Για τις «αναταράξεις στο ΣΥΝ από τον αποκλεισμό Κουβέλη»

του Παναγιώτη Μπότση*

Ως απλό μέλος, δεν καταλαβαίνω γιατί τόσος θρήνος. Ούτε από βουλευτής καταργήθηκε ο σ. Κουβέλης, ούτε από τα όργανα καθαιρέθηκε! Απλά η τοπική οργάνωση στην οποία ανήκει, έκρινε πως δεν θέλει να την εκπροσωπήσει στο συνέδριο. Πρόκειται για μια ΠΚ που (εξ όσων γνωρίζω) αποτελείται χονδρικά από τους ίδιους ανθρώπους τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια – δηλαδή τόσα χρόνια που οι ίδιοι άνθρωποι τον εξέλεγαν ήταν καλοί και τώρα έγιναν κακοί;

Τα συνέδρια στην Αριστερά δίνουν την απόλυτη εξουσία στην κομματική βάση για να επιτελέσει κατά σειράν τρεις λειτουργίες: αποτίμηση της δράσης των κεντρικών οργάνων και των στελεχών που τα αποτέλεσαν, χάραξη γραμμής για το επόμενο διάστημα, εκλογή νέων κεντρικών οργάνων. Προφανώς βάσει αυτών, οι καλλιθεάτες συνασπισμένοι έκριναν διά της ψήφου τους ότι ο Φώτης (ας μου συγχωρήσει την ειλικρινώς συντροφική οικειότητα) δεν πρέπει να είναι σύνεδρος.

Σε όλο το προηγούμενο διάστημα ο Φώτης εξέφραζε δημόσια κυρίως τις δικές του απόψεις και όχι του κόμματος. Ψήφο ανοχής στο ΠΑΣΟΚ, δείπνο Λεωνίδα με Μελισσανίδη/Λαυρεντιάδη/Πάγκαλο, διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ. Δικαίωμά του; Σε μεγάλο βαθμό ναι, βάσει και της κουλτούρας μας και του καταστατικού, μας αρέσει – δεν μας αρέσει. Εδώ ο Ζηνόβιεφ με τον Κάμενεφ είχαν καταγγείλει δημόσια ως αριστερισμό τη σχεδιαζόμενη Επανάσταση κι οι υπόλοιποι μπολσεβίκοι όχι μόνο δεν τους εκκαθάρισαν, αλλά τους είχαν δίπλα τους την παραμονή, όταν γινόταν ο τελικός σχεδιασμός. Όμως το μας αρέσει – δεν μας αρέσει ισχύει κι απ’ την ανάποδη: στο δικαίωμα της βάσης να τον επικρίνει και να πει «δεν θέλω να με εκπροσωπείς εσύ». Κανείς δεν είναι ούτε υπεράνω κριτικής ούτε ισόβιος. Και να μην αγνοούμε ένα ακόμα γεγονός: ο χώρος μας στην Καλλιθέα (ΣΥΝ, ΣΥΡΙΖΑ, Δημοτική Παράταξη) είχε λιώσει σόλες ενάντια στην παραχώρηση του πρώην Ιπποδρόμου στο Ίδρυμα Λάτση, όμως όταν το θέμα ήλθε στη Βουλή, ο σ/φος είχε ταχθεί υπέρ της παραχώρησης.

Κυρίως όμως ο σ/φος έκανε συστηματικά ένα ανφέρ που θα ‘λεγε κι ο Μητσοτάκης. Στην Αριστερά υπάρχει ένα αξιακό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο όταν υπάρχει μία διαφωνία με τη γραμμή, πρώτα την θέτεις στο κόμμα και μετά στα ΜΜΕ. Ο Φώτης έκανε το αντίστροφο. Παράδειγμα: Κάνει ο ΣΥΝ τριήμερο συνέδριο για το πρόγραμμά του κι αυτός δεν λέει τίποτα. Αμέσως μετά, βγαίνει στα ΜΜΕ και μιλά για ψήφο ανοχής στο ΠΑΣΟΚ. Μα καλά βρε σύντροφέ μου, εάν είχες τέτοιο ζήτημα, γιατί δεν το έβαζες στο συνέδριο πέντε μέρες νωρίτερα; Είναι σαν να λες στη βάση «Σας έχω γραμμένους, εγώ συνομιλώ με τα ΜΜΕ».

Οι μηχανισμοί και άλλα δαιμόνια

Λένε ότι «τον Κουβέλη τον έκοψε ο μηχανισμός» (έτσι απροσδιόριστα). Όποιος έχει περάσει έστω και για λίγο από τον ΣΥΝ, ξέρει ότι δεν υπάρχει πιο σκληρός και συμπαγής μηχανισμός από την Ανανεωτική Πτέρυγα, της οποίας ο Φώτης είναι επικεφαλής. Μιλάμε για δεκάδες (τουλάχιστον) επαγγελματικά στελέχη στην Κουμουνδούρου και όλη την Ελλάδα, τα οποία τελούν σε σχέση ισοβιότητας. Κάποιοι απ’ αυτούς είναι αληθινά διαμάντια, αλλά και κάποιοι δεν παράγουν ούτε καν τη στοιχειώδη κομματική δουλειά, έχουν όμως τόσο βαθιές ρίζες στο μηχανισμό, που ούτε καν ο Αλαβάνος όταν ήταν θριαμβευτής και καβάλα στ’ άλογο, δεν είχε τολμήσει να τους αγγίξει.

Κατηγορούν επίσης κάποιους υποστηρικτές της Αριστερής Ανασύνθεσης ότι μέσω της «επικοινωνίας» (δηλ. του δικαιώματος των ψηφοφόρων μιας τάσης να δίνουν κι έναν σταυρό σε υποψήφιο άλλης), πριμοδότησε έναν ανανεωτικό συνυποψήφιό του για να κόψει το Φώτη. Μάλλον το έκανε. Είναι κακό; Όχι. Οι τάσεις δεν είναι μικρογραφίες κόμματος. Και η «επικοινωνία» αυτό ακριβώς το πράγμα διασφαλίζει: ότι έλεγχο στο στέλεχος μιας τάσης δεν θα ασκούν μόνο οι υποστηρικτές της, αλλά όλα τα κομματικά μέλη. Να μπορούν να χτυπήσουν το καμπανάκι, να πουν «Ε φίλε, το παράκανες, ας πάει άλλος απ’ την τάση σου». Εάν πάμε στη λογική ότι κάθε τάση πρέπει απερίσπαστη να ρυθμίζει τα του οίκου της, τότε μιλάμε για τάσεις – χωριστά κόμματα.

Και για να είμαστε ειλικρινείς: πολλοί που τώρα καταγγέλλουν τον «αποκλεισμό του Φώτη», είναι μαιτρ και καθηγητές του αθλήματος. Δεν μπορώ για παράδειγμα να βλέπω έναν – πολύ αγαπημένο μου – σύντροφο να μιλά για πράξη ξένη προς το δημοκρατικό ήθος της Αριστεράς, όταν ο ίδιος στο παρελθόν ως υπεύθυνος για τη Νεολαία είχε «αποσπάσει» 8 άτομα από την ΠΚ μου και τα είχε συγκροτήσει σε χωριστή, ώστε να εξασφαλίσει σύνεδρο η τάση του. Και ακόμα χειρότερα, αυτοί οι 8 είχαν ψηφίσει συνεννοημένα 4 υπέρ ενός υποψηφίου και 4 υπέρ άλλου και είχαν εκλεγεί αμφότεροι λόγω ενός τερτιπιού του τότε κανονισμού.

Άλλος εκλεκτός σύντροφος μιλά για ψίχουλα μικροτασικού, επικοινωνιακού ή εκλογής αντιπροσώπων συμφέροντος και η Αυγή γράφει για αθλιότητες, όταν με το κόλπο της «επικοινωνίας» οι (κατά δήλωσίν τους) προεδρικοί έκοψαν από το συνέδριο το μέλος της ΠΓ που εκλέγεται με την Αριστερή Ανασύνθεση, μόλις πριν από δέκα μέρες. Αυτό δεν λέγεται δύο μέτρα και δύο σταθμά;

Α, και το κορυφαίο όλων: Κάποτε ένα κεντρικότατο στέλεχος της ανανέωσης πετούσε για μια νησιωτική πόλη, όπου θα άνοιγε τον προσυνεδριακό διάλογο. Στην πτήση πέτυχε έναν «δικό του», μέλος της εκεί οργάνωσης, και του εξήγησε χαρτί και καλαμάρι με ποια κόλπα θα εξέλεγαν διπλάσιους συνέδρους απ’ όσους τους αναλογούσαν. Μόνο που όταν τελικά συνεδρίασε η οργάνωση, αντιλήφθηκε πως δεν είχε πετάξει με το «δικό του», αλλά το δίδυμο αδελφό του που ήταν φανατικά με το Ρεύμα.

Συμπέρασμα;

Νομίζω ότι από όλη αυτή την ιστορία, τρία συμπεράσματα μπορούν να βγουν:

- Ότι η κατάσταση στο εσωτερικό των ηγετικών κλιμακίων του Κόμματος είναι τόσο τεταμένη, που το παραμικρό μπορεί να θεωρηθεί ως αιτία πολέμου και σπάσιμο συμφωνιών που δεν γνωρίζουμε, αλλά πιθανότατα υπάρχουν. Μόνο σε αυτό το κλίμα μπορώ να ερμηνεύσω τις διαρροές του προέδρου προς την Αυγή, σύμφωνα με τις οποίες κατηγορεί την Αριστερή Ανασύνθεση ως αρνητή του συνεδρίου, για να υπερασπιστεί τον κατεξοχήν αρνητή του! Κι ακόμα χειρότερα την πρόθεσή του να μαζέψει την ΠΚ Καλλιθέας για να την νουθετήσει.

- Ότι έχει παγιωθεί η αντίληψη πως όλα τα ζώα της φάρμας είναι ίσα, αλλά κάποια είναι πιο ίσα από τα άλλα. Όταν τα μεγάλα ψάρια με την «επικοινωνία», τα «φαντάσματα» (μέλη που εμφανίζονται μόνο όταν στήνεται κάλπη), τα «υποβρύχια» (φύτεμα δήθεν ουδέτερων σε άλλες τάσεις και μαζική σταυροδότησή τους) και άλλα τρικ λιανίζουν τα μικρά ψάρια όπου τα πετύχουν, όλα είναι καλώς καμωμένα και θριαμβεύει η δημοκρατία. Όταν τα μέλη μιας μικρής τάσης αξιοποιούν τις καταστατικές προβλέψεις για να ασκήσουν πολιτικό έλεγχο και με συγκεκριμένο πολιτικό σκεπτικό, αυτό λέγεται νόθευση του αποτελέσματος.

- Ότι πολλοί θεωρούν τις τάσεις που συμμετέχουν ως κόμμα-μέσα-στο-κόμμα. Παράγωγο αυτής της καραμπινάτα αντικαταστατικής αντίληψης είναι η καταγγελία πως οι υποστηρικτές της Αριστερής Ανασύνθεσης άλλαξαν τη σειρά στη λίστα της Ανανεωτικής Πτέρυγας, ωσάν να μην είχαν το δικαίωμα. Παρεμπιπτόντως το καταστατικό παραβιάζεται καθημερινά όταν δεν εφαρμόζονται προβλέψεις όπως οι περιορισμένες θητείες.

Εν τέλει θαρρώ πως όλα αυτά αποτελούν παθογένεις των κομμάτων πολιτικής ενότητας. Σε κόμματα που δεν λειτουργούν με συμπεφωνημένες συνεκτικές ιδεολογικοπολιτικές αρχές, αλλά στη βάση της κοινής αντιμετώπισης της συγκυρίας, αναπόφευκτα θα διαμορφωθούν και αντικρουόμενες στρατηγικές και αντιπαλότητες στο εσωτερικό τους. Γιατί η συγκυρία δεν είναι μόνιμη – κάθε φορά που αυτή αλλάζει, θα αλλάζουν και οι αναφορές και το μόνο που θα μένει σταθερό θα είναι η διάθεση στοίχισης πίσω από πρόσωπα-τοτέμ. Ο Αλέκος χτες, ο Αλέξης κι ο Φώτης σήμερα… Είναι αυτή η Αριστερά που θέλουμε; Νομίζω πως όχι. Μπορούμε να το διορθώσουμε; Δεν ξέρω – το συνέδριο θα δείξει.

* Ο Παναγιώτης Μπότσης (ΠΚ Κουκακίου) συμμετέχει στην Πρωτοβουλία για την Αριστερή Ανασύνθεση.