Εκείνος δεν ήτανε πια...

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ

Η Απόφαση
υπ' αριθ. 442 Β/52

Αριθ. αποφ. 442Β

ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΤΟ ΔΙΑΡΚΕΣ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ
(ΤΜΗΜΑ Β')

Συγκείμενον εκ των Δικαστών:
ΣΙΜΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ, Στρατ. Δικ. Συμβ. Α' Τάξεως, Προέδρου
τακτικών μελών
ΚΩΤΣΑΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ, Ταγ/ρχου Στρατ. Δ/σύνης
ΚΟΥΡΤΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, Ταγ/ρχου Πεζικού
ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΝΑΓ., Ταγ/ρχου Πεζικού
ΣΤΥΛΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝ., Λοχαγού Διαβιβάσεων
αναπληρωματικών μελών
ΣΚΑΛΤΣΑ ΚΩΝ/ΝΟΥ, Λοχαγού Πεζικού
ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, Λοχαγού Πεζικού

Παρόντων του τε Βασ. Επιτρόπου ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗ ΚΟΛΛΙΝΟΥ, Στρατ. Δικ. Συμβ. Α' Τάξεως και του Γραμματέως ΤΖΟΥΜΑΚΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ανθ/στού Στρατ. Δ/σύνης.
[...]
Κατηγορούμενοι ότι:

Ι. - Οι 1) ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ ΗΛΙΑΣ 2) ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, 3) ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, 40 ΛΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΒΒΑΣ, και 5) ΠΙΤΗΡΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ κατηγορούνται ότι: από κοινού μετά του αυτοκτονήσαντος ΒΑΒΟΥΔΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ και άλλων φυγοδικούντων εξετάλεσαν την κατωτέρω αξιόποινον πράξιν, ήτοι εν Αθήναις και αλλαχού κατά το 15-11-51 και πρότερον χρονικόν διάστημα, οι δ'εκ τούτων ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ και ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ από του Δ/βρίου 1950 και πρότερον χρονικόν διάστημα κατ' εξακολούθησιν δια πλειόνων πράξεων χωρίς να διατελούν υπό τας εν άρθρω 1 του Α.Ν. 375/36 συνθήκας, ήτοι χωρίς να έχωσι εμπιστευθή εις αυτούς ή να έχωσι λάβει γνώσιν ή είτε επισήμως, είτε λογω της ειδικότητός των του επαγγέλματός των και της ανατεθείσης εις αυτούς εργασίας και αποστολής επρομήθευσαν και συνέλεξαν μυστικάς πληροφορίας, στρατιωτικής, διπλωματικής και οικονομικής σημασίας ενδιαφερούσας την άμυναν και την εξωτερικήν ασφάλειαν της χώρας ήτοι τας κάτωθι πληροφορίας «στην ΣΤΥΛΙΔΑ εις υπόγειες αποθήκες που ήσαν επί Μεταξά τις επιδιώρθωσαν και κουβαλάνε και πολεμικό υλικό. Όλα τα συνεργεία του Στρατού έφυγαν από Θεσ/νίκη και επήγαν Λαμία. Στην Ήπειρο ποταμός Καλαμάς και η περιοχή του οχυρώνονται εντατικά και ναρκοθετούνται. Η ζώνη θεωρείται στρατιωτική και μετακίνησις κατόπιν αδείας Στρατ/κών Αρχών, 4Κ», «Έλληνες πρεσβευτές στην Αμερική - Αγγλία έστειλαν εκθέσεις και λέγουν ότι αι Κυβερνήσεις αυτών των χωρών τους είπαν ότι μέχρι Μαΐου δεν πρόκειται να γίνη καμιά στρατιωτική ενέργεια, ΙΙ Κ», «Ένας φαντάρος λέγει τους είπε ο Λοχαγός τους συναγερμός στην Αθήνα είναι δέκα κανονιές και στο Τατόι επτά κόκκινες ρουκέτες 16 Κ» [...] «Συγχρόνισαν τα λιμάνια, άρχισαν παντού το στρατηγικό τους σύστημα συγκοινωνιών, φτιάχνουν αποθήκες και τις γιομίζουν με πολεμικό υλικό» και άλλας προσέτι πληροφορίας περί κινήσεως των εις τον λιμένα του Πειραιώς πλοίων, εκφορτώσεως πολεμικού και σιδηροδρομικού υλικού και αυτοκινήτων, περί οχυρώσεως της γραμμής Ολύμπου ας και παρέδωκεν και ανεκοίνωσαν προφορικώς, εγγράφως και δια του ασυρμάτου εν Ελλάδι και εκτός αυτής δια του εν Ρουμανία ανταποκριτού σταθμού εις άγνωστα πρόσωπα μη εξουσιοδοτημένα προς τούτο υπό της αρμοδίας αρχής, εις πράκτορας της χώρας ταύτης και άλλων αγνώστων ξένων χωρών και εις την εκτός των ορίων της χώρας ηγεσίαν του Κ.Κ.Ε. Είναι ένοχοι;

ΙΙ. Η ανωτέρω πράξις εγένετο επί σκοπώ κατασκοπείας;

ΙΙΙ. 1) Οι ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ ΗΛΙΑΣ, 2) ΜΠΑΤΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, 3) ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ, 4) ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΕΛΛΗ, 5) ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚ., 6) ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΣΤΕΡΓ., 7) ΚΑΛΟΦΩΛΗΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, 8) ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝ., 9) ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΦΙΛ., 10) ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ ΝΙΚΟΛ., 11) ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ ΒΑΣ., 12) ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΕΟΔ., 13) ΚΗΛΑΪΔΙΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ κατηγορούνται ότι: από κοινού μετά του αυτοκτονήσαντος ΒΑΒΟΥΔΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ και άλλων φυγοδικούντων εξετάλεσαν την κατωτέρω αξιόποινον πράξιν, ήτοι εν Αθήναις και αλλαχού κατά το από Ν/βρίου 1951 και πρότερον χρονικόν διάστημα οι δε εκ τούτων ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ, ΚΑΛΟΦΩΛΗΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΕΛΛΗ, και  ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ κατά του Δ/βρίου 1950 και πρότερον και κατ' εξακολούθησιν και δια πλειόνων πράξεων επί σκοπώ κατασκοπείας οργάνωσαν και εχρησιμοποίησαν μέσα ανταποκρίσεων και διαβιβάσεων ήτοι οργάνωσαν δίκτυον κατασκοπείας και εγκατέστησαν εν Καλλιθέα, Γλυφάδα και αλλαχού της περιοχής Αττικής ασυρμάτους, πομπούς και δέκτας, και εχρησιμοποίησαν τούτους δι' ειδικώς εκπαιδυθέντων διαβιβαστών δια την μεταβίβασιν νεις άγνωστα πρόσωπα μη εξουσιοδοτημένα προς τούτο υπό της αρμοδίας αρχής και δια του εν Ρουμανία ανταποκριτού σταθμού εις πράκτορας της χώρας ταύτης και άλλων αγνώστων χωρών και εις την ηγεσίαν του εκτός της Ελλάδος Κ.Κ.Ε. των ανωτέρω αναφερομένων στρατιωτικής, διπλωματικής και οικονομικής σημασίας, μυστικών πληροφοριών ενδιαφερουσών την άμυναν και την εξωτερικήν ασφάλειαν της χώρας. Είναι ένοχοι;
[...]
Χ. Οι εκ των κατηγορουμένων 1) Οι ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ ΗΛΙΑΣ, 2) ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΕΛΛΗ, 3) ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ ΝΙΚ., 4) ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΦΙΛ., 5) ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚ., 6) ΜΠΑΤΣΗΣ ΔΗΜ.,  7) ΜΠΙΣΜΠΙΑΝΟΣ ΜΙΛΤ., 8) ΤΟΥΛΙΑΤΟΣ ΧΑΡ., 9) ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, 10) ΚΑΤΡΙΒΑΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ, 11) ΠΡΟΔΡΟΜΙΔΗΣ ΔΗΜ. και 12) ΧΡΥΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ είναι επικίνδυνοι δια την δημόσιαν ασφάλειαν;

Συλλεγεισών των ψήφων κατά Νόμον. Το Δικαστήριον αποφαίνεται:

Επί του Ι ζητήματος: Παμψηφεί αποφατικώς δια τον ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟΝ και παμψηφεί καταφατικώς δια τους λοιπούς κατηγορουμένους.

Επί του ΙΙ ζητήματος: Παμψηφεί καταφατικώς.
[...]
Και επί του Χ ζητήματος: Παμψηφεί καταφατικώς δια τους ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ ΗΛ., ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΕΛΛ., ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΝ ΝΙΚ., ΛΑΖΑΡΙΔΗΝ ΦΙΛ., ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΝ ΝΙΚ., ΜΠΑΤΣΗΝ ΔΗΜ.,  ΤΟΥΛΙΑΤΟΝ ΧΑΡ. Δια ψήφων 4 -2 καταφατικώς δια τους ΜΠΙΣΜΠΙΑΝΟΝ ΜΙΛΤ. Παμψηφεί αποφατικώς δια τους ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ ΑΙΚ., ΚΑΤΡΙΒΑΝΟΥ ΔΗΜ., ΠΡΟΔΡΟΜΙΔΗΝ ΔΗΜ. και ΧΡΥΣΗΝ ΓΕΩΡΓ.
[...]
Και συλλεγεισών εκ νέου των ψήφων προς επιμέτρησιν της ποινής.
Επιβάλλει εις τους κηρυχθέντας ενόχους:

1) ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΝ ΗΛ. και ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΝ ΝΙΚ. δι' εκατέραν των πράξεων των την ποινήν του θανάτου, ήτοι επιβάλλει αυτοίς την ποινήν του θανάτου δις.

1) ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΕΛΛΗΝ, 2) ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΝ ΝΙΚ., 3) ΛΑΖΑΡΙΔΗΝ ΦΙΛ., 4) ΜΠΑΤΣΗΝ ΔΗΜ., 5) ΜΠΙΣΜΠΙΑΝΟΝ ΜΙΛΤ. και 6) ΤΟΥΛΙΑΤΟΝ ΧΑΡ. την ποινήν του θανάτου.

1) ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ ΑΙΚ., 2) ΚΑΤΡΙΒΑΝΟΥ ΔΗΜ., 3) ΠΡΟΔΡΟΜΙΔΗΝ ΔΗΜ., και 4) ΧΡΥΣΗΝ ΓΕΩΡΓ. την ποινήν της ισοβίου καθείρξεως.

1) ΜΙΧΑΚΗΝ ΣΠΥΡ. και 2) ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΝ ΚΩΝ. την ποινήν της προσκαίρου καθείρξεως 20 ετών.

1) ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΝ, 2) ΛΑΖΟΠΟΥΛΟΝ ΣΑΒ., 3) ΠΙΤΗΡΑΝ ΒΑΣ. και 4) ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΕΟΔ. την ποινήν της προσκαίρου καθείρξεως 15 ετών.

1) ΦΟΥΣΤΑΝΟΝ ΑΘΑΝ. και 2) ΚΑΛΛΕΡΓΗ ΜΑΡΙΑΝ την ποινήν της προσκαίρου καθείρξεως 10 ετών.

1) ΚΗΛΑΪΔΙΤΗΝ ΓΕΩΡΓ. και 2) ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΝ ΒΑΣ. την ποινήν της φυλακίσεως 1 έτους.
[...]

Και τα της δίκης έξοδα και τέλη σημάνσεως επιβάλλει εις βάρος των καταδικασθέντων.

Ενταύθα της υπερασπίσεως, απάντων των καταδικασθέντων εις την ποινήν του θανάτου κατηγορουμένων, αιτησαμένης όπως το Δικαστήριον εκφράση ευχήν, ίνα μη εκτελεσθή η κατά των πελατών της επιβληθείσα ποινή και

του Βασ. Επιτρόπου προτείναντος την απόρριψιν της αιτήσεως ταύτης.

Το Δικαστήριον διασκεψάμενον μόνον επί των εδρών του δι' αποφάσεώς του παμψηφεί ληφθείσης και εν δημοσία συνεδριάσει υπό του Προέδρου παραχρήμα απαγγελθείσης απέρριψε την αίτησιν ταύτην της υπερασπίσεως, όπως εκφράση ευχήν περί μη εκτελέσεως των επιβληθεισών ποινών του θανάτου δια της ως άνω αποφάσεως.

Τω Βασ. Επιτρόπω ανατίθησι την εκτέλεσιν της παρούσης.

Εκρίθη, απεφασίσθη και εδημοσιεύθη άνευ διακοπής απαγγελθείσα εις δημόσιαν συνεδρίασιν την 13ην ώρα της 1-3-52 υπό του Προέδρου η παρούσα απόφασις αυθωρεί υπογραφείσα παρ' αυτού και του Γραμματέως.
[...]

Το ρεπορτάζ της «Προοδευτικής Αλλαγής» για την εκτέλεση των τεσσάρων
Ρεπόρτερ ο Γιώργος Κορωναίος:
«[...] Δύο χωροφύλακες συνομιλούσαν με τρεις αστυφύλακες μπροστά στην πύλη των φυλακών. Τους εξέπληξε το ότι ένα αυτοκίνητο σταματούσε μπροστά τους τέτοια ώρα. Τους πλησιάζουμε και μας διαβεβαιώνουν ότι ούτε έγινε καμμιά μεταγωγή, ούτε και επρόκειτο να γίνη. Προσπαθήσαμε να τους αποσπάσουμε το μυστικό που κυνηγούσαμε, αλλά δεν το κατορθώσαμε γιατί ασφαλώς κι αυτοί δεν το ξέρανε. Κατευθυνόμαστε στο Αστυνομικό Τμήμα Καλλιθέας. Ησυχία κι εκεί. Ανίδεος ο αξιωματικός της υπηρεσίας γέλασε με την ανησυχία μας.
«Ούτε έγινε, ούτε θα γίνει τίποτα», μας είπε.
Σκεπτόμαστε να εγκαταλείψουμε την προσπάθειά μας. Αρχίσαμε και μεις να πιστεύουμε ότι δεν επρόκειτο να συμβή τίποτα. Την εντύπωσή μας αυτή ενίσχυε και το γεγονός ότι ξημέρωνε Κυριακή και όπως είχαμε ακούσει, ουδέποτε έγιναν εκτελέσεις Κυριακή. Ούτε και επί Γερμανών.
Αλλά ξαφνικά στις 2.45΄ ξεπρόβαλε στην πλατεία Καλλιθέας ένα φορτηγό αυτοκίνητο κατευθυνόμενο προς τις φυλακές. Αμέσως πίσω του ένα επίσης φορτηγό - κλούβα και τέλος 3 τζιπ.
[...]
ΞΥΠΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ
Ο υπαρχιφύλαξ διαταχθείς υπό του διευθυντού του, μετέβη αμέσως εις την πτέρυγα όπου ευρίσκοντο τα κελιά των 8 μελλοθανάτων και εισήλθεν πρώτον εις το υπ' αριθμ. 2 απομονωτήριον, εις το οποίον εκρατούντο οι Μπελογιάννης, Λαζαρίδης και Μπάτσης. Πλησιάζει τον Μπελογιάννη.
"Νίκο σήκω".
Ατάραχος ο Μπελογιάννης σηκώνεται και λέει:
"Πάμε για καθαρόν αέρα;"
"Ναι, του απαντά, σας πάνε για εκτέλεση".
Και οι τέσσερας τώρα βρίσκονται έτοιμοι με τις χειροπέδες στα χέρια. Συνοδευόμενοι από τον ενωμοτάρχη και τους υπαλλήλους της φυλακής ωδηγήθηκαν εις το προαύλιον. Εξερχόμενος ο Μπελογιάννης έστρεψε το πρόσωπό του προς τα κελιά και εφώναξε. "Γειά χαρά, παιδιά!". Κατόπιν στρεφόμενος προς τους φύλακες τούς αποχαιρέτησε. Εν συνεχεία οι τέσσαρες μελλοθάνατοι ωδηγήθηκαν εις την αίθουσαν την ευρισκομένην εις το προάυλιον, όπου τους ανέμενεν ένας στρατιωτικός ιερεύς...
Ο αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Ρεβίθης, εφημέριος του ιερού ναού της Μητροπόλεως και λοχαγός του Ελληνικού Στρατού αφηγείται εις συντάκτην της εφημερίδος μας τα διαδραματισθέντα τας πρωϊνάς ώρας της 30ής Μαρτίου.
«...Πρώτον εισήγαγον εις την αίθουσαν τον Μπελογιάννην με χειροπέδες. Προχώρησε προς εμέ με σταθερόν βήμα κι εγώ προς αυτόν.
"Ο Θεός είναι φιλεύσπλαχνος και συγχωρεί όλα τα αμαρτήσαντα τέκνα του..."
Δεν άφησε να τελειώσω και μου λέει με ήπιον ευγενή τρόπον : "Πάτερ, σας παρακαλώ να σεβασθήτε τη στιγμή τούτη. Τι τα θέλετε αυτά; Τι να μου πήτε και τι να σας πω. Σας παρακαλώ αφήστε με".
Προσπάθησα να ασκήσω όλην μου την πνευματικήν επιρροήν και να τον πείσω να εξομολογηθή και να κοινωνήση. Μου επανέλαβε πάλιν. "Σας παρακαλώ, σεβασθήτε αυτήν την στιγμήν. Πηγαίνω για εκτέλεση..."
Δεν ηδυνάμην να επιμείνω. Με χαιρέτησε υποκλιθείς και εξήλθεν».
Προετοιμασίες...
Όταν ο ιερεύς τελείωσε το έργο του, εδόθη το σύνθημα της επιβιβάσεως. Δύο στρατιώτες της ΕΣΑ ανέβαζαν τους μελλοθανάτους στο σιδερόφρακτο αυτοκίνητο κλούβα που περίμενε μπρος στην κεντρική πύλη της φυλακής. Όλα έγιναν βιαστικά και γρήγορα. Από την ώρα που οι αρμόδιοι εισήλθον εις τας φυλακάς ως την ώρα που επιβιβάσθηκαν και ξεκίνησαν τα αυτοκίνητα δεν εμεσολάβησαν παρά 25 με 30 λεπτά της ώρας.
Ο Μπελογιάννης βαδίζοντας προς την κλούβα πριν εξέλθη των φυλακών έστρεψε τοπρόσωπό του προς τα κελιά και φώναξε «Γειά χαρά, παιδιά!»
Στας 3.20΄ η φάλαγξ εξεκίνησε και στας 3.48΄ έφθασε στο Γουδί. Εκάλυψε την απόσταση από Καλλιθέα μέχρι το Γουδί σε 28΄ πρώτα λεπτά.
Πρώτος επήδησεν από την κκλούβα ο Μπελογιάννης χωρίς να χρησιμοποιήσει τα τρία σκαλοπάτι ατης κλίμακος του αυτοκινήτου και εν συνεχεία κατήλθον οι υπόλοιποι.
Ώρα 4 ακριβώς. Μόλις γύρισαν οι δυο αξιωματικοί της ΑΣΔΑΝ που είχαν καθορίσει το σημείον όπου θα εξετελούντο οι μελλοθάνατοι.
Σιγή νεκρική επικρατεί ένα γύρω, που και που πουλάκια ταραγμένα εσχεδίαζαν αόρατες πινελιές πάνω από τα κεφάλια των μελλοθανάτων. Όλοι έχουν υποστεί την επίδρασι της τραγικής στιγμής. Ο Μπελογιάννης εκράτει την ψυχραιμίαν του, ήτο κύριος του εαυτού του. Ο λειτουργός του Υψίστου επλησίασεν τους μελλοθανάτους και τους συνέστησε να έχουν πίστιν εις τον Θεόν.
Εκείνη τη στιγμή ο Μπελογιάννης ήταν παραδομένος σ' ένα ονειροπόλημα. Αμτίκρυζε ακίνητος το βάθος σα να ήθελε να κλέιση όλον τον ορίζοντα στο βλέμμα του. Τα παρηγορητικά λόγια και οι παραινέσεις του ιερέως διέκοψαν το ονειροπόλημα. Κοίταξε τον ιερέα και εκίνησε κατ' επανάληψιν την κεφαλήν του, ενώ οι αντάυγειες των προβολέων των αυτοκινήτων, άφηναν να διαγράφεται καθαρά στο πρόσωπόν του ένα πικρό χαμόγελο.
...Ο αντεπίτροπος πλησιάζει και αρχίζει την ανάγνωση της αποφάσεως. Τέσσαρες στρατιώται εκ του αποσπάσματος παρουσιάζουν όπλα. Ο Βασιλικός Επίτροπος στέκεται εμπρός στους μελλοθάνατους και τους ερωτά.
«Έχετε να πήτε τίποτε; Θέλετε να διαβιβάσουμε καμμιά σας τελευταία θέλησι στους οικείους σας;»
Κανείς δεν απάντησε. Ο επί κεφαλής του αποσπάσματος ερωτά εάν επιθυμούν να τους καλύψουν τα μάτια. Καμμιά απάντησις.
Τώρα όλα βαίνουν προς το τέλος. Νεκρική σιγή βασιλεύει και μόνον ο αντίλαλος των καταδίκων από τις φυλακές της «Σωτηρίας» διακόπτει την απόλυτον σιγή. Λίγα δευτερόλεπτα και σχίζει τη σιωπή η φωνή του επί κεφαλής των ανδρών του αποσπάσματος.
«Επί σκοπόν!»
24 όπλα σηκώνονται αμέσως και αι κάνναι των είναι εστραμμέναι προς τους μελλοθανάτους. Και οι τέσσαρες, λες εξ ενστίνκτου ορθώνονται σα να θέλουν να δώσουν στόχο στο απόσπασμα. Δεν παρέρχεται περισσότερον από ένα δευτερόλεπτον και ακούγεται τα παράγγελμα.
«Πυρ!»
4 και 10 πρώτα λεπτά ακριβώς είναι η ώρα. Τα σώματα των εκτελεσθέντων λυγίζουν από τα γόνατα και ακούγονται οι γδούποι που προκαλούν κατά την πτώσιν των. Πλησιάζει αμέσως ο υπαξιωματικός και δίδει στον καθένα την χαριστικήν βολή.
Τα πάντα έχουν τελειώσει.[...]».

από την ΕΝΤΟΛΗ (της Διδώς Σωτηρίου)
... Ώσπου ξημέρωσε το Σάββατο. Ως το μεσημέρι δεν είχε γίνει τίποτα το εξαιρετικό, το μεσημέρι γίνανε όλα. Δεν αφήσανε το δικηγόρο να μας δει. Και κείνη τη μέρα τον περιμέναμε με ιδιαίτερη ανυπομονησία, γιατί θάφερνε το χαρτί που έπρεπε να φτιάξει ο πατέρας σου για σένα - για να 'σαι τακτοποιημένος και απέναντι στο ελληνικό κράτος. Εκείνη περίπου την ώρα είχανε φωνάξει τον Μπάτση μέσα. Γύρισε αρκετά ταραγμένος, είχε δει τον Πανόπουλο και τον Ρακιτζή, που του προτείνανε άλλη μια φορά να γίνει - ανοιχτός πια χαφιές. Αρνήθηκε. Αυτή ηεπίσκεψη σήμαινε φανερά - εκτέλεση. Ήτανε Σάββατο. Πιστεύαμε ότι πριν τη Δευτέρα δε θα γινότανε. Την προηγούμενη μέρα μας αφήσανε, για πρώτη φορά, να κάνουμε επισκεπτήριο. Είδα τη θεία σου κι ο Νίκος τη γιαγιά σου. Λίγα λεπτά. Στην αρχή μας είχε φανεί καλό σημάδι. Μα ύστερα απ' την επίσκεψη του Ρακιτζή είδαμε αλλιώς κι αυτό το επισκεπτήριο.
Τ' απόγευμα, ύστερα απ' τη λιγόλεπτη έξοδο, μας κάνανε πιο αυστηρή έρευνα. Είδα απ' το κελί τους ασφαλίτες να ψάχνουνε ακόμη και τα παπούτσια του Αργυριάδη. Έκαψα όσα γράμματα του Νίκου φύλαγα. Εκείνο τα βράδι δε μιλήσαμε πολύ. Ρώτησα κάποια στιγμή το Νίκο τι κάνανε. -«Αναλύουμε, διαλύουμε, συνθέτουμε...», μου απάντησε γελώντας. Ήμουνα πια σίγουρη πως θα 'ρχότανε κείνο το βράδυ, μα δεν είπα τίποτα. Κι εκείνος ήτανε σίγουρους πως θα 'ρχότανε μα όχι πριν τη Δευτέρα. Και κοιμηθήκαμε. Ακόμα και κείνη τη νύχτα κοιμηθήκαμε. Στον ύπνο μου άκουσα κλειδιά. Ήτανε ακόμη στην αυλή, μα άκουσα το βρόντηγμα των κλειδιών. Τινάχτηκα πάνω και φώναξα το Νίκο. Είχε ακούσει και κείνος. «Ε, ναι έρχονται...», μου αποκρίθηκε. Τους είδα. Ανοίξανε όλα τα κελιά εκτός απ' το δικό μου. Ο Νίκος ζήτησε να με δει. Δε μου ανοίξανε. Μας αφήσανε το παραθυράκι με τα σίδερα για να αποχαιρετιστούμε. Είδα το αίμα να χάνεται από το πρόσωπό του όταν κοιταχτήκαμε και ξέραμε πως δεν υπήρχε για μας άλλη μέρα. Ο Καλούμενος ήρθε κοντά μ' ανοιχτό πουκάμισο. «Πάω και γω!» μου είπε, και προσπαθούσε αυτήν την τελευταία στιγμή να γίνει παλικάρι. Ο Μπάτσης στάθηκε πιο πέρα. «Φρόντισε και για την κόρη μου...», με παρεκάλεσε. «Ναι, αν ζήσω», του είπα. Ο Νίκος έγειρε κοντά μου. «Πρέπει να ζήσεις, μου 'πε, πρέπει...». Το πρόσωπό του ήτανε γκρίζο, έκανε πολλή προσπάθεια για να μην αφήσει να κυλήσει ούτε ένα δάκρυ. Μού 'δωσε το ρολόι, το στυλό, το πορτοφόλι με τις φωτογραφίες. «Πάμε», είπε ο επικεφαλής. Ένα φιλί μές απ' τα σίδερα. Δεν ήξερα αν ζούσα ή αν αυτό ήτανε η κόλαση. Θυμάμαι πως τους είχα ρωτήσει γιατί δε μ' ανοιγουνε κι εμένα. «Δεν είσαι στο χαρτί», μου είχε αποκριθεί ο αρχιφύλακας και φαινότανε στενοχωρημένος. Θυμάμαι πως φώναξα. «Πάρτε με και μένα» κι ύστερα σωριάστηκα στο στρώμα. Άργησα πολύ να συνέλθω για να κλάψω.
Ξημέρωσε, ανοίξανε, βγήκα στην αυλή. Ήθελα να βγω. Όπως κάθε πρωί. Ήτανε συννεφιά και στη στέγη της φυλακής καθότανε ένα περιστέρι. Εκείνος δεν ήτανε πια...

τα αποσπάσματα από το βιβλίο του Τάσου Βουρνά Υπόθεση Μπελογιάννη εκδ. Αφών Τολίδη.