Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2009

"...συγγραφεύς έγωγε γυνή και της πορφύρας το τιμιώτατον και Αλεξίου το πρώτιστον βλάστημα."

Η Άννα γεννήθηκε κατά την έβδομη ινδικτίωνα ( 1083 ), το πρωί της 1ης Δεκεμβρίου, ημέρα Σάββατο. Ήταν μια ευτυχισμένη στιγμή για τον Αλέξιο και την Ειρήνη, κι ας είχαν κάπως απογοητευθεί που το πρώτο τους παιδί δεν ήταν γιός.
Μια από τις πρώτες γυναίκες ιστορικούς έγραψε την Αλεξιάδα εν είδει απολογισμού της βασιλείας του πατέρα της, "του Μεγάλου Αλεξίου, του φωτός του σύμπαντος, του ηλίου της Άννας". Ξεκίνησε τη συγγραφή μετά το θάνατο του δεύτερου συζύγου της- τον πρώτο της σύζυγο τον παντρεύτηκε στα 8 της χρόνια, τον δεύτερο στα 14- Νικηφόρου Βρυέννιου ο χαμός του οποίου...σκοτάδι γεμίζει την ψυχή της και ποταμοί δακρύων κυλάνε από τα μάτια της και ο πόνος της μοιάζει με τη λαύρα εκείνη του άρρητου καύματος...με την φωτιά που καψαλίζει γύρω γύρω την καρδιά και φαίνεται πως τάχα δεν καήκαμε κι εμείς μαζί της κι ας νιώσαμε την πυρά ως τα κόκκαλα κι ως το μεδούλι τους κι ως το τελευταίο μόριο της ψυχής μας.
Πότε πέθανε, δεν ξέρουμε, το 1148; το1153; Ίσως μόνη και απογοητευμένη στο μοναστήρι όπου την είχε εξορίσει ο αδελφός της Ιωάννης, αφού βέβαια η ίδια είχε πρωτύτερα εμπλακεί σε μια απόπειρα δολοφονίας εναντίον του. Για την Άννα την πριγκίπησσα, την πορφυρογέννητη έγραψε και ο ποιητής:

Άννα Κομνηνή

Στον πρόλογο της Aλεξιάδος της θρηνεί,
για την χηρεία της η Άννα Κομνηνή.

Εις ίλιγγον είν’ η ψυχή της. «Και
ρείθροις δακρύων», μας λέγει, «περιτέγγω
τους οφθαλμούς..... Φευ των κυμάτων» της ζωής της,
«φευ των επαναστάσεων». Την καίει η οδύνη
«μέχρις οστέων και μυελών και μερισμού ψυχής».

Όμως η αλήθεια μοιάζει που μια λύπη μόνην
καιρίαν εγνώρισεν η φίλαρχη γυναίκα·
έναν καϋμό βαθύ μονάχα είχε
(κι ας μην τ’ ομολογεί) η αγέρωχη αυτή Γραικιά,
που δεν κατάφερε, μ’ όλην την δεξιότητά της,
την Βασιλείαν ν’ αποκτήσει· μα την πήρε
σχεδόν μέσ’ απ’ τα χέρια της ο προπετής Ιωάννης.

Κ.Π. Καβάφης



Ταῦτα δὲ διεγνωκυῖα ἐγὼ Ἄννα, θυγάτηρ μὲν τῶν βασιλέων Ἀλεξίου καὶ Εἰρήνης, πορφύρας τιθήνημά τε καὶ γέννημα, οὐ γραμμάτων οὐκ ἄμοιρος...

τα στοιχεία από την "Αλεξιάδα", εκδόσεις ΑΓΡΑ σε μετάφραση και επιμέλεια της Αλόης Σιδέρη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου