Έξι μήνες από την κυβερνητική μεταβολή νομίζω πως μπορούμε να συμπεράνουμε πως η τωρινή είναι η πιο στυγνά ταξική κυβέρνηση που είχαμε εδώ και δεκαετίες -για να μην πω εδώ και γενιές. Η στόχευση των παρεμβάσεών της είναι σαφής: ένταση της εκμετάλλευσης της εργασίας, επιδείνωση της διανομής του εισοδήματος, εκθεμελίωση του εργασιακού και ασφαλιστικού στάτους, ιδιωτικοποίηση των πάντων, χιλιάδες απολύσεις στο δημόσιο τομέα. Ένα «εθνικό πρόγραμμα» επίθεσης στην εργατική τάξη μπροστά στο οποίο ακόμη και οι «προτάσεις» του ΔΝΤ ωχριούν. Όπως έγραψε η «Zeit», αμέσως μετά τα μέτρα της 3ης Μαρτίου, «η ελληνική κυβέρνηση παρουσίασε επιτέλους το πρόγραμμα λιτότητας. Και τα μέτρα είναι δρακόντεια... Δεν ξέρω καμιά χώρα, που να προσπάθησε ποτέ να βάλει τόσο φιλόδοξους στόχους εξυγίανσης των δημοσιονομικών της μεγεθών».
Δημοσιονομική τρομοκρατία
Η δική μας αριστερά προσπάθησε να διαμορφώσει ένα σχέδιο απάντησης. Κρίθηκε, σωστά νομίζω, πως πρώτο μέλημα θα έπρεπε να είναι η αποδόμηση της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας, στον πυρήνα της οποίας βρίσκεται μια συνειδητή επιχείρηση δημοσιονομικής τρομοκράτησης του ελληνικού λαού. Γι’ αυτό αρνηθήκαμε εμπράκτως να θεωρήσουμε πως πολλά από όσα επέλεξε η κυβέρνηση -κυρίως στην εξωτερική της «δραστηριότητα»- ήταν γκάφες, όπως μεγάλο τμήμα των ΜΜΕ. Δεν είναι αυτό, όσο ισχύει, που καθόρισε την έκβαση των «διαφόρων πρωτοβουλιών» της.
Πώς «η χώρα βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο»; Εν αρχή ήταν η επιλογή να παρουσιαστεί το έλλειμμα διογκωμένο στο 13%, πράξη η οποία, πέρα από μικροπολιτική, διαμόρφωνε και το πεδίο που οι αναγκαίες, κατά το κεφάλαιο, «διαρθρωτικές αλλαγές» θα μπορούσαν να αποκτήσουν «βίαιη νομιμοποίηση» -«χαλαρή» είχε αποδειχτεί πως δεν περνούσε.
Στη συνέχεια είχαμε δραματοποίηση του «ελληνικού προβλήματος»: βουλιάζουμε, καταρρέουμε, χρεοκοπούμε ως έθνος, είμαστε ο Τιτανικός! Συγχρόνως, η κυβέρνηση καταγγέλλει τους κερδοσκόπους πως μας δανείζουν ακριβά, πως φέρονται, δηλαδή, ορθολογικά στο μέτρο που ζητούν μεγαλύτερη αμοιβή από αυτούς που ομολογούν πως βουλιάζουν!
Λίγο μετά -και αφού είχαν ληφθεί τα αιματηρά μέτρα- μπήκε στη ζωή μας, με πρωτοβουλία του ίδιου του πρωθυπουργού, το ΔΝΤ. Το δυσώνυμο «ταμείο» ήρθε για να μείνει ως μπαμπούλας για όσους αμφισβητούν την αναγκαιότητα των επόμενων «πακέτων εθνικής σωτηρίας». Στις 20 Μαρτίου, στελέχη της Κομισιόν που μετέχουν στην επιτήρηση έλεγαν στα «Νέα» «είναι σαφές πως η κυβέρνηση του κ. Παπανδρέου χρειάζεται ένα άλλοθι για να εφαρμόσει αυτά που είναι αναγκαία για την προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας, για τη μείωση του ελλείμματος και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας- κι αυτό το άλλοθι δεν βρέθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Κορυφαίος υπουργός και εκ των υπευθύνων του προγράμματος, έλεγε σε συνομιλητές του πως «εάν δεν πάμε στο Ταμείο, σε λίγο θα μας πάρουν με τις πέτρες ή και με τις ντομάτες στον δρόμο με τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοσθούν».
Δημοσιονομικό πρόβλημα
Γιατί, όμως, τα λέω αυτά; Είναι η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας σε εξαιρετική υγεία και το μοναδικό πρόβλημα συνιστούν οι κυβερνητικοί «απατεώνες που ψεύδονται δολίως»; Προφανώς όχι -αν και ψεύδονται δολίως. Και γι’ αυτό είναι αθλιότητα να υποστηρίζεται πως η δική μας αριστερά απευθύνεται στους εργαζόμενους λέγοντας τους «μην ανησυχείτε, η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει», όπως γράφηκε στην «Αυγή» την προηγούμενη εβδομάδα.
Αυτό που θέτουμε, είναι πως δεν υπάρχει μια αντικειμενική «αλήθεια» στα δημοσιονομικά. Έχουμε σαφή πεποίθηση, δηλαδή, πως δεν υπάρχει οικονομία, αλλά «πολιτική» οικονομία. Το τι είναι δημοσιονομικό πρόβλημα εξαρτάται από την ταξική σκοπιά υπό την οποία το βλέπεις. Διαφορετικά, θα είμαστε ευεπίφοροι στο να γίνουμε συμμέτοχοι στην προπαγανδιστική προσπάθεια του κεφαλαίου να πείσει για την ανάγκη «δίκαια κατανεμημένων» θυσιών προκειμένου να ξεπεράσουμε το εθνικό μας πρόβλημα. Φυσικά, το δίκαιο είναι το δικό του δίκαιο.
Για μας το «δημοσιονομικό πρόβλημα» συνίσταται, μεταξύ άλλων, στο διαχρονικό γεγονός πως έχουμε ένα άθλιο κοινωνικό κράτος γιατί το κεφάλαιο -μικρό και μεγάλο, ξένο και ντόπιο, παραγωγικό και κερδοσκοπικό- φοροκλέβει με τις ευλογίες του πολιτικού προσωπικού. Έτσι, διανέμει τον πλούτο με τον πιο άνισο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τρόπο. Το «δημοσιονομικό», δηλαδή, είναι ο παροξυσμός της ταξικής εκμετάλλευσης, που διαμορφώνει, μάλιστα, όρους ακόμη μεγαλύτερης εκμετάλλευσης. Είναι ο, ενάρετος για το κεφάλαιο, «φαύλος κύκλος»: εκμετάλλευσης, φοροκλοπή συν δαπάνες προς όφελος του κεφαλαίου, δημοσιονομικό πρόβλημα, άρα αδήριτη «εθνική» ανάγκη για ένταση εκμετάλλευσης, κι άλλη φοροκλοπή... κ.λπ.
Γι’ αυτό, είναι ακατανόητη η προσπάθεια από αριστερούς να αποδείξουν πως η χώρα «χρεοκοπεί» κι, επομένως, η αριστερά θα πρέπει να διαμορφώσει την πολιτική της λαμβάνοντας υπόψη αυτό το πρωταρχικό «αντικειμενικό» δεδομένο-fact. Και να τα «στοιχεία». Έχουμε, λέει, το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην ΕΕ. Ναι, αλλά έχουμε ένα μικρό συνολικό χρέος συγκριτικά με τους περισσότερους εταίρους μας. Πληρώνουμε, λέει, το 5% του ΑΕΠ σε τόκους. Ναι, αλλά, τη δεκαετία του ’90 πληρώναμε πάνω από 10% -το 1994 το 12,5%. Θα πρέπει, λέει, να βρούμε δεκάδες δις. ευρώ για την αναχρηματοδότηση του χρέους μέσα στο 2010 -και ανάλογα τις επόμενες χρονιές. Ναι, αλλά, σύμφωνα με τη Bank of America, «άλλη χώρα έχει το όνομα και άλλες τη χάρη στην ευρωζώνη, αφού η Ελλάδα έχει το δεύτερο χαμηλότερο ρίσκο αναχρηματοδότησης του δημοσίου χρέους που λήγει φέτος μετά την Αυστρία». Τα σπρεντς, όμως, μας ρουφάνε το αίμα. Ναι, αλλά ήταν στο ίδιο περίπου επίπεδο τον Ιανουάριο του 2009 χωρίς κανένας να κραυγάζει, ενώ, από την άλλη, δύο επιτοκιακές μονάδες διαφορά σημαίνουν μια επιβάρυνση ενός δισ., όταν η κυβέρνηση με τα μέτρα της θα μας «εξυγιάνει» κατά 17 δισ.
Θα μπορούσα να συνεχίσω καταδεικνύοντας πως η θεωρία της χρεοκοπίας «χρεοκοπεί» όχι γιατί δεν διαθέτει «στοιχεία», αλλά γιατί αυτά από μόνα τους δεν στοιχειοθετούν τίποτε. Γι’ αυτό, νομίζω πως κάνει το αντίθετο από αυτό που επιδιώκει: συμβάλλοντας στη δημοσιονομική τρομοκρατία, τρομοκρατεί τους λάθος ανθρώπους. Υπό τις παρούσες συνθήκες, αν πειστούμε πως το έθνος βουλιάζει οι πιθανότητες αντίστασης, περιορίζονται ραγδαία. Κι επειδή τα economics είναι πολιτικά και καθόλου ουδέτερα έχει σημασία να παίρνουμε υπόψη τις πιθανές εκβάσεις. Κανένα αίτημα αμερόληπτης επιστημοσύνης δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό.
Ποια είναι η ριζοσπαστική απάντηση;
Ποια η ριζοσπαστική απάντηση; Προέχει να δούμε ποιό είναι το υποκείμενο που καλείται να απαντήσει: μία κοινωνική τάξη ή ένα εθνικό κράτος; Αν είναι το δεύτερο τότε, προφανώς, μια πρόταση εξόδου απο την ευρωζώνη και επαναφοράς της δραχμής στέκει -το αν είναι ριζοσπαστική είναι άλλο ερώτημα. Αν, όμως, το υποκείμενο είναι η εργατική τάξη τότε η προηγούμενη πρόταση νομίζω δεν έχει αποδέκτη. Δεν θα εξετάσω, λοιπόν, καθόλου τις πιθανές επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης. Με το σημερινό συσχετισμό συμβάλλει στο απόλυτο γδάρσιμό μας. Θα επιστήσω μόνο την προσοχή στο γεγονός πως πριν από τους αριστερούς υποστηρικτές της η πρόταση αυτή έπαιξε πολύ σε αστικούς και «ευρωενωσιακούς» κύκλους -και θα ξαναπαίξει. Ευνοεί σημαντικά τμήματα του ελληνικού κεφαλαίου και, επιπλέον, φτιάχνει παράδειγμα για το τι παθαίνουν όσοι δεν είναι επαρκώς προσεκτικοί με τις υποχρεώσεις τους απέναντι στις συνθήκες «καταναλώνοντας περισσότερο από όσα παράγουν».
Έχοντας απολύτως υπόψη μια σειρά από τέτοια πράγματα, νομίζω, ο Κώστας Λαπαβίτσας στην πρότασή του, όπως αναλύθηκε διεξοδικότατα στην «Εποχή», συμπεριλαμβάνει ως προϋπόθεση για μια τέτοια επιλογή μια ριζική αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού. Μόνο που η πρόταση, όταν σταματήσει να μένει στα χαρτιά και μετασχηματιστεί σε πολιτική γραμμή, θα εμφανιστεί πριν από την προϋπόθεση διακινδυνεύοντας να ενισχύσει, νομιμοποιώντας «από τα αριστερά», μια από τις πιθανές επιλογές του κεφαλαίου. Το γεγονός πως θα θέτει ζητήματα εθνικοποιήσεων, ριζικής αναδιανομής -όλα όσα ήδη εκφωνούνται από τον ΣΥΡΙΖΑ- δεν αλλάζει, από πολιτική άποψη, ιδιαίτερα τα πράγματα. Θέλω να πω: ο πολιτικοκοινωνικός συσχετισμός που απαιτείται ώστε να τεθεί στην πράξη μια τέτοια επιλογή με τους όρους που περιγράφονται ως απολύτως αναγκαίοι είναι τέτοιος που θα μπορούσε να επιβάλλει πολύ περισσότερα. Κυρίως θα πρόκειται για συσχετισμό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να έχει τύχη. Τότε, όμως, θα ήταν λογικό να επιδιώκουμε τη δραχμή; Δεν θα ήταν σωστότερο να θέσουμε σοσιαλιστικά αιτήματα σε ευρωπαϊκή κλίμακα; Και, νομίζω, πως αυτή δεν είναι μια πρόταση για «καλό ευρώ».
Συμπερασματικά: αν η ερώτηση αφορά την επίλυση του «ελληνικού προβλήματος» τότε η απάντηση δεν μπορεί να είναι ο σοσιαλισμός. Ο σοσιαλισμός είναι ορθή απάντηση στο ερώτημα: πώς η εργατική τάξη της Ευρώπης και του κόσμου μπορεί να διεκδικήσει μια διέξοδο από την καπιταλιστική κρίση, που, όπως εξελίσσεται, δεν επιτρέπει την παραμικρή ελπίδα πως τα πράγματα θα επιστρέψουν έστω στην «προτέρα κατάσταση». Αν το μέλλον είναι όσο σκοτεινό εμφανίζεται σήμερα, η πορεία προς την αταξική κοινωνία, που η εργαζόμενη ανθρωπότητα ονειρεύεται, μας υποχρεώνει να δώσουμε διεθνείς απαντήσεις, ακόμη και να οικοδομήσουμε διεθνείς οργανώσεις, προκειμένου να ανταποκριθούμε ως αριστερά. Δύσκολο; Απολύτως, αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Οι «εθνικοί» σοσιαλισμοί -κάποιος έγραψε για την αναγκαία λαοκρατία(!)- όχι μόνο δεν αποτελούν εναλλακτική, αλλά, βάσει του παρελθόντος, μάλλον σε εφιάλτες παραπέμπουν.
11.04.10, από την ΕΠΟΧΗ
η φωτό capitalism από το photobucket και τον starduck37
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου