ΔΡΑΧΜΗ Η΄ ΕΥΡΩ; ΕΥΡΩΠΗ Η΄ ΕΛΛΑΔΑ; ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ Η΄ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ;

Του Ηλία Μυλωνά

Ένα μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς σήμερα υπερασπίζεται τη θέση για επιστροφή στη δραχμή και για μια εθνικά ανεξάρτητη και αυτοδύναμη οικονομική πολιτική. Σε αυτή τη λογική προωθεί αντιιμπεριαλιστικά μέτωπα και συμμαχίες ενώ την ίδια στιγμή αναβιώνει ένδοξες εαμικές στιγμές του παρελθόντος.

Το βασικό ερώτημα που προκύπτει από αυτή τη διαδικασία είναι αν το ζήτημα της επιστροφής στη δραχμή τίθεται στην προοπτική  μιας εκσυγχρονιστικής εξέλιξης στα πλαίσια του αστικού κράτους και του καπιταλιστικού συστήματος πράγμα το οποίο το καθορίζει σαν ένα απλά μεταρρυθμιστικό στάδιο, ή αν η μεθόδευση αυτή θα συνοδεύεται από σοσιαλιστικά μέτρα.

Στην πρώτη περίπτωση, μια αιφνίδια επιστροφή στη δραχμή είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει μια άμεση υποτίμηση του νομίσματος με ότι συνέπειες έχει αυτό στους μισθούς και την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων. Παράλληλα θα υπάρξει ένα τρομακτικό οικονομικό εμπάργκο που στόχο θα έχει να μην επωφεληθεί η Ελλάδα από αυτή την υποτίμηση  πετυχαίνοντας  να γίνει ένας σοβαρός ανταγωνιστικός εξαγωγέας, σε μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά που ολοένα συρρικνώνεται και διέρχεται τη μεγαλύτερη μεταπολεμική κρίση της.

Στη δεύτερη περίπτωση, το ερώτημα είναι αν θα μπορέσει μια μικρή σοσιαλιστική χώρα να επιβιώσει σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, να γίνει δηλαδή μια άλλη Κούβα στην καρδιά της Ευρώπης.Το δόγμα του «σοσιαλισμού σε μια χώρα» που εφάρμοσε ο Στάλιν στη διάρκεια της παντοδυναμίας του για να διαφυλάξει τα προνόμια της γραφειοκρατίας  ήταν αυτό που έβαλε τα θεμέλια για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, που τώρα πια αναφέρεται ως πρώην. Ακόμα και το γεγονός ότι η χώρα βγήκε στρατιωτικά πανίσχυρη μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο κατορθώνοντας μέσω αυτής της ισχύος  να θέσει υπό την επιρροή της ένα σύνολο χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, δεν απέτρεψε την περιορισμένη ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας των χωρών αυτών στα στενά πλαίσια της οικονομικής ένωσης που κατασκεύασαν,της ΚΟΜΕΚΟΝ, και τελικά το μαρασμό τους.

Είναι τουλάχιστον ανεδαφικό αυτό που ισχυρίζονται κάποιοι έγκριτοι κατά τ’ άλλα οικονομολόγοι, ότι με την άμεση επιστροφή στη δραχμή αυτό που θα συμβεί θα είναι ότι η οικονομία απλώς θα σταματήσει να λειτουργεί για καμιά εβδομάδα, στη διάρκεια της οποίας θα κλείσουν βεβαίως και οι τράπεζες, και ότι από Δευτέρα θα επανέλθει στα πρώτερα επίπεδα ισορροπίας της και σε μια αναπτυξιακή προοπτική. Αυτά είναι ωραία σενάρια αλλά απέχουν πολύ από την σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα, η οποία είναι εντελώς διαφορετική.

Αναμφισβήτητα είναι υπαρκτή η πιθανότητα να διωχτεί από τους υπόλοιπους «εταίρους»  η χώρα από την Ευρωζώνη αν δεν εκπληρώσει κάποιους όρους ή αν προχωρήσει σε κάποια στάση πληρωμών προς τους δανειστές της και μοιραία να επανέλθει, είτε το επιθυμεί καποιος είτε όχι, στο εθνικό της νόμισμα. Αλλιώτικα όμως θα το δεχτεί και θα το αντιμετωπίσει τότε ο λαός αυτό και αλλιώς θα αντιδράσει όταν του υπόσχεσαι ότι η επιστροφή στη δραχμή θα φέρει αυτόματα ανάπτυξη, χαρά και ευτυχία και αντί γι αυτό έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με μια οικονομική καταστροφή.

Όπως η οικονομία είναι δεμένη με χίλια νήματα στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο πλανήτη, έτσι η μοίρα και το μέλλον των λαών είναι κοινά και αλληλοεξαρτόμενα και μόνο με κοινούς και συντονισμένους αγώνες μπορούν να τα ελένξουν, να τα καθορίσουν και να τα διαμορφώσουν. Κάθε άλλη προσπάθεια που παίρνει χαρακτήρα εθνικής απομόνωσης και αυτόνομης ανάπτυξης δεν έχει καμιά προοπτική στο σημερινό και το αυριανό  γίγνεσθαι.

Τα μονοπώλια και οι πολυεθνικές δεν επιλέγουν τις έδρες τους στη βάση εθνοτικών χαρακτηριστικών. Τις επιλέγουν στη λογική της διευκόλυνσης της κερδοφορίας τους και δεν έχουν το παραμικρό πρόβλημα αν η χώρα που διατηρούν τα στρατηγεία τους λέγεται Μαλαισία, Μπάγκλα-Ντες ή Ελβετία. Με τον ίδιο τρόπο οι εργαζόμενοι πρέπει να βάλουν στο περιθώριο  τα πατριωτικά τους αισθήματα και να προτάξουν τα ταξικά, αλλιώς το παιγνίδι της εξουσίας είναι χαμένο. Δεν έχει σημασία αν το κοινό νόμισμα που θα τους ενώνει σε μια αυριανή Σοσιαλιστική Ευρωπαϊκή Ένωση θα λέγεται ευρώ, δραχμή ή ευρωπαϊκό γιουάν. Σημασία έχουν οι πολιτικοί, κοινωνικοί και οικονομικοί όροι που θα διέπουν μια τέτοια ένωση.

Οι θεωρητικοί του μαρξισμού από παλιά μιλούσαν για τις Σοσιαλιστικές Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Διέβλεπαν από τότε ότι ένα απομονωμένο σοσιαλιστικό κράτος μέσα στην καπιταλιστική Ευρώπη δεν έχει πιθανότητες να επιβιώσει, ακόμη κι αν έχει το μέγεθος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και τις τεράστιες πλουτοπαραγωγικές πηγές της. Ο σοσιαλισμός ή θα γίνει παγκόσμιος ή κάποια στιγμή μοιραία θα καταρρεύσει, ασφυκτιώντας στα στενά πλαίσια μιας χώρας ή ακόμα και ενός μπλοκ από τέτοιες.

Ένα ακόμα θεματάκι που προκύπτει είναι σε ποιους απευθύνονται τα συγκεκριμένα κομμάτια της Αριστεράς για τη δημιουργία του Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου. Δεδηλωμένοι εχθροί κάθε είδους παγκοσμιοποίησης είναι η εθνικιστική Σπίθα του Θεοδωράκη αλλά και πολλοί ακροδεξιοί κύκλοι και προσωπικότητες, όπως ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος με πύρινα επαναλαμβανόμενα κηρύγματα από άμβωνος ενάντια στην τρισκατάρατη παγκοσμιοποίηση. Θα απευθυνθούν και σ’ αυτούς;

Οι παραπάνω λοιπόν είναι ο βασικοί  λόγοι που όπως οι προοπτικές μιας κοινωνικής αλλαγής δεν μπορεί να αφορούν ένα εθνικό κομμάτι απλά, έτσι και ο αγώνας σήμερα πρέπει να είναι κοινός με τους ευρωπαίους εργαζόμενους. Τα σκληρά μέτρα που τώρα εφαρμόζονται στην Ελλάδα πολύ σύντομα θα μεταφερθούν και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή την ώρα είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε να οργανώσουμε από κοινού  τον αγώνα μας και να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο επιτελείο το οποίο θα συντονίζει τις κινητοποιήσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αυξάνοντας έτσι κατακόρυφα τις πιθανότητες για να γίνουν οι αγώνες αυτοί αποτελεσματικοί και νικηφόροι.