρχεται τη μεγαλύτερη μεταπολεμική κρίση της.

Στη δεύτερη περίπτωση, το ερώτημα είναι αν θα μπορέσει μια μικρή σοσιαλιστική χώρα να επιβιώσει σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, να γίνει δηλαδή μια άλλη Κούβα στην καρδιά της Ευρώπης.Το δόγμα του «σοσιαλισμού σε μια χώρα» που εφάρμοσε ο Στάλιν στη διάρκεια της παντοδυναμίας του για να διαφυλάξει τα προνόμια της γραφειοκρατίας  ήταν αυτό που έβαλε τα θεμέλια για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, που τώρα πια αναφέρεται ως πρώην. Ακόμα και το γεγονός ότι η χώρα βγήκε στρατιωτικά πανίσχυρη μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο κατορθώνοντας μέσω αυτής της ισχύος  να θέσει υπό την επιρροή της ένα σύνολο χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, δεν απέτρεψε την περιορισμένη ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας των χωρών αυτών στα στενά πλαίσια της οικονομικής ένωσης που κατασκεύασαν,της ΚΟΜΕΚΟΝ, και τελικά το μαρασμό τους.

Είναι τουλάχιστον ανεδαφικό αυτό που ισχυρίζονται κάποιοι έγκριτοι κατά τ’ άλλα οικονομολόγοι, ότι με την άμεση επιστροφή στη δραχμή αυτό που θα συμβεί θα είναι ότι η οικονομία απλώς θα σταματήσει να λειτουργεί για καμιά εβδομάδα, στη διάρκεια της οποίας θα κλείσουν βεβαίως και οι τράπεζες, και ότι από Δευτέρα θα επανέλθει στα πρώτερα επίπεδα ισορροπίας της και σε μια αναπτυξιακή προοπτική. Αυτά είναι ωραία σενάρια αλλά απέχουν πολύ από την σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα, η οποία είναι εντελώς διαφορετική.

Αναμφισβήτητα είναι υπαρκτή η πιθανότητα να διωχτεί από τους υπόλοιπους «εταίρους»  η χώρα από την Ευρωζώνη αν δεν εκπληρώσει κάποιους όρους ή αν προχωρήσει σε κάποια στάση πληρωμών προς τους δανειστές της και μοιραία να επανέλθει, είτε το επιθυμεί καποιος είτε όχι, στο εθνικό της νόμισμα. Αλλιώτικα όμως θα το δεχτεί και θα το αντιμετωπίσει τότε ο λαός αυτό και αλλιώς θα αντιδράσει όταν του υπόσχεσαι ότι η επιστροφή στη δραχμή θα φέρει αυτόματα ανάπτυξη, χαρά και ευτυχία και αντί γι αυτό έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με μια οικονομική καταστροφή.

Όπως η οικονομία είναι δεμένη με χίλια νήματα στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο πλανήτη, έτσι η μοίρα και το μέλλον των λαών είναι κοινά και αλληλοεξαρτόμενα και μόνο με κοινούς και συντονισμένους αγώνες μπορούν να τα ελένξουν, να τα καθορίσουν και να τα διαμορφώσουν. Κάθε άλλη προσπάθεια που παίρνει χαρακτήρα εθνικής απομόνωσης και αυτόνομης ανάπτυξης δεν έχει καμιά προοπτική στο σημερινό και το αυριανό  γίγνεσθαι.

Τα μονοπώλια και οι πολυεθνικές δεν επιλέγουν τις έδρες τους στη βάση εθνοτικών χαρακτηριστικών. Τις επιλέγουν στη λογική της διευκόλυνσης της κερδοφορίας τους και δεν έχουν το παραμικρό πρόβλημα αν η χώρα που διατηρούν τα στρατηγεία τους λέγεται Μαλαισία, Μπάγκλα-Ντες ή Ελβετία. Με τον ίδιο τρόπο οι εργαζόμενοι πρέπει να βάλουν στο περιθώριο  τα πατριωτικά τους αισθήματα και να προτάξουν τα ταξικά, αλλιώς το παιγνίδι της εξουσίας είναι χαμένο. Δεν έχει σημασία αν το κοινό νόμισμα που θα τους ενώνει σε μια αυριανή Σοσιαλιστική Ευρωπαϊκή Ένωση θα λέγεται ευρώ, δραχμή ή ευρωπαϊκό γιουάν. Σημασία έχουν οι πολιτικοί, κοινωνικοί και οικονομικοί όροι που θα διέπουν μια τέτοια ένωση.

Οι θεωρητικοί του μαρξισμού από παλιά μιλούσαν για τις Σοσιαλιστικές Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Διέβλεπαν από τότε ότι ένα απομονωμένο σοσιαλιστικό κράτος μέσα στην καπιταλιστική Ευρώπη δεν έχει πιθανότητες να επιβιώσει, ακόμη κι αν έχει το μέγεθος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και τις τεράστιες πλουτοπαραγωγικές πηγές της. Ο σοσιαλισμός ή θα γίνει παγκόσμιος ή κάποια στιγμή μοιραία θα καταρρεύσει, ασφυκτιώντας στα στενά πλαίσια μιας χώρας ή ακόμα και ενός μπλοκ από τέτοιες.

Ένα ακόμα θεματάκι που προκύπτει είναι σε ποιους απευθύνονται τα συγκεκριμένα κομμάτια της Αριστεράς για τη δημιουργία του Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου. Δεδηλωμένοι εχθροί κάθε είδους παγκοσμιοποίησης είναι η εθνικιστική Σπίθα του Θεοδωράκη αλλά και πολλοί ακροδεξιοί κύκλοι και προσωπικότητες, όπως ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος με πύρινα επαναλαμβανόμενα κηρύγματα από άμβωνος ενάντια στην τρισκατάρατη παγκοσμιοποίηση. Θα απευθυνθούν και σ’ αυτούς;

Οι παραπάνω λοιπόν είναι ο βασικοί  λόγοι που όπως οι προοπτικές μιας κοινωνικής αλλαγής δεν μπορεί να αφορούν ένα εθνικό κομμάτι απλά, έτσι και ο αγώνας σήμερα πρέπει να είναι κοινός με τους ευρωπαίους εργαζόμενους. Τα σκληρά μέτρα που τώρα εφαρμόζονται στην Ελλάδα πολύ σύντομα θα μεταφερθούν και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή την ώρα είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε να οργανώσουμε από κοινού  τον αγώνα μας και να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο επιτελείο το οποίο θα συντονίζει τις κινητοποιήσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αυξάνοντας έτσι κατακόρυφα τις πιθανότητες για να γίνουν οι αγώνες αυτοί αποτελεσματικοί και νικηφόροι.

Μα έγινε επανάσταση το 1917 στη Ρωσία;

O Τρότσκυ σκοτώνει τον δράκοντα σε αφίσα του 1918, από Wikipedia

του 'Αγγελου Ελεφάντη 

από Σύριζα Βύρωνα

Έγινε πράγματι επανάσταση στη Ρωσία το 1917; Ή μήπως αυτό που έγινε ήταν πραξικόπημα μιας οικτρής μειοψηφίας που επέβαλε ένα δικτατορικό και ολοκληρωτικό καθεστώς; Ιδού το "δίλημμα", έτοιμη και η απάντηση (την συνοψίζω χονδρικά, εν πνεύματι όμως "αληθείας", μέσα από πολλά και διάφορα δημοσιεύματα, παλαιά και καινούρια, πραγματικός ωκεανός): "Τον Νοέμβριο του 1917, τη συντριπτική πλειοψηφία (58%) είχαν οι Επαναστάτες - Σοσιαλιστές και όχι οι Μπολσεβίκοι του Λένιν που ήταν μια μειοψηφία 25%, μετά μάλιστα από βία και νοθεία. Έτσι πήραν την εξουσία πραξικοπηματικά διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση και καταργώντας τη δημοκρατία προς χάριν μιας μόνιμης εξουσίας τους χωρίς αντίπαλα κόμματα".

Είχαν όμως προηγηθεί από την Επανάσταση του Οκτώβρη, μερικές "λεπτομέρειες". Τις συνοψίζω:

1. Η συντριβή του τσαρικού στρατού από τον γερμανικό στο ανατολικό μέτωπο, με 10 εκατομμύρια φαντάρους (πρώην μουζίκους) νεκρούς, τραυματίες, αιχμαλώτους και κυρίως υποχωρούντες προς τα ανατολικά ατάκτως και αρνούμενους να συνεχίσουν τον πόλεμο, αρνούμενους να υπακούσουν στις διαταγές των τσαρικών στρατιωτικών επιτελείων.
 
2. Τον Φλεβάρη του 1917 ξεσπά, στην Αγία Πετρούπολη, η Επανάσταση του '17. Καταργείται ο τσαρισμός, η κυβέρνηση Κερένσκυ υπόσχεται αγροτική μεταρρύθμιση και λειτουργία αντιπροσωπευτικού κοινοβουλευτικού συστήματος. Συνεχίζει όμως τον πόλεμο, οι μεταρρυθμίσεις αργούν, σ' όλη την επικράτεια δημιουργούνται Σοβιέτ, στα οποία οργανώνονται εργάτες, αγρότες, αντιτσαρικοί πάσης φύσεως και σοβιέτ στρατιωτών. Η κυβέρνηση Κερένσκυ λειτουργεί κατασταλτικά, εναντίον αυτού του κινήματος των σοβιέτ, και των κομμάτων (κυρίως κατά των μπολσεβίκων) που τα υποστηρίζουν. Οι πόλεις πεινάνε, οι Γερμανοί προελαύνουν.
 
3. Όταν ξεσπά η Οκτωβριανή Επανάσταση με πρωτοβουλία των μπολσεβίκων, η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση ακυβερνησίας. Τα σοβιέτ, κι ιδιαίτερα των στρατιωτών στηρίζουν την κυβέρνηση των μπολσεβίκων και ιδιαίτερα το σύνθημα για ειρήνη και αναδιανομή της γης.

Ωστόσο, για σήμερα, πρέπει να καταγράψουμε, ότι η πλάστιγγα και μάλιστα μετά το 1989, έχει γείρει αποφασιστικά προς τη μεριά ότι εκείνα τα γεγονότα του Οκτώβρη του 1917 δεν ήταν παρά πραξικόπημα. Ακόμα και στις γραμμές της Αριστεράς. Αλλά να σημειώσουμε ότι πάνω σ' αυτό το κεφαλαιώδες ζήτημα η σύγκρουση συνεχίζεται.

Η αναφορά στους κανόνες και στην αμείλικτη αυτοδυναμία των οικονομικών νόμων που μάταια ξόρκισαν ως εξουσία οι μαρξιστές όπου γης (γιατί αγνόησαν ότι πηγάζουν και ταυτίζονται με την ανθρώπινη φύση) προϋποθέτει την αμφισβήτηση της εξουσίας πλείστων δογμάτων του Μαρξ και των επιγόνων του.

Οι συλλογισμοί του εν γένει αστισμού είναι απλοί: Οι οικονομικοί νόμοι (του καπιταλισμού εννοείται) και της αγοράς είναι αιώνιοι, διότι πηγάζουν από την ανθρώπινη φύση, άρα και ο καπιταλισμός είναι σύστημα αιώνιο όπως και η ανθρώπινη φύση. Το κίνητρο του κέρδους, είναι ακαταμάχητο διότι επίσης εκπηγάζει από την ανθρώπινη φύση. Αλλά το κέρδος σύμφωνα με τους οικονομικούς νόμους είναι η βάση του καπιταλισμού, του συστήματος εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Άρα στην ανθρώπινη φύση ανήκει ορισμένοι άνθρωποι να εκμεταλλεύονται κάποιους συνανθρώπους τους, στην ανθρώπινη φύση ανήκει επίσης και το ακριβώς αντίθετο: κάποιοι να υφίστανται την εκμετάλλευση των εκμεταλλευτών τους. Διότι δεινόν προς τα κέντρα λακτίζειν. Η παραβίαση της ανθρώπινης φύσης είναι φανατισμός και μισαλλοδοξία γι' αυτό οι πολλοί δεν την ανέχονται· υπάρχουν όμως πάντα οι λίγοι μισαλλόδοξοι που την επιβάλλουν εις βάρος των πολλών και εναντίον της θελήσεώς των. Διαπράττουν δηλαδή πραξικόπημα. Επομένως η Επανάσταση του Οκτώβρη είναι πραξικόπημα = ολοκληρωτισμός = Γκουλάγκ.

Έτσι ορισμένοι θεωρούν επανάσταση μόνον την Επανάσταση του Φλεβάρη του 1917 στη Ρωσία γιατί αυτή η τελευταία, ως γνωστόν, ήταν μόνον αντιτσαρική --αστικοφιλελεύθερη-- δημοκρατική. Έστω κι αν κινητήρια δύναμή της ήταν τα σοβιέτ των στρατιωτών και των εργατών, που δεν ήθελαν άλλο πόλεμο και τους Ρομανόφ, δεν κινδύνευαν απ' αυτήν οι αιώνιοι νόμοι του καπιταλισμού και της αγοράς. Όμως, ας δούμε το πράγμα με τα λόγια ενός τοτινού συγχρόνου και ουδόλως μπολσεβίκου:
 
Όταν όμως ένα ολόκληρο τμήμα της ανθρωπότητας, ένα πολύ μεγάλο τμήμα, προχωρά βασανιστικά στους δρόμους του θανάτου και της ελευθερίας. Όταν μια τεράστια επανάσταση ετοιμάζει την πιο βασανιστική γέννα που θα δώσει σάρκα στις πιο απαραίτητες ελευθερίες, ύστερα από τόσες και τόσες αιματηρές και φοβερές αποτυχίες, πολέμους λαών, πολέμους φυλών, πόλεων, εμφυλίους πολέμους, ύστερα από άλλες πιο φοβερές σφαγές και μακελειά... τότε η αντεπαναστατική "σκέψη" γίνεται κονιορτός μπροστά στην πραγματικότητα και δεν έχει άλλο δρόμο από το να μετατραπεί σε πράξη αντεπαναστατική. Τότε η ίδια θα αποδείξει πρακτικά ότι η πάλη των τάξεων υπάρχει, ότι οι επαναστάσεις υπάρχουν, όπως και οι αντεπαναστάσεις. Κι αυτό συνέβη πολλάκις, συμβαίνει συνεχώς, όπως συνέβη με τους Καντέ, τους Σοσιαλεπαναστάτες, τους Κοζάκους, τον Βράγκελ, τον Ντενίκιν, τους Τσέχους, τους Ρώσους αστούς και αριστοκράτες, στους Αγγλογάλλους εισβολείς, (στρατός 11 χωρών συνολικά) όπως συνέβη ακόμη και με δυο συντάγματα ευζώνων, του Κονδύλη και του Πλαστήρα, όταν πολλοί Έλληνες φαντάροι άφησαν τα κόκαλά τους στην Ουκρανία το 1919.

Υπάρχει όμως μια άλλη αντίδραση: ότι η επανάσταση αυτή ήταν βολονταριστική και "νομοτελειακά", λόγω ενδογενών προϋποθέσεων οδήγησε στον ολοκληρωτισμό, τον σταλινισμό και τις τερατώδες κοινωνίες του Υπαρκτού. Πάλι εν συντομία, πάλι όμως εν πνεύματι αληθείας.

Εδώ πράγματι μπορούμε να κουβεντιάσουμε τα δυο προβλήματα, πολύ παλιά κι αυτά άλλωστε, όχι όμως εξωπραγματικά.

Το πρώτο: Αιτία του ολοκληρωτισμού είναι ο μαρξισμός του Λένιν, ο λενινισμός. Και ήταν ολέθριος ο λενινισμός διότι υπέτασσε τα πάντα στο |σκοπό της προλεταριακής επανάστασης.  
Το δεύτερο: οι πολιτικοί θεσμοί που δημιούργησε η επανάσταση, το μονοκομματικό καθεστώς κ.λπ. βρίσκονται στη ρίζα του μετεπαναστατικού βοναπαρτιστικού φαινομένου που ονομάστηκε σταλινισμός.

Καθιερώνονται λοιπόν δύο συγκλίνουσες γενεαλογίες αιτιών: μία θεωρητική, "ο μαρξισμός του Λένιν" και μία πολιτική, οι πολιτικοί θεσμοί που δημιούργησε η επανάσταση. Προφανώς η δεύτερη ανάγεται στην πρώτη και επομένως η μόνη αιτία, και γεννήτορας του ολοκληρωτισμού και του σταλινικού "φαινομένου" είναι ο "μαρξισμός του Λένιν". Παρεμπιπτόντως --κι αυτό έχει τεράστια σημασία-- αυτή η ερμηνεία αποτελεί σήμερα πλέον κυρίαρχη ιδεολογία και στην ευρωπαϊκή αριστερά και η περί του αντιθέτου άποψη έχει καταγραφεί στα κατάστιχα του "δογματικού παλαιοημερολογιτισμού". Ας δούμε όμως:

Το «κατηγορώ» της άλλης Ελλάδας

Max Ernst, The Beautiful Season, 1925

του Κώστα Δουζίνα

ΕΠΟΧΗ, 23.10.11

Οι εργαζόμενοι ενός μικρού αρτοποιείου στο κέντρο της Αθήνας ανακοίνωσαν την Τετάρτη ότι, εφόσον δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν στην απεργία κλείνοντας το κατάστημα, επειδή εξυπηρετούν ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, αποφάσισαν να συμμετάσχουν στη γενική απεργία πουλώντας όλα τα προϊόντα σε τιμή κόστους. Πρέπει να ήταν απροσδόκητη έκπληξη, σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, για τους πελάτες που αγόρασαν  το γάλα και το ψωμί τους στη μισή τιμή. Μια καθημερινή ιστορία αντίστασης και ευγένειας στην Αθήνα. Την ίδια στιγμή, κανένα μέλος του υπουργικού συμβουλίου ή της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να εμφανιστεί δημοσίως χωρίς να τον κράξουν ή να τον γιαουρτώσουν.

Η Ελλάδα έχει χωριστεί στα δύο. Από τη μια, πολιτευτές και τραπεζίτες, πλούσιοι φοροδιαφεύγοντες και μεγαλοκαναλάρχες, που παρά τις κομματικές τους διαφορές είναι ενωμένοι στην υποστήριξη της πλέον ταξικής και βίαιης κοινωνικής και πολιτιστικής αναδιάρθρωσης που έχει γνωρίσει η δυτική Ευρώπη.

Η «άλλη» Ελλάδα

Η «άλλη» Ελλάδα, που δεν απολαμβάνει ιδιαίτερης προβολής από τα ΜΜΕ, συμπεριλαμβάνει την πλειοψηφία του πληθυσμού. Αυτό αποδείχτηκε την Τετάρτη, όταν, σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ, 500.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στους δρόμους της Αθήνας και των άλλων μεγάλων ελληνικών πόλεων, όπου τα περισσότερα καταστήματα παρέμειναν κλειστά. Ήταν η μεγαλύτερη διαδήλωση μετά τη μεταπολίτευση. Η απόπειρα να δημιουργηθεί ρήγμα μεταξύ των εργαζομένων του δημοσίου τομέα (τους οποίους επιχειρούν να παρουσιάσουν ως τεμπέληδες και διεφθαρμένους) και του ιδιωτικού (τους υποτιθέμενους φοροφυγάδες) αστόχησε. Η μοναδική επιτυχία για την οποία μπορεί να κομπάσει η κυβέρνηση Παπανδρέου, είναι η κατάρρευση του παλιού διαχωρισμού μεταξύ δεξιάς και αριστεράς, που κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή μετά την αντίσταση κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, και η υποκατάστασή της από το νέο διαχωρισμό μεταξύ της ελίτ και του λαού.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες σύντομα θα αποφασίσουν πώς θα διαχειριστούν το χρέος, με την ελληνική κυβέρνηση σε ρόλο θλιβερού παρατηρητή από το περιθώριο του προαποφασισμένου μέλλοντος της χώρας. Μόλις το μοναδικό μέλημά τους τακτοποιηθεί, το πολιτικό παιχνίδι στην Ελλάδα θα μπει στην τελική του φάση. Σε αυτό το χρονικό σημείο, η «άλλη» Ελλάδα θα διατυπώσει το ιστορικό κατηγορητήριο.

Ελίτ και λαός

Οι ελληνικές πολιτικές ελίτ θα αντιμετωπίσουν κατηγορητήριο για υπόθαλψη ανομίας, όρος που χρησιμοποιείται αυθαίρετα εναντίον όσων αντιστέκονται. Τα δύο μεγάλα κόμματα και όλοι οι γηραιοί πολιτικοί κυβέρνησαν τη χώρα εναλλασσόμενοι τα τελευταία 40 χρόνια. Δημιούργησαν τον παραφουσκωμένο και αναποτελεσματικό δημόσιο τομέα, στον οποίο τώρα επιτίθενται για να ικανοποιήσουν τους πελάτες τους. Έκαναν τα στραβά μάτια στη φοροδιαφυγή και δημιούργησαν το πιο γενναιόδωρο φορολογικό σύστημα φοροασυλίας για τους πλούσιους. Το έλλειμμα και το χρέος και συνέχισαν να τρέχουν ακόμα και όταν τα προβλήματα είχαν γίνει ξεκάθαρα. Η κεντροδεξιά και η κεντροαριστερή παράταξη παραποιούσαν τα στατιστικά στοιχεία των κυβερνητικών προκατόχων τους αυξάνοντας το έλλειμμα, πράγμα που τελικά οδήγησε στην ευρωπαϊκή παρέμβαση. Ο Ματίας Μάγιερς, της τρόικας, είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή» ότι δεν ζήτησαν την κατάλυση των συλλογικών συμβάσεων στον ιδιωτικό τομέα, μέτρο που επέφερε μια σχετική αντίθεση στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Η τρόικα, επίσης, δεν ζήτησε την καθολική αλλαγή του νόμου για την παιδεία, που επιχειρείται να επιβληθεί παρά την αντίθεση του συνόλου σχεδόν της ακαδημαϊκής κοινότητας. Μοιάζει σαν οι ελληνικές ελίτ να επιθυμούσαν το χρέος ώστε να ενορχηστρώσουν την καθολική κατάρρευση του κοινωνικού κράτους και τη μαζική παράδοση του δημόσιου πλούτου στα χέρια ιδιωτών σε τιμές προσφοράς.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου θα αντιμετωπίσει κατηγορητήριο για ανικανότητα και ηθικό κυνισμό. Κάθε αυταρχικό καθεστώς ονειρεύεται να αλλάξει ριζικά την κοινωνία με ένα μαγικό ραβδί.  Αυτή η κυβέρνηση πίστεψε ότι περνώντας από τη βουλή ορισμένα νομοθετήματα που υπονομεύουν την ελληνική νοοτροπία των αρχαίων αξιών, συμβάσεων και αρχών, θα δημιουργούσε καινούργιους ανθρώπους. Η αποστολή ήταν να αντικαταστήσει το παραδοσιακό ενδιαφέρον για τον άλλο με την αδιαφορία, την παραδοσιακή φιλοξενία με την εκμετάλλευση, την παρηγοριά των φίλων με την κατάθλιψη κατά μόνας.

Χωρίς νομιμοποίηση

Απέτυχαν και μόνο μια χοντρή μπλε γραμμή χωρίζει την ελίτ από τον εξαθλιωμένο κόσμο τώρα. Τα τεχνάσματα της μαύρης μαγείας τους συνοδεύτηκαν με μεταμοντέρνο κυνισμό. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους η κυβέρνηση ανακοίνωσε θριαμβευτικά σε τρεις περιπτώσεις ότι είχε βρει λύση και αμέσως διαψεύστηκε. «Ξέρω ότι αυτό που σας λέω είναι ψέμα, αλλά θα συνεχίσω να πράττω σαν να ήταν αλήθεια», είναι η επωδός του κυνικού. Και καθώς η ανεργία στους νέους εκτοξεύεται στο 50%, η Ελλάδα θα πληρώνει για δεκαετίες την καταστροφή μιας ολόκληρης γενιάς, τη γενοκτονία που διαπράττεται.

Η τρόικα του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ θα αντιμετωπίσει κατηγορητήριο για νεοαποικιακή αλαζονεία. Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις το μύθο του Σίσσυφου για να καταλάβεις ότι μέτρα που οδηγούν την ανάπτυξη στο -7%, δεν μειώνουν το έλλειμμα ή το χρέος. Δεν χρειάζεται να έχεις διαβάσει Πλάτωνα ή Αριστοτέλη για να κατανοήσεις ότι η πλέον του 50% μείωση στους μισθούς και τις συντάξεις σημαίνει ότι ο κόσμος δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στους εξωφρενικούς νέους φόρους. Δεν χρειάζεται να ξέρεις ελληνική ιστορία για να κατανοήσεις ότι εάν διαρκώς κάνεις λόγο για μειωμένη εθνική κυριαρχία, ο λαός θα αντιδράσει οργισμένα.

Οι διαδηλώσεις αυτής της εβδομάδας έληξαν τραγικά με το θάνατο ενός συνδικαλιστή. Τα τελευταία προκαλύμματα της κυβερνητικής νομιμότητας έφυγαν και το ίδιο θα κάνει και η ίδια η κυβέρνηση σύντομα. Το έλλειμμα δημοκρατίας από το οποίο πάσχουν τα πολιτικά συστήματα παντού στον κόσμο είναι μη αναστρέψιμο στην Ελλάδα. Η ευθύνη της «άλλης» Ελλάδας είναι να επινοήσει το θεσμό της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δημοκρατίας του 21ου αιώνα. Αυτό είναι που μπορεί η Ελλάδα να προσφέρει στον κόσμο.

Όταν η ιστορία επαναλαμβάνεται ως τραγωδία

Francisco de Goya  «La Riña», Museo del Prado

 της Έλσας Παπαγεωργίου

από το Red NoteBook  21.10.11

Είμαι βαθιά σοκαρισμένη, κι όπως χιλιάδες κόσμου που επέστρεψαν από τη χθεσινή συγκέντρωση, μοιράζομαι το αίσθημα ματαίωσης, απογοήτευσης και βαθιάς πίκρας. Αντί οι άνθρωποι σήμερα να γυρίζουν στις δουλειές τους με το κεφάλι ψηλά, μετά από δύο μέρες που σύσσωμη η ελληνική κοινωνία βγήκε τους δρόμους, το κεφάλι με δυσκολία στέκεται στους ωμους,  ενώ δυσκολεύεται να παρει στροφές αισιοδοξίας και να αναπαραστήσει ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον.

Η αντιπαράθεση σχετικά με το ποιος φέρει την ευθύνη για το θάνατο του Δημήτρη Κοτσαρίδη -είχε όνομα ο άνθρωπος, όπως όνομα έχουν όλοι οι νεκροί- το μόνο αποτέλεσμα που έχει είναι να αναπαράγει την παράνοια και τη βαθιά παρακμή που συμπυκνώνουν τα γεγονότα των οποίων μάρτυρες γίναμε χθές το μεσημέρι.

Ενάμιση χρόνο πήρε στον ελληνικό λαό να ξαναβγεί στο δρόμο μετά τους τρεις νεκρούς της Μαρφίν. Όχι τυχαία. Κι ήμουν μεταξύ αυτών που πίστευαν και πιστεύουν ότι η Μαρφίν έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο στην ακινητοποίηση της κοινωνίας. Το συλλογικό ασυνείδητο αυτου του λαού, άσχετα αν ο καθένας ξεχωριστά εντάσσεται στους "βαθιά πολιτικοποιημένους" ή οχι, είναι σφραγισμένο από εικόνες μαζικών διαδηλώσεων που καταλήγουν σε νεκρούς. Αυτά τα βιώματα δεν εξαφανίζονται εύκολα από την μνήμη, παρά τη δύναμη της αλλοτρίωσης, του καταναλωτισμού και της ψευδαίσθησης ενός ιστορικού συμβιβασμού.

Οι άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν, δεν θέλουν να βλέπουν να σκοτώνονται άνθρωποι όταν κατεβαίνουν στο δρόμο. Αυτή τη θέληση για ζωή τη συμμερίζομαι απολύτως.

Ενάμισι χρόνο κι εκατοντάδες μέτρα πήρε στην κοινωνία (την οποία βουλιάζουν όχι μόνο στη μιζέρια, αλλά και σε μια ιδιαίτερη κοινωνικοπολιτική παθολογία που έκανε χθες επεισοδιακή εμφάνιση) για να δηλώσει παρούσα, ενεργή και αφυπνισμένη.

Η ιστορία μας δαγκώνει πάλι το σβέρκο

Όχι, το σκηνικό της αντιπαράθεσης δεν μας ήταν πρωτόγνωρο. Όσοι και όσες συμμετείχαμε τα τελευταία είκοσι χρόνια στον εορτασμό του Πολυτεχνείου ή σε οποιοδήποτε μαζικό κίνημα, έχουμε πάρει την πικρή γεύση. Η ιστορία επαναλαμβάνεται, αλλά ποτέ με τον ίδιο τρόπο, έλεγε ο μουσάτος. Επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή ως τραγωδία. Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για φάρσα σήμερα.

Την ώρα που διακυβεύεται, όχι το μέλλον του ελληνικού λαού (γιατί αυτό διακυβεύεται χρόνια τώρα, κι ας μη θέλανε να το βλέπουν κάποιοι), αλλά οι προϋποθέσεις για μια πραγματική αντίσταση που γεννάει ελπίδες μέσα στο ζόφο, κάποιοι αποφασίζουν ότι είναι η σωστή στιγμή να χτυπηθούν με το ΚΚΕ και το ΠΑΜΕ γιατί "καπελώνουν και αστυνομεύουν το κίνημα".

Εγώ λέω ότι αν κάθε φορά στις επιδείξεις δύναμης του ΚΚΕ συνέβαιναν οι μισές συγκρούσεις απ΄ όσες έγιναν χθες, δεν θα είχε μείνει μέχρι σήμερα ούτε ρουθούνι.

Και ρουθούνι δεν θα μείνει τελικά. Όχι όμως στο πεδίο της ταξικής σύγκρουσης. Όσοι θεωρούν τους εαυτούς τους "επιταχυντές της συνείδησης" και υπερασπιστές των απανταχού θυμάτων του σταλινισμού, την έχουν γραμμένη στα παλιά τους τα παπούτσια αυτή την τελευταία.

Εντέλει, ποιο ήταν το διακύβευμα; ΄Ηταν το κίνημα, η βουλή, οι τροτσκιστές; Το ότι έχουμε τις μολότοφ έτοιμες, κι αφού δεν μπορούμε να τις ρίξουμε στα ΜΑΤ, θα επιτεθούμε στα ΚΝΑΤ; Στο όνομα ποιανού; Την ώρα που όλοι βρίσκονται στο δρόμο, ποιος χρειάζεται "εκπροσώπηση"; Αν το θέμα που απασχολούσε της μεγάλη μάζα της διαδήλωσης ήταν η παρουσία του ΚΚΕ μπροστά από τη βουλή, δεν θα έπρεπε να κάνει η ίδια κάτι για αυτό; Ή μήπως τελικά το κίνημα είναι "συμβιβασμένο" και χρειάζεται κάποιους να κάνουν στη θέση του αυτό που το ίδιο δεν μπορεί να κάνει;

Και ποιος έχει δικαίωμα στο όνομα του κινήματος, να κάνει χρήση βομβών μολότωφ μέσα σε πλήθος ανθρώπων; Δεν είναι αυτή η συνθήκη από μόνη της εξαιρετικά επικίνδυνη για την ανθρώπινη ζωή; Δεν είναι η ανθρώπινη ζωή αγαθό που πρέπει να διασφαλίζεται ; Ή τελικά, για κάποιους, αυτό το αγαθό έχει λιγότερη σημασία μπροστά στο ζήτημα της ηγεμονίας;

Το μεταμοντέρνο σκηνικό της αφρικανικού τύπου εμφύλιας σύρραξης, ενώ οι ιμπεριαλιστές παρελαύνουν πάνω σε πτώματα, δεν μπορεί παρά να προκαλεί αηδία και βαθιά ντροπή. Η υιοθέτηση μιλιταριστικών μέσων για μια αντιπαράθεση που εξελίσσεται στο εσωτερικό μιας μαζικής κινητοποίησης θυμίζει κάτι από το πως τσακίστηκε το κίνημα απελευθέρωσης στη Λατινική Αμερική. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε στον Τρίτο κόσμο.

Η ιστορία και οι τραγωδίες του εργατικού κινήματος και της αριστεράς έγιναν κουρελόχαρτα για να σκουπίζουν κάποιοι τις "ακαθαρσίες" που έχουν στα κεφάλια τους.

Κάτι τελευταίο: Ο θυμός, στη μακρά διάρκεια, είναι αίσθημα που λειτουργεί οργανωτικά. Το μίσος, αντίθετα, είναι παραλυτικό. Όσοι, την ώρα που η κοινωνία πάει να εκφράσει το θυμό της, αποφασίζουν να παίξουν το χαρτί του μίσους, θα διαλύσουν ό,τι υπάρχει γύρω τους. Κι αυτό είναι το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. 

"Το τραγούδι της απεργίας"

 

Βγες έξω, σύντροφε! Ρίσκαρε
τη δεκάρα, που ούτε δεκάρα πια δεν είναι.
Τον τόπο για ύπνο που πάνω του πέφτει η βροχή
και της δουλειάς τη θέση που αύριο θα χάσεις!
Μπρος, στο δρόμο έξω! Αγωνίσου!
Να περιμένεις πια δε γίνεται, είναι αργά πολύ!
Βοήθα τον εαυτό σου βοηθώντας μας: Κάνε πράξη
την αλληλεγγύη!

Βγες έξω, σύντροφε, αντιμέτωπος με τα όπλα και
διεκδίκησε το μεροκάματό σου!
Σαν ξέρεις πως δεν έχεις τίποτα να χάσεις
Όπλα αρκετά οι αστυνόμοι τους δεν έχουν!
Μπρος, στο δρόμο έξω! Αγωνίσου!
Να περιμένεις πια δε γίνεται, είναι αργά πολύ!
Βοήθα τον εαυτό σου βοηθώντας μας: Κάνε πράξη
την αλληλεγγύη!

Bertolt Brecht, "Το τραγούδι της απεργίας" , 1929 - 1930.

Η Ακροδεξιά την εποχή του Μνημονίου

Τζωρτζ Γκρος, "Έκλειψη ηλίου", 1926

του Δημήτρη Ψαρρά

από τα Ενθέματα, 16.10.11

ΣΚΗΝΗ 1η: Βλέπουμε τον αρχηγό του ΛΑΟΣ σε πρόσφατη συνέντευξή του (Kontra Channel, 28.5.2011)  να αποκρούει τον όρο Ακροδεξιά: «Δεν ξέρω τι είναι αυτό που λέμε Aκροδεξιά. Δεν έχω δει ακροδεξιά με την έννοια του ναζισμού πουθενά. […] Πουθενά δεν υπάρχει αυτό που λέμε Aκροδεξιά. Δεν είναι ακροδεξιά η Λέγκα του Βορρά, η οποία συμμετέχει στην κυβέρνηση Μουσολίνι [sic] κι έχει μία άνοδο». Όσο για τη Χρυσή Αυγή, δεν είναι ακραία: «Όχι. Εγώ θα ’λεγα ότι είναι μια δεξιά παράταξη. Γιατί πρέπει να είναι ακραία;».

ΣΚΗΝΗ 2η: Ο Άδωνις Γεωργιάδης παρουσιάζει την επανέκδοση του Λεξικού των ελληνικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων του Σμιθ (Τηλεάστυ, 22.6.2011). Σε όλη την εκπομπή του ο γραμματέας του ΛΑΟΣ επανέρχεται στο λήμμα «Ξενία» του λεξικού διαβάζοντας την ίδια φράση: «Παρά τοις αρχαίοις ο μη Ελλην ξένος εθεωρείτο ως εχθρός και βάρβαρος». Αυτή τη φράση ο κ. Γεωργιάδης την ερμηνεύει ως εξής: «Δηλαδή, η έννοια του Ξενίου Διός ήταν μόνο μεταξύ των Ελλήνων. Δεν έχει να κάνει με τους αλλοδαπούς, να πείτε στους διάφορους θολοκουλτουριαραίους».

Μόνο που το Λεξικό λέει το ακριβώς αντίθετο. Μπορεί να το διαπιστώσει μόνος του καθένας, εφόσον το βιβλίο έχει αναρτηθεί στην πολύτιμη ψηφιακή βιβλιοθήκη Ανέμη του Πανεπιστημίου Κρήτης (anemi.lib.uoc.gr). Ακριβώς μετά από τη φράση που επαναλάμβανε μονότονα ο κ. Γεωργιάδης, αναγράφονται τα ακόλουθα:

«Ο ερχόμενος δε εις χώραν τινά ουχί επί εχθρικώ τινι σκοπώ, φαινομένως τουλάχιστον, ενομίζετο ως ου μόνον προστασίας δεόμενος, αλλά και ως ικέτης. [...] Αμα αφικομένου ξένου, οιασδήποτε τάξεως και γένους, εδέχοντο αυτόν ευμενώς και παρείχον αυτώ πάντα τα προς ανάπαυσιν και θεραπείαν των αμέσων αυτού αναγκών επιτήδεια. Ο ξενούμενος αυτόν δεν ηρώτα τις ήτο ούτος, ή δια τι ήλθεν εις την οικίαν αυτού πριν ή εκτελέση τα της ξενίας καθήκοντα. Εν όσω δε διέμενε παρ’ αυτώ, εθεώρει ως ιερώτατον καθήκον το προστατεύειν αυτόν από πάσης καταδιώξεως, και εάν έτι ανήκεν εις πολιτικώς εχθράν φυλήν».

Μ’ άλλα λόγια, ο κ. Γεωργιάδης διαστρέβλωνε ανοιχτά το περιεχόμενο του βιβλίου που πουλούσε, μόνο και μόνο για να ταιριάζει με τις κατευθύνσεις της ρατσιστικής κομματικής του γραμμής.

ΣΚΗΝΗ 3η: Ο άλλος τηλεβουλευτής του ΛΑΟΣ, ο Κυριάκος Βελόπουλος κάνει «αποκαλύψεις» (Τηλεάστυ, 16.9.2011). Είναι η ειδικότητά του. Χάρη σ’ αυτήν έχει πάρει θέση μόνιμου συνεργάτη στις «ερευνητικές» εκπομπές του Κώστα Χαρδαβέλλα. Από καιρό, όπως εξηγεί ο ίδιος ο Βελόπουλος σε πολλές εκπομπές του, προσπαθούσε να αποδείξει ότι ο Γλέζος και ο Σάντας δεν κατέβασαν την κατοχική γερμανική σημαία από την Ακρόπολη, εφόσον το βράδυ οι σημαίες υποστέλλονται. Πρόκειται για μια ένσταση που προβάλλουν εδώ και χρόνια κάθε λογής ακροδεξιά έντυπα και ιστολόγια. Και κάνουν ότι δεν ξέρουν ότι όλες οι κατοχικές εφημερίδες έχουν την επομένη της ηρωικής πράξης ανακοίνωση του γερμανού φρούραρχου, στην οποία αναφέρεται ρητά το γεγονός. «Κατά την νύκτα της 30ής προς την 31η Μαΐου υπεξαιρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ’ αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και οι συνεργοί αυτών θα τιμωρηθώσι διά της ποινής του θανάτου».[1]

Μετά απ’ αυτή την αδιάσειστη απόδειξη και με την άνεση που χαρακτηρίζει όλους τους τερατολόγους της Ακροδεξιάς, ο Βελόπουλος, αντιγράφοντας και πάλι από ακροδεξιά ιστολόγια, αλλάζει το τροπάρι και προσπαθεί να λερώσει αυτή τη λαμπρή σελίδα της Εθνικής Αντίστασης με την δήθεν αποκάλυψη που έγινε στη Βουλή το 1958 για μια γυναίκα που υποτίθεται ότι έριξαν δόλωμα στους Γερμανούς οι Γλέζος και Σάντας. Αλλά αυτή η «αποκάλυψη» προέρχεται από τα χείλη των Κωνσταντίνου Μανιαδάκη, του διαβόητου υφυπουργού Ασφαλείας της δικτατορίας Μεταξά, γνωστού για τα βασανιστήρια και τις μεθόδους παραπληροφόρησης που χρησιμοποιούσε. Ο Μανώλης Γλέζος, διευθυντής τότε της Αυγής, είχε συλληφθεί στις αρχές Δεκεμβρίου 1958 με την κατηγορία της κατασκοπίας. Ήταν ένας τρόπος κατατρομοκράτησης της Αριστεράς που είχε κατορθώσει στις εκλογές της ίδιας χρονιάς να φτάσει το 24,5% και να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση. Και χρειαζόταν βέβαια να αμαυρωθεί το αγωνιστικό παρελθόν του Γλέζου.[2]

***

Ο διπλός λόγος της Ακροδεξιάς

Τα παραδείγματα θα μπορούσαν να είναι εκατοντάδες. Η σύγχρονη ελληνική Ακροδεξιά είναι γέννημα-θρέμμα της ιδιωτικής τηλεόρασης. Και την πραγματική της φυσιογνωμία δεν είναι δυνατόν να περιγράψει κανείς, αν δεν μελετήσει το περιεχόμενο των τηλεοπτικών παρεμβάσεων των στελεχών της. Μάλιστα, δεν αρκεί  να περιοριστεί κανείς σε όσα λένε αυτά τα στελέχη στα δελτία ειδήσεων των μεγάλων καναλιών. Πρέπει να αναζητήσει τις απόψεις που εκφράζουν στις δικές τους εκπομπές και στα φιλικά τους κανάλια. Και τότε θα διαπιστώσει ότι πίσω από τη βιτρίνα των σοβαρών και υπεύθυνων πολιτικών στελεχών που παρουσιάζουν τον τελευταίο καιρό ο αρχηγός του ΛΑΟΣ και οι συνεργάτες του, διατηρείται η ίδια ακραία, ρατσιστική και ψευδολόγα ρητορική.

Ο λόγος είναι απλός. Ο κ. Καρατζαφέρης και οι συνεργάτες του εφαρμόζουν την τακτική που ακολούθησαν πριν απ’ αυτούς και τα περισσότερα σύγχρονα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης, δηλαδή εκφέρουν έναν διπλό λόγο, ο οποίος διαφοροποιείται ανάλογα με το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται. Στρογγυλεμένα, «εύπεπτα» και «καθωσπρέπει» λόγια προς το εθνικό ακροατήριο και σκληρά μισαλλόδοξα προς τους μυημένους των ειδικών εκπομπών. Αν θέλει, λοιπόν, κανείς να έχει άποψη για το περιεχόμενο της πολιτικής τους ατζέντας πρέπει να υποστεί το μαρτύριο της παρακολούθησης των ποικίλων προσωπικών τηλεοπτικών τους εκπομπών σε κάθε λογής κανάλια.

Τον ίδιο δρόμο ακολουθεί και η Χρυσή Αυγή, που δεν περιορίζεται πλέον στη διοργάνωση πογκρόμ εναντίον μεταναστών. Μετά την εκλογή Μιχαλιολιάκου στο Δήμο της Αθήνας ονειρεύεται κι αυτή είσοδο στη Βουλή. Προς στιγμή εξασφάλισε εβδομαδιαία εκπομπή στο Kontra Channel του Κουρή, αλλά οι διαμαρτυρίες που ξεσηκώθηκαν υποχρέωσαν τη διοίκηση του σταθμού να ακυρώσει τη συνεργασία με τη ναζιστική ομάδα, και να απεκδυθεί τις ευθύνες της, με τη δικαιολογία ότι η εκπομπή αυτή θα προβαλλόταν σε ώρα που ανήκει «στον πρώην ιδιοκτήτη της συχνότητας κ. Παπανικόλα». Τον γνωστό Παπανικόλα που στις εκλογές αποτέλεσε την «οικολογική συνιστώσα» του ΛΑΟΣ.

Ούτως ή άλλως, το Kontra είναι χαρακτηριστικό για την τηλεοπτική απήχηση των αστέρων της Ακροδεξιάς. Συγκεντρώνει στις τάξεις του γνωστά στελέχη του ΛΑΟΣ (Σπίνος, Παπαδόπουλος), ενώ δε χάνει ευκαιρία να φιλοξενήσει τον φίρερ και τα στελέχη της Χρυσής Αυγής (εκπομπές Μιχαλονάκου, Χίου).

Είναι γεγονός ότι η σημερινή κρίση έχει ανοίξει νέα πεδία δράσης στην ελληνική Ακροδεξιά. Κάθε λογής συνωμοτική θεωρία ακούγεται σήμερα λιγότερο παράξενη, ενώ ο ορθός λόγος έχει καταλήξει στα αζήτητα, όταν ο πολίτης αντιμετωπίζει κάθε μέρα μπροστά του το παράλογο με τη μορφή των απαιτήσεων της κυβέρνησης και της τρόικας. Και βέβαια είναι η κατάλληλη στιγμή για να μας αποκαλύψουν κάποιοι ότι φταίνε οι Εβραίοι, ότι έχει ήδη έρθει ο Αντίχριστος και ότι το μόνο που μένει είναι να αγοράζουμε τα βιβλία τους. Ακόμα και ο σεβάσμιος Μίκης Θεοδωράκης μας καλεί με το τελευταίο του βιβλίο να μελετήσουμε τα βίντεο που έχει αναρτήσει στην επίσημη ιστοσελίδα της «Σπίθας» σχετικά με την «Παγκόσμια Διακυβέρνηση» και τη Λέσχη Μπίλντερμπεργκ.[3] Αλλά το βίντεο με τίτλο «Η ελληνική συμμετοχή στη Λέσχη Μπίλντερμπεργκ» δεν είναι παρά ένα άθλιο προπαγανδιστικό φιλμάκι ενός Χρυσαυγίτη που υπογράφει με το ψευδώνυμο «Τσιμπούκας», και το μόνο που κάνει είναι να μιλά για «πολιτικούς του κώλου», «πολιτικούς προδότες» (υποδεικνύοντας Παπανδρέου και Σαμαρά) και βέβαια να αποκαλύπτει ότι «οι Εβραίοι έχουν εισβάλει στην Ελλάδα κι έχουν παραποιήσει-διαβρώσει τα πάντα». Δεν περιμέναμε να παίζει στα δάχτυλά του το You Tube ο Μίκης, αλλά είναι σαφές ότι κάποιος στενός του συνεργάτης θεώρησε ότι η προπαγάνδα της Χρυσής Αυγής είναι καλή και για τη «Σπίθα».

Ο μνημονιακός κ. Καρατζαφέρης ο «αποχαρακτηρισμός» του ΛΑΟΣ

Υπάρχει βέβαια και η δικαιολογία ότι ο λεγόμενος «αντιμνημονιακός αγώνας» ενώνει όλους τους Ελληνες. Αλλά τότε πώς εξηγείται η στάση του κ. Καρατζαφέρη κατά την ψήφιση του Μνημονίου, σε μια περίοδο που ήταν εμφανές ότι τα κυβερνητικά μέτρα θα προκαλούσαν ισχυρές λαϊκές αντιδράσεις;

Με την κίνησή του αυτή ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ κατάφερε να εμφανιστεί ως «εθνικά υπεύθυνος ηγέτης» και –το σημαντικότερο– να διεκδικήσει ένα ιδιότυπο «μεσαίο χώρο», μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Το χώρο αυτό του τον προσφέρει ο ίδιος ο κ. Σαμαράς όταν τον αποκαλεί «εξαπτέρυγο» του ΠΑΣΟΚ ή «μέλος της συμμαχίας των προθύμων». Με λίγα λόγια, η ψήφιση του Μνημονίου ήταν το πιστοποιητικό που εξασφάλισε τον αποχαρακτηρισμό του ΛΑΟΣ.

Ήδη πριν από τις εκλογές του 2009 τα στελέχη του ΛΑΟΣ είχαν κερδίσει την καρδιά των βασικών διαμορφωτών της κοινής γνώμης. Αλλά τώρα πια, με την «υπεύθυνη στάση» του ΛΑΟΣ κατά την ψήφιση του Μνημονίου, ο κ. Καρατζαφέρης έχει αναδειχτεί σε εθνική δύναμη, εκτοπίζοντας μάλιστα στο περιθώριο των άκρων την Αριστερά, ακόμα και την πιο μετριοπαθή Αριστερά.

Μας το είπε ο Αλέξης Παπαχελάς, ο οποίος σε ένα ασυνήθιστα υμνητικό πρωτοσέλιδο άρθρο της Καθημερινής μιλούσε για «φαινόμενο ΛΑΟΣ» και υποστήριζε ότι το κόμμα «ανεβαίνει» δημοσκοπικά, χάρη στις σωστές θέσεις του Καρατζαφέρη με την ψήφιση του Μνημονίου, την πρόταση για οικουμενική κυβέρνηση, την ευκολία του να δεχτεί το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και την επιμονή του στην ατζέντα «νόμου και τάξης».[4]

Από κοντά και ο Γιάννης Πρετεντέρης που σε πρόσφατο άρθρο του πρότεινε συνεργασία «ακόμα και κυβερνητική όλων των κομμάτων του συνταγματικού τόξου όπως εκφράστηκε στο νόμο για τα ΑΕΙ», βάζοντας έτσι το ΛΑΟΣ στο συνταγματικό τόξο και βγάζοντας έξω όλα τα κόμματα της Αριστεράς.[5]

Φυσικά δεν είναι μόνο ο Πρετεντέρης και ο Παπαχελάς. Αντίστοιχα εύσημα έχει εισπράξει ο κ. Καρατζαφέρης από το σύνολο των βραδινών τηλεπαρουσιαστών, ενώ βέβαια και τα στελέχη της κυβέρνησης –με προεξάρχοντες τους κυρίους Λοβέρδο, Βενιζέλο και Πάγκαλο– έχουν με κάθε τρόπο εκφράσει την ευγνωμοσύνη τους για τη στήριξη.

Η οικονομική ατζέντα του ΛΑΟΣ: σκληρός νεοφιλελευθερισμός

 

Αλλά υπάρχει κάτι σοβαρότερο. Ο δεύτερος λόγος που το ΛΑΟΣ συντάχθηκε με το Μνημόνιο έχει βαθύτερες ρίζες στην πολιτική συγκρότηση του κόμματος αυτού και τις αντιλήψεις του κ. Καρατζαφέρη για τα οικονομικά και τα εργασιακά ζητήματα. Τα περισσότερα μέτρα που έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση μοιάζουν αντιγραμμένα από το προεκλογικό πρόγραμμα του ΛΑΟΣ, ενώ ο Καρατζαφέρης υποστηρίζει σήμερα μια δέσμη ακόμα πιο σκληρών αντεργατικών και φιλοεργοδοτικών μέτρων. Θυμίζουμε ότι ήταν εκείνος που είχε εισηγηθεί πρώτος τη νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων, είχε προτείνει την κατάργηση της φορολογίας των αυτοκινήτων πολυτελείας, επέμενε στη μηδενική φορολόγηση των επιχειρήσεων, την άνευ όρων νομιμοποίηση του μαύρου χρήματος, την κατάργηση του πόθεν έσχες (το οποίο θεωρεί «κομμουνιστικής υφής»), τη δημιουργία φορολογικού παραδείσου στην Ελλάδα, και την κατάργηση των συνδικάτων. Ακόμα και πρωθυπουργό τραπεζίτη είχε προτείνει από το 2009 ο κ. Καρατζαφέρης.

Όσο για τους δημόσιους υπαλλήλους, που κατά τη γνώμη του είναι υπεράριθμοι κατά 600.000 (περίπου όλοι δηλαδή), ο Καρατζαφέρης θέλει να τους στείλει να δουλεύουν στα εργοστάσια και να μην τους πληρώνουν οι εργοστασιάρχες, αλλά το κράτος, έτσι ώστε να μειωθεί το κόστος των ελληνικών προϊόντων. Και όσοι περισσεύουν θα πάνε να μαζεύουν αγροτικά προϊόντα, πάλι με κρατικά έξοδα, έτσι ώστε να διώξουμε και τους λαθρομετανάστες που βρομίζουν τη χώρα μας.

Ορισμένοι αναλυτές δυσκολεύονται να εντάξουν το ΛΑΟΣ που έχει υιοθετήσει αυτό το σκληρό νεοφιλελευθερισμό στην ευρωπαϊκή Ακροδεξιά. Πράγματι, τα περισσότερα ακροδεξιά κόμματα που κατάφεραν να αποκτήσουν σημαντική εκλογική απήχηση μέχρι το 2000 (κυρίως το Εθνικό Μέτωπο του Λεπέν και το Κόμμα Ελευθερίας του Χάιντερ) είχαν εγκαίρως αποβάλει την προσκόλλησή τους στο νεοφιλελευθερισμό και πολιτεύτηκαν με ένα λαϊκιστικό πρόγραμμα που τους διευκόλυνε να προσεγγίσουν ακόμα και το μέχρι τότε εκλογικό ακροατήριο της Αριστεράς.[6] Για να ερμηνεύσει κανείς τη διαφοροποίηση του ΛΑΟΣ και την προσκόλλησή του σε ακραίες μορφές αντεργατικής πολιτικής πρέπει καταρχήν να λάβει υπόψη του τις ιδιαίτερες σχέσεις που διατηρεί ο κ. Καρατζαφέρης με μερίδα μεγαλοεπιχειρηματιών (Εμφιετζόγλου κ.ά.). Πριν από λίγες μέρες το ΛΑΟΣ γιόρτασε στη Θεσσαλονίκη την επέτειο των 11 χρόνων του. Όρθιος χειροκροτούσε τον κ. Καρατζαφέρη στην πρώτη γραμμή της αίθουσας του Βελλίδειου ο Γιώργος Αποστολόπουλος. Και γιατί να μη χειροκροτεί; Θα θυμόταν κι αυτός την πρόταση του Καρατζαφέρη προς το υπουργείο Υγείας να αναθέτει «σ’ έναν ιδιωτικό φορέα όλες τις αξονικές, όλες τις μαγνητικές, όλα τα εγκεφαλογραφήματα» για να του έρθει «φθηνότερα».

Οι βαθιές ακροδεξιές ρίζες του ΛΑΟΣ

 

Καλά όλα αυτά. Αλλά μήπως το ΛΑΟΣ, έστω και μ’ αυτό τον τρόπο, μεταμορφώνεται σε ένα νεοφιλελεύθερο μόρφωμα που θα διεκδικήσει με την προβολή στελεχών τύπου Βορίδη το κενό που φαίνεται ότι θα δημιουργηθεί από την αδυναμία της κυρίας Μπακογιάννη να συγκροτήσει το δικό της κόμμα; Δεν το βλέπω πιθανό. Το πολύ πολύ να επανεντάξει στις τάξεις της Ακροδεξιάς ορισμένα στελέχη του «χώρου» που περιπλανήθηκαν μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και Δημοκρατικής Συμμαχίας, όπως ο κ. Κιλτίδης, ο οποίος, ας μην το ξεχνάμε, ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα από το κόμμα της 4ης Αυγούστου με αρχηγό τον Θεσσαλονικιό διάδοχο του Κώστα Πλεύρη, τον Δημήτριο Καψάλα.

Αλλά το ΛΑΟΣ έχει βαθύτερες ρίζες στην Ακροδεξιά, και δεν τις έχει ούτε στιγμή απαρνηθεί. Το κύριο σημερινό του σύνθημα είναι η «αποκομμουνιστικοποίηση της χώρας», διότι «η Ελλάδα ανήκει στους καθαρούς Έλληνες». Ο νεοφιλελευθερισμός του ΛΑΟΣ δεν ακολουθεί την κλασική θατσερική συνταγή. Περισσότερο πηγάζει από τις αντεργατικές εμπνεύσεις της περιόδου της δικτατορίας. Άλλωστε ως υποψήφιο υπουργό της κυβέρνησής του στα οικονομικά υπουργεία ο Καρατζαφέρης προβάλλει τον χουντικό Κωνσταντίνο Θάνο, ενώ στις προτάσεις του περιλαμβάνεται ανασύσταση της ΜΟΜΑ, για να αναλαμβάνουν οι στρατιωτικοί τα δημόσια έργα.

Το πιο πρόσφατο εύρημα του κ. Καρατζαφέρη είναι η πρότασή του να προκαλέσουμε θερμό επεισόδιο και πόλεμο με την Τουρκία, με τις πλάτες βέβαια των ΗΠΑ και του Ισραήλ. «Σύρραξη έστω και μιας ημέρας, σημαίνει πολλά», μας έλεγε τις προάλλες. Και εξηγούσε: «Πρώτα-πρώτα μηδενίζονται τα CDS. Δεύτερον, η Τουρκία εγκαταλείπει για πάντα την Ευρώπη, πράγμα που σημαίνει μια μεγάλη νίκη για τα δικά μας θέματα».

Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται αφελή έως τυχοδιωκτικά, αλλά από τη στιγμή που το ΛΑΟΣ λειτουργεί για το νέο συνταγματικό τόξο ως άτυπο «θινκ τανκ» (με τονισμό του δεύτερου όρου) δεν αποκλείουμε η πολεμόχαρη πρότασή του να δελεάσει τους καμένους εγκέφαλους του κυβερνητικού επιτελείου ή τους Κλαούζεβιτς που ήδη συνωστίζονται στο στρατηγείο της Συγγρού.

Και τότε θα προσθέσουμε στο σκηνικό της οικονομικής κρίσης και μια εθνική τραγωδία.

Ο Δημήτρης Ψαρράς είναι δημοσιογράφος, μέλος της δημοσιογραφικής ερευνητικής ομάδας «Ο Ιός» και συγγραφέας του βιβλίου «Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη. Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς», Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2010.

Το άρθρο βασίζεται σε εισήγηση στην εκδήλωση που πραγματοποίησε το «Πράσινο Ινστιτούτο» στη Θεσσαλονίκη, την 1.10.2011, με κεντρικό θέμα «Η Άκρα Δεξιά στην εποχή της οικονομικής κρίσης».

---

[1] Ελεύθερον Βήμα, 1.6.1941.

[2] Περισσότερα για τη συκοφαντία Μανιαδάκη-Βελόπουλου, στο Δ. Ψαρράς, «Ζήλεψε τη δόξα του Μανιαδάκη», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 9.10.2011.

[3] http://www.mikis-theodorakis-kinisi-anexartiton-politon.gr/el/articles/?nid=412

[4] Αλέξης Παπαχελάς, «Γιατί ανεβαίνει ο ΛΑΟΣ», Καθημερινή, 11.3.2011.

[5] Γιάννης Πρετεντέρης, «Η μόνη διέξοδος», Τα Νέα, 30.8.2011.

[6] Piero Ignazi, «Les partis d’extrême droite en Europe de l’Ouest», Les Cahiers du CEVIPOF, αρ. 53, Απρίλιος 2011, σ. 61-62.